ხუთშაბათი, სექტემბერი 18, 2025

XI საუკუნის რელიგიური ტექსტის ქვეშ დამალული უძველესი სამედიცინო ჩანაწერები რენტგენით აღმოაჩინეს

XI საუკუნის რელიგიური ტექსტის ქვეშ დამალული უძველესი სამედიცინო ჩანაწერები რენტგენით აღმოაჩინეს-ამის შესახებ ინფორმაციას 1tv ავრცელებს.

ნათქვამია, რომ წიგნი ყდით არასოდს უნდა განსაჯოთ, მაგრამ თურმე, ზოგჯერ არც მის ფურცლებზე დაწერილ სიტყვებს დაეჯერება.

რამდენიმე დღის წინ, კალიფორნიელმა მცნიერებმა მე-11 საუკუნის რელიგიური ტექსტების შემცველი წიგნის კვლევა დაიწყეს. ერთი შეხედვით, ეს გამძლე წიგნი ფასდაუდებელ ისტორიულ არტეფაქტს ჰგავს. მაგრამ საქმე იმაშია, რომ ვითარება იმაზე გაცილებით სხვანაირია, ვიდრე ერთი შეხედვით ჩანს.

რელიგიური ხელნაწერი შენიღბულია: უძველესი საფარი ქვეშ სიმართლეს მალავს — ჩანაწერებს ადამიანის შესახებ, რომელიც ამ წიგნამდე რამდენიმე საუკუნით ადრე მოღვაწეობდა და მიჩნეულია თანამედროვე სამედიცინო მეცნიერების ერთ-ერთ მამად.

ეს გახლდათ  კლავდიუს გალენოსი— მე-2 საუკუნეში რომის იმპერიაში მოღვაწე ბერძენი ექიმი და ფილოსოფოსი, რომელიც თავის სწავლებითა და ნაშრომებით ანტიკურ ხანის მედიცინის ერთ-ერთი უდიდეს კლასიკოსად იქცა.

მაგრამ ისტორიამ ბევრი რამ მაინც ვერ შემოგვინახა.

პერგამენტი აშშ-ის ენერგიის დეპარტამენტის SLAC-ის ეროვნული აქსელერატორის ლაბორატორიის მეცნიერებმა შეამოწმეს. აღმოჩნდა, რომ ხელნაწერი შეიცავდა გალენოსის სწავლებებს, რომელიც მისი სიკვდილიდან საუკუნეების შემდეგ, უცნობი ადამიანის მიერ იყო შესრულებული. საოცარი კი ისაა, რომ გალენოსის სწავლებაზე გადაწერილი იყო ფსალმუნები.

საფარის ქვეშ მოქცეული გალენოსის სამედიცინო ტრაქტატები შესრულებულია ძველ სირიულ ენაზე, მე-6 საუკუნეში, ეგვიპტეში, სინაის ნახევარკუნძულზე მოქმედ წმინდა ეკატერინეს მონასტერში.

მაგრამ დაახლოებით 500 წლის შემდეგ, მე-11 საუკუნეში, მელანი ფურცლებიდან წაუშლიათ და ზედ ფსალმუნები გადაუწერიათ. თითქმის გადაჭრით შეიძლება ითქვას, რომ მიზეზი ეკონომიკურია — პერგამენტი სულაც არ ღირდა იაფი.

დაახლოებით ათი წელიწადია, მეცნიერები და სწავლულები მულტისპექტრულ ვიზუალიზაციას იყენებდნენ საფარის ქვეშ არსებული გახუნებული უძველესი ტექსტის აღსადგენად.

ბოლოსდაბოლოს, ამის მიღწევა შესაძლებელი გახდა SLAC-ის სტენფორდის სინქროტრონული რადიაციის სინათლის წყაროს საშუალებით. შედეგად, ადვილად გაიშიფრა დამალული ხელნაწერი.

