საქართველოში სექსუალური შევიწროება „მეგობრულ შევიწროებად“ აღიქმება
გაეროს ქალთა ორგანიზაციის, საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის და ევროკავშირის ერთობლივად ჩაატარებულ „ქალთა მიმართ ძალადობის ეროვნული კვლევა საქართველოში 2017“-ში ნათქვამია, რომ სექსუალური შევიწროვება მეტწილად ნორმალიზებულია და მის შესახებ საუბარი მიღებული არ არის. ის ხშირად აღიქმება ე.წ. “მეგობრულ შევიწროებად” ან კომპლიმენტად. ინფორმაციას კვლევაზე „აიპრესი“ ავრცელებს.
კვლევის შერჩევის ჩარჩოდ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერის 2014 წლის მონაცემთა ბაზა გამოიყენეს.
„კვლევა ჩატარდა პირისპირ ინტერვიუების მეშვეობით. საქართველოს მასშტაბით შერჩეული საველე პერსონალის რაოდენობამ შეადგინა 181 ადამიანი, მათ შორის 22 რეგიონული ზედამხედველი და 159 ინტერვიუერი. საველე სამუშაოები დაიწყო 2017 წლის 14 აგვისტოს და დამთავრდა 2017 წლის 29 სექტემბერს. მთლიანობაში, კითხვარი შეავსო 1564 წლის ასაკის 6006-მა ქალმა და 1601-მა კაცმა.
კვლევის შედეგად, ქალების მიერ განცდილი ძალადობის გამოცდილებების შეჯამებისას დადგინდა, რომ:
• ქალების 12%-ს სიცოცხლის მანძილზე განუცდია მეუღლის/პარტნიორის ან არაპარტნიორის
მხრიდან ფიზიკური ან/და სექსუალური ძალადობა.
• 4-დან 1ქალზე მეტს (27%)სიცოცხლის მანძილზე განუცდია ფიზიკური ან/და სექსუალური ძალადობა მეუღლის/პარტნიორის მხრიდან, ან სექსუალური ძალადობა არაპარტნიორის მხრიდან, მათ შორის ბავშვობაში განცდილი ძალადობა, ან სექსუალური შევიწროება.
კვლევით დასტურდება, რომ საქართველოში არაპარტნიორის მიერ განხორციელებული ძალადობაც ფართოდ გავრცელებული პრობლემაა.
ძალადობა შედარებით გავრცელებულ პრობლემად დასახელდა თვისობრივი კვლევის ინტერვიუებში.
კერძოდ, ქალებმა განაცხადეს, რომ გამოუცდიათ ფიზიკური და ფსიქოლოგიური ძალადობა ოჯახის წევრების, მათ შორის მეუღლის მშობლების, ძმების, გერებისა და რძლების/მულების მხრიდან.
წინამდებარე კვლევა საქართველოში სექსუალური შევიწროების პირველი ყოვლისმომცველი მცდელობაა. მიუხედავად იმისა, რომ საველე სამუშაოები #metoo კამპანიის დაწყებამდე ჩატარდა და ამ საკითხზე საზოგადოების ინფორმირებულობის დონე საკმაოდ დაბალი იყო, სექსუალური შევიწროება და ადევნება გამოიკვეთა, როგორც ძალადობის საკმაოდ ფართოდ გავრცელებული ფორმები. საქართველოს კონტექსტში, თვისობრივი კვლევის მიხედვით, სექსუალური შევიწროება მეტწილად ნორმალიზებულია და მის შესახებ საუბარი მიღებული არ არის. ის ხშირად აღიქმება ე.წ. “მეგობრულ შევიწროებად” ან კომპლიმენტად.
თვისობრივ ინტერვიუებში ქალები ხშირად ახსენებდნენ სექსუალური შევიწროებას სამუშაო ადგილას. ისინი აცხადებდნენ, რომ მათ ხელმძღვანელები სექსუალურ ურთიერთობებს სთავაზობდნენ.
მნიშვნელოვანია ისეთი შემთხვევებიც, როდესაც ქალები სამსახურში აჰყავდათ არა მათი უნარებისა და კვალიფიკაციის, არამედ ფიზიკური გარეგნობის მიხედვით.
როგორც ერთმა ქალმა განმარტა, “ერთხელ გასაუბრებაზე მივედი კაცთან. მაქსი მალურად ვეცადე ჩამეცვა მოკრძალებულად – შავი შარვალი, შავი მაისური, დაბალქუსლიანი ფეხსაცმელი, არავითარი მაკიაჟი. როდესაც ოთახში შევედი, მან მითხრა, რომ მას ესმოდა [რატომ მავიწროვებდნენ] და მე ვიყავი იმ კატეგორიის ქალი, რომლის შევიწროებაც შესაძლებელი იქნებოდა[…]. მისი აზრით, ეს კომპლიმენტი იყო.
მე ტირილი დავიწყე, რადგან არაფრის თქმა ან გაკეთება შემეძლო“. (ქალი, ფოკუს ჯგუფის მონაწილე)“- ამის შესახებ ნათქვამია “ქალთა მიმართ ძალადობის ეროვნული კვლევა საქართველოში 2017“-ში.