სამშაბათი, დეკემბერი 9, 2025

ზვიად გამსახურდიას 82 წელი შეუსრულდებოდა

დღეს, 31 მარტს, საქართველოს პირველი პრეზიდენტის ზვიად გამსახურდიას დაბადების დღეა. იგი დღეს 82 წლის გახდებოდა. გამსახურდია 1939 წლის 31 მარტს ქართველი მწერლის, კონსტანტინე გამსახურდიას ოჯახში დაიბადა.

ზვიად გამსახურდიამ საზოგადოებას თავი ანტისაბჭოთა გამოსვლებით ახალგაზრდობაშივე დაამახსოვრა. 1976 წელს გამსახურდიას და მერაბ კოსტავას თაოსნობით თბილისში დაფუძნდა საქართველოს ჰელსინკის ჯგუფი. გამსახურდია სიცოცხლის ბოლომდე იყო ამ ორგანიზაციის თავმჯდომარე. ჰელსინკის ჯგუფი აქტიურად გამოდიოდა ადამიანის უფლებების, პირველ ყოვლისა კი ქართველი ერის უფლებების, ქართული კულტურის ძეგლების, მართლმადიდებელი ეკლესიის დასაცავად.

ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის სფეროში, აგრეთვე, დისიდენტურ მოძრაობაში შეტანილი თვალსაჩინო წვლილისათვის 1978 წელს ზვიად გამსახურდია იყო ნობელის მშვიდობის პრემიის ოფიციალური ნომინანტი (წარდგენილ იქნა ამერიკის შეერთებული შტატების კონგრესის მიერ). მანამდე, 1975 წელს, გამსახურდია და კოსტავა აირჩიეს ავტორიტეტული საერთაშორისო ორგანიზაციის “საერთაშორისო ამნისტიის” წევრებად.

დისიდენტური საქმიანობისთვის ზვიად გამსახურდია საბჭოთა უშიშროების კომიტეტმა 1956 და 1977-1979 წლებში დააპატიმრა.

გამსახურდია იყო მთავარი ორგანიზატორი 1987-1990 წლებში გამართული თითქმის ყველა ძირითადი მშვიდობიანი მასობრივი აქციისა, მათ შორის 1989 წლის აპრილის საპროტესტო აქციის, რომელიც დასრულდა 9 აპრილს სისხლიანი დარბევით, რის შემდეგაც ზვიად გამსახურდია დააპატიმრეს, როგორც აქციის ორგანიზატორი.

მერაბ კოსტავას ტრაგიკული გარდაცვალების შემდგომ ზვიად გამსახურდია სათავეში ჩაუდგა “სრულიად საქართველოს წმინდა ილია მართლის საზოგადოებას”.

1990 წლის დამდეგს გამსახურდიას თაოსნობით შეიქმნა პოლიტიკური პარტიებისა და ორგანიზაციების ბლოკი “მრგვალი მაგიდა – თავისუფალი საქართველო”, რომელმაც დამაჯერებელი გამარჯვება მოიპოვა 1990 წლის 28 ოქტომბრის პირველ დემოკრატიულ და მრავალპარტიულ საპარლამენტო არჩევნებში. აღნიშნული სესიის გადაწყვეტილებით ქვეყანას ეწოდა “საქართველოს რესპუბლიკა”, აღდგა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის (1918-1921) სახელმწიფო ატრიბუტიკა (დროშა, ღერბი და ჰიმნი). ამასთან, დამოუკიდებლობის აღდგენამდე გამოცხადდა გარდამავალი პერიოდი.

1991 წლის მარტში უზენაესმა საბჭომ ზვიად გამსახურდია აირჩია საქართველოს რესპუბლიკის პრეზიდენტად, რაც დადასტურებულ იქნა იმავე წლის 26 მაისის საყოველთაო-სახალხო საპრეზიდენტო არჩევნებზე მისი დამაჯერებელი გამარჯვებით.

1991 წლის დეკემბერს ოპოზიციამ საქართველოს ეროვნული ხელისუფლების წინააღმდეგ დაიწყო სამხედრო გადატრიალება. 1992 წლის 6 იანვარს ზვიად გამსახურდია და მისი ხელისუფლების წარმომადგენლები იძულებულნი გახდნენ, დაეტოვებინათ თბილისი. ჩეჩნეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტის, ჯოხარ დუდაევის მიწვევით, გამსახურდია თავის გარემოცვასთან ერთად გროზნოში ჩავიდა.