პერგამენტის თავდაპირველი წარწერების უკიდურესად უმნიშვნელო კვალის გამოსავლენად, მკვლევრებმა გამოიყენეს ციკლურ ნაწილაკთა აქსელერატორის მიერ წარმოქმნილი რენტგენული სხივები. შედეგად, მათ თვალწინ გადაიშალა თითქმის 2000 წლის წინ არსებული სამედიცინო ცოდნის ამსახველი უპრეცედენტო ხედები.

მოცემულ ფოტოზე ვერტიკალურად დახრილი სიმბოლოები ასახავს მე-11 საუკუნის რელიგიურ ტექსტებს, მკრთალი, ჰორიზონტალური ხაზები კი მის ქვეშ დამალული გალენის ტრაქტატების სირიულ თარგმანს.

დაკარგული ტექსტის პოვნის წინა მცდელობისას არაერთხელ გამოიყენს ულტრაიისფერი, ხილული თუ ინფრაწითელი სინათლის ტალღის სიგრძები, მაგრამ ამაოდ, ტექსტის პოვნა ყოვლ ჯერზე შეუძლებელი აღმოჩნდა.

„ბოლოს მიღწეული შედეგები აბსოლუტურად განსაცვიფრებელია, როგორც იქნა, ჩვენ წინაშეა მართლაც უნიკალური ტექსტი“, — უთხრა მანჩესტერის უნივერსიტეტის მკვლევარმა პტერ პორმანმა Newsweek-ს.

ახალი ტექნოლოგიით ვიზუალიზაციას 10 საათი დასჭირდა. ანალიზი ჩაუტარდა წიგნის 26 გვერდს. მკვლევართა წინაშე წარსდგა ხელნაწერი, რომელიც ათასი წელა, არავის უნახავს.

თუ ყველაფერი წარმატებით დასრულდა, სრულიად ახალი თავი გაიხსნება მედიცინის უძველესი ფუძემდებლების ჩვენეულ გაგებაში. არ დაგავიწყდეთ, რომ დღის სინათლის ხილვას კიდევ 200 გვერდის ქვეშ დამალული წარწერები ელოდება და ვინ იცის, რამდენ საიდუმლოს შეიძლება აეხადოს ფარდა?

„კლავდიუს გალენოსი დანამდვილებით არის ყველა დროის ყველაზე მნიშვნელოვანი და გავლენიანი ექიმი“, — განუცხადა პორმანმა Newsweek-ს.

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 555 100 929

ცვლილება ძალაში 1-ელი ოქტომბრიდან შევა! – სიახლე მათთვის ვინც მართვის მოწმობის აღებას გეგმავს

გაგაცნობთ, სიახლეს, რომელიც 1-ელი ოქტომბრიდან ამოქმედდება. ინფორმაციას შსს მომსახურების სააგენტო ავრცელებს:„საგზაო მოძრაობის შესახებ“ საქართველოს კანონში განხორციელებული ცვლილებების შესაბამისად, 2025 წლის 1-ელი ოქტომბრიდან CE, DE კატეგორიების და C1E, D1E ქვეკატეგორიების სატრანსპორტო საშუალების მართვის უფლების მისაღები გამოცდების პრაქტიკული ნაწილი ორეტაპიანი ხდება.ცვლილების მიხედვით, პრაქტიკული გამოცდის პირველი ეტაპს კანდიდატი დახურულ მოედანზე ჩააბარებს, ხოლო გამოცდის მეორე ეტაპი რეალური საგზაო მოძრაობის პირობებში, საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის ბრძანებით დამტკიცებული საგამოცდო მარშრუტების შესაბამისად ჩატარდება.მძღოლობის კანდიდატს უფლება აქვს პრაქტიკული გამოცდის მეორე ეტაპზე გავიდეს პირველი ეტაპის წარმატებით ჩაბარებიდან 365 კალენდარული დღის განმავლობაში.365 დღიანი ვადის ამოწურვის შემთხვევაში, პრაქტიკული გამოცდის პირველ ეტაპზე მიღებული დამაკმაყოფილებელი შედეგი კარგავს იურიდიულ ძალას.აღნიშნული კატეგორიების/ქვეკატეგორიების მართვის უფლების მიღების მსურველები პრაქტიკული გამოცდის ჩაბარებას მომსახურების სააგენტოს რუსთავის და ქუთაისის სტრუქტურულ ერთეულებში შეძლებენ. პრაქტიკული გამოცდის მეორე ეტაპის გამოცდაზე გასასვლელად სავალდებულოა რიგის დაჯავშნა, რაც შესაძლებელია:უშუალოდ, სააგენტოს შესაბამის სტრუქტურულ ერთეულში გამოცხადებით;ვებგვერდის მეშვეობით;მობილური აპლიკაციის საშუალებით.

