ხშირად გაიგონებთ ფრაზას, რომ ხანდაზმული ადამიანები მზის ამოსვლამდე იღვიძებენ. თუმცა, როგორც აღნიშნულია huffpost.com-ის სტატიაში, ეს დიდწილად სიმართლეა. აღმოჩნდა, რომ სხეულის უნარი ბუნებრივად დაიძინოს და გაიღვიძოს მზის რიტმის შესაბამისად, გენეტიკისა და დაბერების ბუნებრივი პროცესის ნაწილია.
ძილის ცვლილებების მთავარი ფაქტორი ასაკთან დაკავშირებული ფიზიოლოგიური ცვლილებებია. მიჩიგანის უნივერსიტეტის ფსიქოლოგიის პროფესორმა სინდი ლუსტიგმა და არიზონის სამედიცინო მეცნიერებათა უნივერსიტეტის ძილისა და ცირკადული მეცნიერებების ცენტრის დირექტორმა, დოქტორმა საირამ პართჰასარათიმ, ამ პროცესის ძირითადი მიზეზები განმარტეს.
ასაკის მატებასთან ერთად ტვინი ნაკლებად მგრძნობიარე ხდება. ტვინი ვეღარ აღიქვამს ისე ეფექტურად ისეთ სიგნალებს, როგორიცაა მზის ჩასვლა და ამოსვლა, მზის შუქი, კვება, სოციალური ნიშნები და ფიზიკური აქტივობა, რომლებიც გვანიშნებს, დღის რომელ მონაკვეთში ვართ. ამ სიგნალებს „დროის მიმღემებს“ უწოდებენ, რადგან ისინი ტვინს ეხმარება გააცნობიეროს თავისი ადგილი 24-საათიან ციკლურ რიტმში.
ამიტომ ახალგაზრდები უკვე საღამოს გრძნობენ, რომ რამდენიმე საათში დაძინება დასჭირდებათ. უფრო ასაკოვან ადამიანებს ეს უნარი ხშირად ეკარგებათ. დროის სიგნალების ასე აღქმის უუნარობა ერთ-ერთი მიზეზია, რის გამოც ხანდაზმული ადამიანები უფრო ადრე იღლებიან, ვიდრე მათი შვილები ან შვილიშვილები. შედეგად კი ისინი იღვიძებენ უფრო ადრე და ხშირად სრულად დასვენებულებიც არიან, ვიდრე დანარჩენი სამყარო.
კიდევ ერთი მიზეზი — სინათლე
ასაკის მატებასთან ერთად მხედველობაში ცვლილებები ხდება, რაც ამცირებს იმ სინათლის ინტენსივობას, რომელსაც ტვინი იღებს. ეს კი მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ცირკადული „საათის“ სწორი რიტმის შენარჩუნებაში.
პართჰასარათიმ განმარტა, რომ ეს განსაკუთრებით ეხება კატარაქტის მქონე ადამიანებს – თვალის ფართოდ გავრცელებულ დაავადებას. კატარაქტა იწვევს მხედველობის დაბინდვას, ორმაგ ხედვას და ზოგად მხედველობით პრობლემებს, რაც კიდევ უფრო ართულებს ტვინის მიერ სინათლის სიგნალების სწორად აღქმას.