ორშაბათი, თებერვალი 17, 2025

XI საუკუნის რელიგიური ტექსტის ქვეშ დამალული უძველესი სამედიცინო ჩანაწერები რენტგენით აღმოაჩინეს

XI საუკუნის რელიგიური ტექსტის ქვეშ დამალული უძველესი სამედიცინო ჩანაწერები რენტგენით აღმოაჩინეს-ამის შესახებ ინფორმაციას 1tv ავრცელებს.

ნათქვამია, რომ წიგნი ყდით არასოდს უნდა განსაჯოთ, მაგრამ თურმე, ზოგჯერ არც მის ფურცლებზე დაწერილ სიტყვებს დაეჯერება.

რამდენიმე დღის წინ, კალიფორნიელმა მცნიერებმა მე-11 საუკუნის რელიგიური ტექსტების შემცველი წიგნის კვლევა დაიწყეს. ერთი შეხედვით, ეს გამძლე წიგნი ფასდაუდებელ ისტორიულ არტეფაქტს ჰგავს. მაგრამ საქმე იმაშია, რომ ვითარება იმაზე გაცილებით სხვანაირია, ვიდრე ერთი შეხედვით ჩანს.

რელიგიური ხელნაწერი შენიღბულია: უძველესი საფარი ქვეშ სიმართლეს მალავს — ჩანაწერებს ადამიანის შესახებ, რომელიც ამ წიგნამდე რამდენიმე საუკუნით ადრე მოღვაწეობდა და მიჩნეულია თანამედროვე სამედიცინო მეცნიერების ერთ-ერთ მამად.

ეს გახლდათ  კლავდიუს გალენოსი— მე-2 საუკუნეში რომის იმპერიაში მოღვაწე ბერძენი ექიმი და ფილოსოფოსი, რომელიც თავის სწავლებითა და ნაშრომებით ანტიკურ ხანის მედიცინის ერთ-ერთი უდიდეს კლასიკოსად იქცა.

მაგრამ ისტორიამ ბევრი რამ მაინც ვერ შემოგვინახა.

პერგამენტი აშშ-ის ენერგიის დეპარტამენტის SLAC-ის ეროვნული აქსელერატორის ლაბორატორიის მეცნიერებმა შეამოწმეს. აღმოჩნდა, რომ ხელნაწერი შეიცავდა გალენოსის სწავლებებს, რომელიც მისი სიკვდილიდან საუკუნეების შემდეგ, უცნობი ადამიანის მიერ იყო შესრულებული. საოცარი კი ისაა, რომ გალენოსის სწავლებაზე გადაწერილი იყო ფსალმუნები.

საფარის ქვეშ მოქცეული გალენოსის სამედიცინო ტრაქტატები შესრულებულია ძველ სირიულ ენაზე, მე-6 საუკუნეში, ეგვიპტეში, სინაის ნახევარკუნძულზე მოქმედ წმინდა ეკატერინეს მონასტერში.

მაგრამ დაახლოებით 500 წლის შემდეგ, მე-11 საუკუნეში, მელანი ფურცლებიდან წაუშლიათ და ზედ ფსალმუნები გადაუწერიათ. თითქმის გადაჭრით შეიძლება ითქვას, რომ მიზეზი ეკონომიკურია — პერგამენტი სულაც არ ღირდა იაფი.

დაახლოებით ათი წელიწადია, მეცნიერები და სწავლულები მულტისპექტრულ ვიზუალიზაციას იყენებდნენ საფარის ქვეშ არსებული გახუნებული უძველესი ტექსტის აღსადგენად.

ბოლოსდაბოლოს, ამის მიღწევა შესაძლებელი გახდა SLAC-ის სტენფორდის სინქროტრონული რადიაციის სინათლის წყაროს საშუალებით. შედეგად, ადვილად გაიშიფრა დამალული ხელნაწერი.

პერგამენტის თავდაპირველი წარწერების უკიდურესად უმნიშვნელო კვალის გამოსავლენად, მკვლევრებმა გამოიყენეს ციკლურ ნაწილაკთა აქსელერატორის მიერ წარმოქმნილი რენტგენული სხივები. შედეგად, მათ თვალწინ გადაიშალა თითქმის 2000 წლის წინ არსებული სამედიცინო ცოდნის ამსახველი უპრეცედენტო ხედები.

მოცემულ ფოტოზე ვერტიკალურად დახრილი სიმბოლოები ასახავს მე-11 საუკუნის რელიგიურ ტექსტებს, მკრთალი, ჰორიზონტალური ხაზები კი მის ქვეშ დამალული გალენის ტრაქტატების სირიულ თარგმანს.

დაკარგული ტექსტის პოვნის წინა მცდელობისას არაერთხელ გამოიყენს ულტრაიისფერი, ხილული თუ ინფრაწითელი სინათლის ტალღის სიგრძები, მაგრამ ამაოდ, ტექსტის პოვნა ყოვლ ჯერზე შეუძლებელი აღმოჩნდა.