ხვიჩა კვარაცხელიამ ჩემპიონთა ლიგაზე „ატალანტას“ გაუტანა

ჩემპიონთა ლიგის 2025/2026 წლის სეზონის ძირითადი ეტაპის პირველი ტურის მატჩში ხვიჩა კვარაცხელიამ ბერგამოს „ატალანტას“ კარში გაიტანა და „პარი სენ-ჟერმენის“ უპირატესობა ორამდე გაზარდა.აღნიშნული გოლი ქართველი ფეხბურთელისთვის მეექვსეა ჩემპიონთა ლიგაზე.შეხვედრაში პირველი გოლი მარკინიოსის ანგარიშზეა, კაპიტანმა „პარი სენ-ჟერმენი“ მე-3 წუთზე დააწინაურა.

ანი წითლიძე – მშვიდად და ნარნარად დაემხობა ეს რეჟიმი, „ვარდების რევოლუცია“ იყო მშვიდობიანი ხალხის რევოლუცია, ზუსტად ასეთი იქნება 4 ოქტომბერს

მშვიდად და ნარნარად დაემხობა ეს რეჟიმი, „ვარდების რევოლუცია“ იყო მშვიდობიანი ხალხის რევოლუცია, ზუსტად ასეთი იქნება 4 ოქტომბერს, მშვიდობიანი ქართველი ხალხის რევოლუცია, – ამის შესახებ პარტია „ერთიანობა – ნაციონალური მოძრაობის“ პოლიტიკური საბჭოს წევრმა, ანი წითლიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის თემა“ განაცხადა.ანი წითლიძის თქმით, ერთადერთი, რაც ქვეყანაში ცვლილებებს მოიტანს, 4 ოქტომბრის მშვიდობიანი რევოლუციაა.„„ქართულმა ოცნებამ“, ლევან ხაბეიშვილის დაჭერით, თავად აღიარა ლევან ხაბეიშვილი რევოლუციის ლიდერად. ჩვენ ამის საწინააღმდეგო არაფერი გვაქვს, მაგრამ რეალობა არის სხვა. რეალობა არის ის, რომ 4 ოქტომბრის ორგანიზატორები არიან პაატა ბურჭულაძე და „რუსთაველის გამზირი“. ცხადია, „ნაციონალური მოძრაობა“ უერთდება 4 ოქტომბერს ამ ხელისუფლების მშვიდობიან დამხობას. მე ჩართული ვარ და ჩავერთვები ნებისმიერ ინიციატივაში, რომელიც რუსული რეჟიმის დამხობაში მიიღებს მონაწილეობას. მე გეგმას ნამდვილად ვერ გეტყვით. გეტყვით, რომ 4 ოქტომბერი არის 70 პროცენტით შემდგარი ფაქტი. ის 30 პროცენტი, რაც საქართველოს მოქალაქეების მშვიდობიან ბრძოლას გულისხმობს რეჟიმის დასამხობად 4 ოქტომბერს, აი, მშვიდად და ნარნარად რომ დაემხობა ეს რეჟიმი, ეს არის ის, რაც უნდა მოხდეს 4 ოქტომბერს“, – განაცხადა ანი წითლიძემ.წითლიძის თქმით, 4 ოქტომბერს იქნება „ვარდების რევოლუციის“ მსგავსი რევოლუცია.