საქართველოში დაბრუნების შემდეგ, 1993 წლის 31 დეკემბერს, საქართველოს პრეზიდენტი წალენჯიხის რაიონის სოფელ ხიბულაში გაურკვეველ ვითარებაში გარდაიცვალა. დაკრძალულია მთაწმინდის მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში.

2013 წელს 26 სექტემბერს საქართველოს პრეზიდენტმა მიხეილ სააკაშვილმა ზვიად გამსახურდიას საქართველოს ეროვნული გმირის წოდება მიანიჭა.

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 555 100 929

ხანძარი ქუთაისში – ვითარება ადგილზე

ქუთაისში, გუგუნავას ქუჩაზე ხანძარია. როგორც გავრცელებული კადრებიდან ჩანს, ადგილზე ძლიერი დაკვამლიანებაა.საგანგებო სიტუაციების მართვის სააგენტოს ცნობით, მეხანძრე-მაშველების ჯგუფი ადგილზე მუშაობს.დაშავებულის შესახებ ინფორმაცია ამ დრომდე არ გავრცელებულა.

ირაკლი კობახიძე – გამოვხატავ მადლიერებას გაერთიანებული ერების ორგანიზაციისა და მისი სააგენტოების მიმართ, მრავალწლიანი, სანდო და შედეგებზე ორიენტირებული თანამშრომლობისთვის

გამოვხატავ მადლიერებას გაერთიანებული ერების ორგანიზაციისა და მისი სააგენტოების მიმართ, მრავალწლიანი, სანდო და შედეგებზე ორიენტირებული თანამშრომლობისთვის, – ამის შესახებ პრემიერ-მინისტრმა, ირაკლი კობახიძემ საქართველოსა და გაეროს შორის  2026-2030 წლების გაეროს მდგრადი განვითარების თანამშრომლობის ხელშეკრულების ხელმოწერის ცერემონიაზე სიტყვით გამოსვლისას განაცხადა.პრემიერის თქმით, საქართველოს მთავრობის ამბიციური დღის წესრიგის აღსრულების პროცესში, თავის წვლილს გაეროსთან გაფორმებელი ხუთწლიანი თანამშრომლობის ჩარჩო-დოკუმენტიც შეიტანს„ამბიციური დღის წესრიგის აღსრულების პროცესში, ბუნებრივია, თავის წვლილს გაეროსთან დღეს გასაფორმებელი 5-წლიანი თანამშრომლობის ჩარჩო-დოკუმენტიც შეიტანს. მადლობას ვუხდი გაეროს გუნდს, რომელმაც საქართველოს ხელისუფლებასთან მჭიდრო დიალოგის შედეგად, ხედვა ეროვნულ პრიორიტეტებს  მაქსიმალურად დაუახლოვა. შერჩეული მიმართულებები ეხმიანება ჩვენს მისწრაფებებს, შევამციროთ ურბანულ დასახლებებსა და რეგიონებს შორის არსებული უთანასწორობა, მნიშვნელოვნად წავახალისოთ დეცენტრალიზებული მმართველობა, გავაძლიეროთ ადამიანის უფლებათა  დაცვის სტანდარტები, ხელი შევუწყოთ ყოვლისმომცველი სოციალური დაცვისა და განათლების სისტემების განვითარებას. დასასრულს, ვისარგებლებ შემთხვევით და გამოვხატავ მადლიერებას გაერთიანებული ერების ორგანიზაციისა და მისი სააგენტოების მიმართ, მრავალწლიანი, სანდო და შედეგებზე ორიენტირებული თანამშრომლობისთვის. განსაკუთრებული მადლობა მინდა გადავუხადო ბატონ დიდიე ტღებიუკს, საქართველოში გაეროს მუდმივ კოორდინატორს, რომლის პირადი ძალისხმევა ძალიან მნიშვნელოვანი იყო ამ შეთანხმებისთვის საბოლოო სახის მიცემაში. ძალიან მნიშვნელოვანი იყოს ჩვენს ეროვნულ პრიორიტეტებთან ამ დოკუმენტის დაახლოება. მადლობა მინდა გადავუხადო გაეროს მთლიან გუნდს, მეამაყება, რომ მე ამ გუნდის წარმომადგენელი ვიყავი რვა წლის განმავლობაში და ჩემი თვალით ვხედავდი, თუ როგორ გულწრფელად ცდილობდნენ გაეროს გუნდის წარმომადგენლები წლების განმავლობაში საქართველოს განვითარებაში წვლილის შეტანას. მადლობა ასევე ყველას, ვინც დღევანდელი შეთანხმების შედგენაში და ამ მნიშვნელოვანი შედეგის მიღწევაში მიიღო მონაწილეობა“, – განაცხადა პრემიერმა.