„ბოლოს მიღწეული შედეგები აბსოლუტურად განსაცვიფრებელია, როგორც იქნა, ჩვენ წინაშეა მართლაც უნიკალური ტექსტი“, — უთხრა მანჩესტერის უნივერსიტეტის მკვლევარმა პტერ პორმანმა Newsweek-ს.

ახალი ტექნოლოგიით ვიზუალიზაციას 10 საათი დასჭირდა. ანალიზი ჩაუტარდა წიგნის 26 გვერდს. მკვლევართა წინაშე წარსდგა ხელნაწერი, რომელიც ათასი წელა, არავის უნახავს.

თუ ყველაფერი წარმატებით დასრულდა, სრულიად ახალი თავი გაიხსნება მედიცინის უძველესი ფუძემდებლების ჩვენეულ გაგებაში. არ დაგავიწყდეთ, რომ დღის სინათლის ხილვას კიდევ 200 გვერდის ქვეშ დამალული წარწერები ელოდება და ვინ იცის, რამდენ საიდუმლოს შეიძლება აეხადოს ფარდა?

„კლავდიუს გალენოსი დანამდვილებით არის ყველა დროის ყველაზე მნიშვნელოვანი და გავლენიანი ექიმი“, — განუცხადა პორმანმა Newsweek-ს.

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 557 13 16 73

მას შემდეგ, რაც მსოფლიოში შეიცვალა სიტუაცია, ვიგრძენით, რომ უკვე არის სიტუაცია, საქართველოშიც ვეძიოთ სამართალი. აი, ეს იყო მთავარი მთავარი მიზეზი, რის გამოც ჩვენ შევიტანეთ...

„ერთიანი ნეიტრალური საქართველოს“ წევრმა ნანა კაკაბაძემ გადაცემა „იმედის კვირაში“, „ერთიანი ნეიტრალური საქართველოს“ განცხადების საფუძველზე დაწყებულ გამოძიებაზე ისაუბრა და განიხილა რა იყო მთავარი მიზანი პროკურატურაში ამ სარჩელის შეტანის. „მას შემდეგ, რაც მსოფლიოში შეიცვალა სიტუაცია, განსაკუთრებით ამერიკის შეერთებულ შტატებში მოვიდა ახალი პრეზიდენტი, რომელმაც თვითონვე აღიარა და თქვა ის, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების სახელმწიფო ფონდები, როგორიც არის USAID -ი, NED-ი და EED - ი, აფინანსებდნენ სხვა ქვეყნებში ხელისუფლებების გადატრიალებებს და იღებდნენ მონაწილეობას დანაშაულებრივ ქმედებებში, ვიგრძენით, რომ უკვე არის იმის სიტუაცია, საქართველოშიც ვეძიოთ სამართალი. აი, ეს იყო მთავარი მიზეზი, რის გამოც ჩვენ შევიტანეთ ეს სარჩელი პროკურატურაში. ოპოზიციური ძალები ფაქტობრივად იყენებდნენ ამ არასამთავრობო ორგანიზაციებს, როგორც თავიანთ ყულაბას. თქვენ იცით, რომ კანონით აკრძალულია ქვეყნის შიგნით პოლიტიკის დაფინანსება გარე ძალების მიერ, ამიტომ ისინი ამ არასამთავრობო ორგანიზაციებს იყენებდნენ, როგორც თავის ყულაბას და ამ ორგანიზაციის დაფინანსების ხარჯზე ხდებოდა ასეთი მიტინგების ორგანიზება. ასევე, მაგალითად პოლიტიკურმა პარტია „დროამ“ შექმნა ზუსტად იმავე სახელწოდების არასამთავრობო ორგანიზაცია „დროა“, რომელიც ქვეყნის გარედან იღებდა დაფინანსებას და ამ დაფინანსებას ის ახმარდა პირდაპირ რევოლუციურ სცენარებს, ანუ ქვეყნის ხელისუფლების გადატრიალების სცენარს. მთავარი არის, რომ ჩვენ მტკიცებულებებზე ვისაუბროთ. როდესაც არასამთავრობო ორგანიზაცია „დროას“ შენობაში ჩატარდა ჩხრეკა, იქიდან ამოიღეს ის პიროტექნიკა, რომელიც გამოყენებული იყო მიტინგებზე და მანიფესტაციებზე პოლიციელების წინააღმდეგ ცეცხლის გაჩენის მიზნით, პარლამენტის შენობის ოთახების გადაწვის მიზნით. თქვენ იცით რომ 47-მდე ოთახი დამწვარია პარლამენტის შენობაში“, - განაცხადა ნანა კაკბაძემ.