„როგორც „ვარდების რევოლუცია“, ისე, რომ არცერთი ადამიანი არ დაშავებულა, მშვიდად და წყნარად. „ვარდების რევოლუცია“ იყო მშვიდობიანი ხალხის რევოლუცია. ზუსტად ასეთი იქნება 4 ოქტომბერს, მშვიდობიანი ქართველი ხალხის რევოლუცია“, – განაცხადა წითლიძემ.ამასთან, როგორც წითლიძემ აღნიშნა, სპეცრაზმი ის სპეცრაზმი აღარ არის, რომელიც არბევდა მოქალაქეებს.„იმიტომ, რომ ხარება აღარ არის და, ხარებასთან ერთად, ის სპეცრაზმიც აღარ არის. შესაბამისად, ეჭვი მეპარება, რომ საერთოდ ბრძანების გამცემი ჰყავდეთ შსს-ში. ამ სპეცრაზმის რაოდენობაც არ არის ამოწურვადი, ოთხი-ათამდე ადამიანზეა რეალურად საუბარი. მათ უნდა იცოდნენ, რომ, ბიჭებო, როგორი ბრძანებაც არ უნდა მიიღოთ და როგორი ბრძანებაც არ უნდა მოგცეთ თქვენ რუსულმა რეჟიმმა, იცოდეთ, რომ, ყველა სხვა აქციებისგან განსხვავებით, სადაც თქვენ უმოწყალოდ არბევდით საქართველოს მოქალაქეებს, საქართველოს მოქალაქეებს აქვთ კონსტიტუციური უფლება, დაიცვან საკუთარი თავი“, – განაცხადა წითლიძემ.შეკითხვაზე, როგორია მათი მოლოდინი 4 ოქტომბერს და რამდენად მასშტაბურ შეკრებას ელოდებიან, რადგან, როგორც პაატა ბურჭულაძემ თქვა, ის ელოდება 200-300 ათას ადამიანს, ანი წითლიძემ აღნიშნა, რომ მისი მოლოდინიც მსგავსია.„ჩემი მოლოდინიც არის მსგავსი. მოვუწოდებ საქართველოს მოქალაქეებს, რომ არანაირი 4 ოქტომბრის არჩევნები არ არსებობს. ამ ქვეყანაში არჩევნები არ არსებობს, ეს არის ფარსი და არის რუსული სპეცოპერაცია. ერთადერთი, რაც ამ ქვეყანაში ცვლილებებს მოიტანს, ეს 4 ოქტომბრის მშვიდობიანი რევოლუციაა. ნურავინ ნუ მივა საარჩევნო უბანთან, ნუ მივლენ და ნუ შეეცდებიან, „გააპრავონ“ რუსული სპეცოპერაცია. რუსთაველზე 16:00 საათზე არის რეალური ცვლილების შანსი. საქართველოს 200 ათასი მოქალაქე რომ იდგა და იცავდა ამ ქვეყნის თავისუფლებას, იმაზე ნაკლები ადამიანი არ უნდა იყოს 4 ოქტომბერს, რათა იმავე დღეს შევძლოთ ამ რეჟიმის დასრულება. დარწმუნებული ვარ, იქნება ეს რაოდენობა. ხელისუფლებას გადაიბარებენ საქართველოს მოქალაქეები მშვიდობიანი რევოლუციით. ამის შემდეგ საქართველოს მოქალაქეები თავისუფალი, სამართლიანი არჩევნებით გადაწყვეტენ, ვის უნდათ, რომ ეს ხელისუფლება ჩააბარონ“, – განაცხადა ანი წითლიძემ.