კახა კალაძე – სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლება, რაც ჩვენს ქვეყანაში დაცულია, მნიშვნელოვანია, მაგრამ პირობითად 30-მა ადამიანმა ჩრდილი არ უნდა მიაყენოს სხვის უფლებებს

ვიღაც თუ რაღაცას აპროტესტებს, ამით დანარჩენების უფლებები არ უნდა შეზღუდოს, – ამის შესახებ თბილისის მერმა, კახა კალაძემ ჟურნალისტებთან „შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ“ კანონში დაგეგმილ ცვლილებებზე საუბრისას განაცხადა.მისივე თქმით, ქვეყანაში ხელისუფლებას აღნიშნული საკითხისადმი იგივე დამოკიდებულება ექნება, რაც ყველა განვითარებულ ქვეყანაშია.„არსებობს გარკვეული ძალადობრივი ჯგუფები, რომლებიც დღეს უმცირესობაშია და თავიანთი ქმედებებით დიდ უხერხულობას უქმნის მოსახლეობის უმრავლესობას. სიტყვის და გამოხატვის თავისუფლება, რაც დაცულია ჩვენს ქვეყანაში,  მნიშვნელოვანია, მაგრამ პირობითად, 30-მა ადამიანმა ჩრდილი არ უნდა მიაყენოს სხვის უფლებებს. ამის სხვა მაგალითებიც შეგვიძლია მოვიყვანოთ, როგორ ხდებოდა მიზანმიმართულად ქუჩების გადაკეტვა და დაბრკოლებების შექმნა. ქვეყანაში ყველას უფლებები უნდა იყოს დაცული“, – განაცხადა კახა კალაძემ.„შეკრებებისა და მანიფესტაციების შესახებ“ კანონში დაგეგმილ მორიგი ცვლილებების მიხედვით, „სატრანსპორტო გზის გადაკეტვის ანალოგიურად, დაუშვებელი იქნება ხალხის სავალი ნაწილის ხელოვნურად გადაკეტვა, თუ ამას შეკრება-მანიფესტაციის მონაწილეთა რაოდენობა არ მოითხოვს. ასევე დაუშვებელი იქნება ხალხის სავალი ნაწილის ავტომანქანებით, სხვადასხვა კონსტრუქციით და საგნით გადაკეტვაც“.

ლევან ხაბეიშილი: რა გაჩერებთ სახლებში, ღამე კაპუჩინო უნდა დალიოთ და აქციაზე ვერ დარჩებით? და მე თურმე ბრალი უნდა ვაღიარო, აზრზე მოდით, ვერ გავიმარჯვებთ, ვიდრე...