ცნობილი ქართველი ტიკ ტოკერის ოჯახს თავს დაესხნენ

ტიკტოკში ცნობილ მრავალშვილიან წყვილს მარიამ მამარდაშვილსა და გიორგი შუკაკიძეს უცნობი პირები სახლთან მიუცვივდნენ და საცხოვრებელს ქვები დაუშინეს, ამის შესახებ ცოლ-ქმარი სოციალურ ქსელში ვიდეოს აქვეყნებს. „ხუთბავშვიან ოჯახს წუხელ, ღამის ორის ნახევარზე, თავს დაგვესხნენ. სახლს ქვები ესროლეს და დააზიანეს გარე ფასადი. ჩემს მოსაკლავად იყვნენ მოსული —სამი ბიჭი. გადამეკიდნენ, რადგან დიდი აუდიტორია მყავს და ხალხი გვეხმარება,“ - ამბობს შუკაკიძე. ვრცლად ↓

ანა დოლიძე – ქვეყანა მიშვებულია, ავტოპილოტზეა

საზარელი ტრაგედია ბათუმში და ენით აღუწერელი უსამართლობა - ბიძინას კისერზეა რაც ხდება ეს, - ამის შესახებ „ძლიერი საქართველოს“ ერთ-ერთი ლიდერი, ანა დოლიძე სოციალურ ქსელში წერს, რითაც ბათუმში მომხდარ ტრაგედიას ეხმაურება. მისი თქმით, „ქვეყანა იმართება მხოლოდ ერთ საკითხში: ოლიგარქატის გადარჩენა“. "საზარელი ტრაგედია ბათუმში და ენით აღუწერელი უსამართლობა. რა სიტყვებით უნდა ანუგეშო ადამიანმა ოჯახები ამ დროს. ბიძინას კისერზეა რაც ხდება ეს. ბიძინას სისტემა აკეთებს ამას. კორუფცია და სიხარბე, რომ არაფერი საჯარო უსაფრთხოებაზე არ მუშაობს, 10-15 ოჯახის კუჭის უსაფრთხოების გარდა. ქვეყანა იმართება მხოლოდ ერთ საკითხში: ოლიგარქატის გადარჩენა. დანარჩენი ავტოპილოტზეა. ამას ეწირება ყველაფერი, ბავშვებიც" , - წერს ანა დოლიძე.  

დიმიტრი ხვთისიაშვილი: რა სიგიჟეა ასეთი მოსაწვევის დაბეჭდვა?ხვალ შენი დაბადების დღეა და შენს თეატრში ალბომს წარვადგენ, შენს 55 წლიან ცხოვრებაზე..პირველი დაბადების დღეა უშენოდ, ბერიკ, ჩემო...

„ხვალ შენი დაბადების დღეა და შენს თეატრში ალბომს წარვადგენ, შენს 55 წლიან ცხოვრებაზე..პირველი დაბადების დღეა უშენოდ, ბერიკ, ჩემო ძმაო! რა სიგიჟეა ასეთი მოსაწვევის დაბეჭდვა? რას გვერჩოდი? რატომ დაგვაბერე ასე უცებ?“-წერს დიმიტრი ხვთისიაშვილი.

მარკო რუბიო – მომდევნო რამდენიმე კვირა და დღე განსაზღვრავს, არის თუ არა პუტინი სერიოზულად განწყობილი მშვიდობის მიმართ

მომდევნო რამდენიმე კვირა და დღე განსაზღვრავს, არის თუ არა პუტინი სერიოზულად განწყობილი მშვიდობის მიმართ, – ამის შესახებ აშშ-ის სახელმწიფო მდივანმა, მარკო რუბიომ „სიბიეს ნიუსთან“ განაცხადა. რუბიოს თქმით, პუტინმა გამოხატა მშვიდობისადმი ინტერესი ტრამპთან საუბრისას. ჟურნალისტის კითხვაზე, სჯერა თუ არა, რომ პუტინი მზადაა მოლაპარაკებისთვის და ბრძოლის დასასრულებლად, რუბიომ განაცხადა, რომ ზარს უნდა მოჰყვეს ქმედება. „ერთი სატელეფონო ზარი ვერ გადაწყვეტს ისეთ კომპლექსურ ომს, როგორიც ესაა, მაგრამ შემიძლია, გითხრათ, რომ დონალდ ტრამპი არის მსოფლიოში ერთადერთი ლიდერი, რომელსაც პოტენციურად შეუძლია ამ პროცესის დაწყება“, – აღნიშნა სახელმწიფო მდივანმა. რაც შეეხება უკრაინის პრეზიდენტთან შეხვედრას, რუბიომ განაცხადა, რომ ნახავენ, რა მოხდება მომდევნო რამდენიმე დღეში. „მშვიდობისკენ მიმავალი პროცესი არ არის ერთი შეხვედრის საქმე. ეს ომი უკვე დიდი ხანია, გრძელდება. ეს რთულია, კომპლექსურია, ომი სისხლიანი იყო, ძვირი დაჯდა. ასე რომ, არ იქნება ადვილი ასეთი კონფლიქტის დასრულება და არიან სხვა მხარეებიც, რომლებსაც აქვთ თავიანთი მოსაზრებები ამის შესახებ“, – ამბობს ამერიკის სახელმწიფო მდივანი.

ბოლო სიახლეები