ჩემი პირადი გადაწყვეტილებაა, ადვოკატებს ვთხოვო, წინასწარი პატიმრობის გადახედვის საკითხი არცერთ ეტაპზე არ დააყენონ, რადგან არაფერი მაქვს სათხოვარი ხალხთან, რომელიც ქიმიური იარაღით მოწამლეს, ორსული ქალბატონი, მცირეწლოვნები, ქალები, – ამის შესახებ „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრმა, ლევან ხაბეიშვილმა სასამართლო პროცესზე განაცხადა.მისი თქმით, აკრძალული აქვს ოჯახთან კომუნიკაცია.„ყველაფერი მაქვს აკრძალული, ოჯახთან კომუნიკაცია მაქვს აკრძალული, საცდელი ვირთხასავით ვარ, მცირეწლოვან შვილებს ვერ ვნახულობ. მე მინდა, ჩემს ადვოკატებს ვუთხრა, სასამართლოს გირაოს სახით არანაირი თანხა არ შესთავაზოთ. თავს დამნაშავედ არ ვცნობ, სასამართლოს თუ აინტერესებს ჩემი პოზიცია, 20 წუთი მომეცით. სისხლის სამართალი არის მოქმედება, დანაშაულს კი არ მედავებით, არამედ მედავებით პოლიტიკურ განცხადებას. ჩემი მოწოდება ეხებოდა გდდ-ს თანამშრომლებს, ადამიანებს, მათ შორის, ვინც უკანონობას ჩადიოდა. მეც ვარ დაზარალებული გდდ-ს თანამშრომლების მიერ, ძვლები დამილეწეს, მაგრამ ამაზე არანაირი გამოძიება არ დაწყებულა. ჩემი მიწოდება შეეხებოდა მათ: არ იძალადოთ, არ დაასახიჩროთ. იყო დაპირება, რომ მომავალში, როცა ხელისუფლება შეიცვლება დაჯილდოვდებით.ყოველი დღე გადამწყვეტია, ტროტუარზე გვიკრძალავენ დგომას. ახლა კანონს იღებენ, რომ ერთი კვირით ადრე უნდა განაცხადო აქციის გამართვაზე. ეს არ არის თამაში. 300-მდე პოლიტპატიმარია, როგორ დავიჯერო, მათ ათი გულშემატკივარი არ ჰყავთ? რა გაჩერებთ სახლებში, ღამე კაპუჩინო უნდა დალიოთ, ამიტომ აქციაზე ვერ დარჩებით? მე თურმე ბრალი უნდა ვაღიარო. როგორ ვუთხარი გდდ-ს თანამშრომლებს? ეს არ არის ქრთამი, ქრთამი თქვენკენ მოიკითხეთ. უაზროთ კამათობთ ერთიანობაზე. ერთიანები ხართ ისედაც, რას კამათობთ. გინდათ, გითხრათ, რატომ ვერ ამბობთ, რომ ერთიანები ხართ? კონკრეტული გადაწყვეტილებებია მისაღები და ამას ვერ იღებთ – პოლიტპატიმრების გათავისუფლება, ახალი არჩევნები.გეშინიათ. ვიდრე შიში იქნება, ივანიშვილის რეჟიმი იქნება. ყოველდღე 100 ათასი ადამიანი უნდა აპროტესტებდეს, მაშინ ვიქნებით გამარჯვებული. იძახით, გავიმარჯვებთო. ვერ გავიმარჯვებთ, ვიდრე საკუთარ თავში არ დაამარცხებთ შიშს. ყურები გამოიჩხრიკეთ ყველამ და ქვეყნისთვის იბრძოლეთ. გეყოთ გამბედაობა ან იმ ახალგაზრდებს ვინც ციხეშია უთხარით, გააფორმონ საპროცესო და გამოვიდნენ. გეყოთ ტელევიზორიდან ამდენი ლაი-ლაი, აზრზე მოდით, ან ბიძინა ივანიშვილი გასულია ბოლოში, ქვეყანას ბოლომდე დახურავს ჩალით. ერთმანეთს ჩაკიდეთ ხელი, ერთდღიანი აქცია გამოსავალი არ არის.მე ვარ პროცესის გულშემატკივარი, რომელიც უკავშირდება ქვეყნის თავისუფლებას, თითოეული იმ ადამიანის, ვინც ამისთვის იბრძვის. ვიღაცები რომ დგანან და ლაი-ლაობენ, თქვენი ბანერებიანად კონკრეტულ ლოკაციაზე უნდა იყოთ და იქიდან აკეთოთ განცხადებები. რომ გამოდიხართ და პატიმრებზე საუბრობთ, თქვენი საქმე აკეთეთ, ხალხს აჩვენეთ, გამოსავალი სად არის. ერთმანეთთან გასაყოფი არაფერი გაქვთ. არ შეიძლება, მუდმივად აზა ჩალიჩავასნაირი მოქალაქე აჩვენებდეს გმირობას, დანარჩენები კი დადიხართ შარვალ – კოსტუმში გამოწყობილი და ლაი-ლაობთ. როგორ უნდა შესთავაზოთ ხალხს პოლიტიკური გამოსავალი, შიშებში ხართ“, – განაცხადა ლევან ხაბეიშვილმა.

ტატა ხვედელიანი – საგამოძიებო კომისიის ინიციატივას ვინც მხარს არ დაუჭერს, გადაინაწილებს იმ პასუხისმგებლობას, რაც წყლის ჭავლში დამატებითი ნივთიერების გარევას ეხება

დღეს ჩემი სიტყვა განათლების რეფორმაზე უნდა ყოფილიყო, რომელიც „ნაცების“ დროს ციხეების უფროსმა, მიქანაძემ და „იგლ ჰილსის“ გაყიდვების მენეჯერმა, კობახიძემ წარადგინეს. მაგრამ გუშინ თქვენი გუნდის წევრების კომენტარები მოვისმინე, რომ საგამოძიებო კომისიის შექმნის საფუძველი თურმე აღარ არსებობს „ბიბისის“ სიუჟეტთან დაკავშირებით, რადგან თურმე თქვენივე თავი ობიექტურად გამოგიძიებიათ და დაგისკვნიათ, რომ მშვიდობიანი აქციის დარბევის დროს წყალში „კამიტი“ კი არა, სხვა ნივთიერება გაგირევიათ, – ასე მიმართა პარტია „გახარია საქართველოსთვის“ წევრმა, ტატა ხვედელიანმა პარლამენტში უმრავლესობის წევრებს.ხვედელიანის თქმით, ვინც საგამოძიებო კომისიის ინიციატივას მხარს არ დაუჭერს, გადაინაწილებს იმ პასუხისმგებლობას, რაც წყლის ჭავლში დამატებითი ნივთიერების გარევას ეხება.„თქვენი ურთიერთ გამომრიცხავი განცხადებები რომ გვერდით გადავდოთ, ჯერ დასანქცირებულმა გომელაურმა, შემდეგ თქვენმა პრემიერ-მინისტრმა კობახიძემ, შემდეგ კი სუს-მა თავისი ბრიფინგით აღიარეს, რომ წყალში ნივთიერების გარევა მოხდა მშვიდობიანი აქციის დარბევისთვის, რაც უკვე დანაშაულია. როგორც ვხვდები, ეს თქვენმა დეპუტატებმა ინფორმაციის დონეზე არ იციან. არ იციან, რომ წყლის ჭავლში ნებისმიერი სხვა ნივთიერების გარევა დანაშაულია. თქვენივე პირით ნაღიარები ჩადენილი დანაშაულის გადაფარვას კი ახლა იმით ცდილობთ, თითქოს ეს ნივთიერება „კამიტი“ არ ყოფილა. არც მე ვამბობ, რომ ეს „კამიტი“ იყო. მაგრამ თქვენც და ჩვენც ვთანხმდებით, რომ ნივთიერების გარევა მოხდა, ანუ დანაშაული უკვე ჩადენილია, აი, რა ნივთიერება იყო და რა დოზებით, ამაზე თქვენს გამოძიებას ვერ ვენდობით, იცით, რატომ? რადგან თქვენ ხართ ხელისუფლება, რომელმაც მშვიდობიანი მოქალაქეები ნიღბიან ზონდერებს აცემინეთ, ახალგაზრდები ძვლებში დალეწეთ, ჟურნალისტებს კისერი მოტეხეთ და სასიკვდილოთ გაიმეტეთ, დაკავებულ ადამიანებს, დაკავების შემდეგ მანქანებში სცემდით, ახალგაზრდებს ჯერ სახლებში ტელეფონებზე ურეკავდით, აგინებდით, აშინებდით და შემდეგ სადარბაზოებთან ხვდებოდით და სცემდით. არ ინდობდით არც ბავშვებს და არც ქალებს. თქვენ ხართ ხელისუფლება, რომელმაც არცერთი მსგავსი ფაქტი არ გამოიძია, ხოლო შინაგან საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენლები ხალხის ცემისთვის დააჯილდოვა. თქვენ ხართ ხელისუფლება, რომლის პირობებშიც შინაგან საქმეთა მინისტრი და მოადგილეები „მაგნიტსკის სიაში“ შევიდნენ. თუ თქვენ გგონიათ, რომ დრო გავიდა და ეს ძალადობის კადრები გაქრა ან ხალხს დაავიწყდა? თუ ასე გგონიათ, ძალიან ცდებით, „ნაცების“ მაგალითზე მაინც უნდა იცოდეთ, რომ ესეთები ქართველი ხალხის გონებიდან არ იშლება.და ამ ყველაფრის მერე, თქვენ გინდათ, რომ სიტყვაზე გენდოთ, რა ნივთიერება გაურიეთ წყალში, როცა მშვიდობიანი მოქალაქეები მოწამლეთ? თან მას შემდეგ, როცა თქვენ თვითონვე აღიარებთ დანაშაულს, რომ წყალში ნივთიერება იყო გარეული? ამას თქვენ ვერ გამოიძიებთ. ამიტომ დავაინიცირეთ საგამოძიებო კომისია, რომელიც თქვენს ინტერესშიც უნდა იყოს, რადგან საქმე მოქალაქეების ჯანმრთელობის რისკებს ეხება. და უნდა იცოდეთ, რომ თითოეული თქვენგანი, ვინც ამ საგამოძიებო კომისიის ინიციატივას მხარს არ დაუჭერს, გადაინაწილებს იმ პასუხისმგებლობას, რაც წყლის ჭავლში დამატებითი ნივთიერების გარევას ეხება. ვინც გეუბნებათ, რომ წყალში „კამიტი“ არ იყო გარეული და ამით გამშვიდებთ, უბრალოდ გატყუებთ. ხოლო თქვენს პრემიერ-მინისტრს ოდნავი პოლიტიკური ალღო რომ უმუშავებდეს, ახლა თავისი ნებით უნდა იყოს გადამდგარი. თუნდაც მისი გადადგომის ტექსტი, ისევ სხვისი წასაკითხი გახდეს“, – განაცხადა ტატა ხვედელიანმა.

ბოლო სიახლეები