„პატრიოტიზმი, პირველ რიგში, ადამიანის პატივისცემაა — ქართული ღვინო, ორი პაკისტანელი კურიერი სველი ქურთუკით და ქართული ოჯახის ღირსეული ქმედება.“

წვდიმდა. გლოვოთი გამოვიძახეთ ქართული ღვინო. შეკვეთა მოიტანა ორმა პაკისტანელმა. ღვინის ბოთლები რომ მომაწოდა, ტიპს შევხედე და წვეთავდა. - საწვიმარი არ გაქვს, მეთქი? - არა, მაგრამ არაუშავს, არ მცივაო. (უცნაური ინგლისურით მიპასუხა) გამოვუტანე ჩემი წყალგაუმტარი თერმო ქურთუკი, ჯერ პირდაპირ მის სველ ჟაკეტზე ჩაცმა დაიწყო. - ეგ გაიხადე და ისე ჩაიცვი - მეთქი. გაიხადა და შიგნით მაისურიც გასაწური ეცვა. გამოვუტანე მაისური. ახლა ამ მაისურის გადაცმა დაიწყო სველზე. მერე ისიც გაიხადა, მშრალი მაისური ჩაიცვა და წყალგაუმტარი ქურთუკი მოიცვა. მის გვერდით იდგა მეორე პაკისტანელი, იგივენაირი გაჟღენთილი ჟაკეტით და ცელოფანში გახვეული მობილური ტელეფონით (ეშინოდა, არ დასველებოდა ის ერთადერთი მოწყობილობა, რომლითაც 2 კაპიკს გამოიმუშავებდა თავისი ოჯახიდან რამდენიმე ათასი კილომეტრის მოშორებით) ვკითხე: - შენი წყალგაუმტარია - მეთქი? - კი, კი, მე არ მცივაო. ხელი მოვკიდე და წურწურით გაუვიდა წყალი. იმასაც გამოუტანა ანიკამ ლუკას ქურთუკი. - დიდი მადლობა-ო, მითხრა ქართულად. - არაფრის, მშვიდობიან საღამოს გისურვებთ- მეთქი. ამ დროს ის ამერიკელი მეგონა თავი, რომლის კართანაც ახლა ქართველი ემიგრანტი დგას, დორდეშის ჩანთით და იმედით, რომ თვის ბოლოს სახლში 2 კაპიკს გამოაგზავნის. ვერავინ დავუდგებით საკუთარ თავს თავდებად, რომ ხვალ ხიზნებად და ლტოლვილებად არ ვიქცევით უცხო მიწაზე, მაგრამ სანამ არ ვართ, ერთი მარტივი პრინციპით ვიცხოვროთ: მოვექცეთ სხვებს ისე, როგორც გვინდა, რომ გვექცეოდნენ. პ.ს. ერთადერთი მიზეზი, რის გამოც ამ ვიდეოს ვაზიარებ ის არის, რომ არაერთი ვიდეო შემხვედრია, სადაც ჩამოსულ პაკისტანელებს და ბანგლადეშელებს აბულინგენენ, ხან ენის არ ცოდნის და ხან ცუდად მოტანილი შეკვეთის გამო და თან ამ ყველაფერს ფუთავენ პატრიოტიზმად. თუ ვინმე ავრცელებს სიმახინჯეს და ამით სიმახინჯის მაგალითს აძლევს სხვას, მორალური ვალდებულება გვაქვს, რომ უკეთესი მაგალითი ვიყოთ როგორც ქართველის, ისე ადამიანის. პატრიოტიზმი არ არის სხვების სიძულვილი. პატრიოტიზმი ჯერ ადამიანის (როგორც ღვთის მსგავსის) პატივისცემა და შემდეგ საკუთარი ქვეყნის სიყვარულია. ვსხვედვართ ახლა მე და ანიკა, ვწრუპავთ ქართულ ღვინოს და ღვინოსაც სხვანაირი, ქართულო გემო აქვს (მიუხედავად იმისა რომ დიდი ალბათობით სუფთა წვენი შეიძლება არც იყოს''-წერს გიორგი გოგეშვილი

საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტში, „ჰორიზონტი ევროპის“ საგრანტო პროექტის ფარგლებში, ხელოვნური ინტელექტის შესახებ სამხრეთ კავკასიის კონფერენცია მიმდინარეობს

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ნიკო მუსხელიშვილის სახელობის გამოთვლითი მათემატიკის სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტში, ევროკავშირის კვლევისა და ინოვაციების ჩარჩო პროგრამა „ჰორიზონტი ევროპის“ (Horizon Europe) საგრანტო პროექტის - „საქართველოს ინიციატივა პარტნიორობისთვის ხელოვნური ინტელექტის დარგში“ (GAIN) - ფარგლებში, სამეცნიერო ღონისძიება - „სამხრეთ კავკასიის კონფერენცია ხელოვნური ინტელექტის შესახებ“ (SCCAI2025) გაიხსნა. ამის შესახებ ინფორმაციას საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი ავრცელებს.სტუ-ის ცნობით, სამდღიან კონფერენციას ორგანიზებას უწევენ „ჰორიზონტი ევროპის“ საგრანტო პროექტ GAIN-ის პარტნიორი ინსტიტუციები: პროექტის კოორდინატორი საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ნიკო მუსხელიშვილის გამოთვლითი მათემატიკის ინსტიტუტი, გერმანიის ხელოვნური ინტელექტის კვლევის ცენტრი (DFKI - German Research Centre for Artificial Intelligence) და ციფრული მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების კვლევის ეროვნული ინსტიტუტი (INRIA - National Institute for Research in Digital Science and Technology, საფრანგეთი).კონფერენციაში მონაწილეობენ საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის, გერმანიის ხელოვნური ინტელექტის კვლევის ცენტრისა და საფრანგეთის ციფრული მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების კვლევის ეროვნული ინსტიტუტის, ასევე, აზერბაიჯანისა და სომხეთის უნივერსიტეტებისა და სამეცნიერო კვლევითი ინსტიტუტების ცნობილი მეცნიერები, ახალგაზრდა მკვლევრები და დოქტორანტები.SCCAI2025-ი საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ვიცე-რექტორმა, პროფესორმა თამარ ლომინაძემ, სტუ-ის ნიკო მუსხელიშვილის გამოთვლითი მათემატიკის ინსტიტუტის დირექტორმა, პროფესორმა ვახტანგ კვარაცხელიამ და ამავე ინსტიტუტის დირექტორის მოადგილემ, GAIN-ის კოორდინატორმა, დოქტორმა გიორგი გიორგობიანმა გახსნეს. ვიცე-რექტორის განცხადებით, SCCAI2025-ის მიზანია შექმნას ინოვაციური, ინტერდისციპლინური პლატფორმა, სადაც აკადემიური სფეროს წარმომადგენლები და ინდუსტრიის ექსპერტები გაერთიანდებიან ხელოვნური ინტელექტის თეორიის, ახალი მეთოდოლოგიების და სისტემების დანერგვისა და პრაქტიკაში გამოყენების შესაძლებლობების შესასწავლად. როგორც თამარ ლომინაძემ აღნიშნა, კონფერენცია ასევე ყურადღებას გაამახვილებს სამხრეთ კავკასიის ქვეყნების ბუნებრივი ენების დამუშავების შესაძლებლობებზე AI-ის უზრუნველყოფით.„მოხარული ვართ, რომ ჩვენი შეხვედრა შედგა თბილისში, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ნიკო მუსხელიშვილის გამოთვლითი მათემატიკის ინსტიტუტში, „სამხრეთ კავკასიის კონფერენციაზე ხელოვნური ინტელექტის შესახებ“, რისთვისაც მადლობას მოვახსენებთ კონფერენციის მონაწილეებსა და ორგანიზატორებს. ეს სამეცნიერო ღონისძიება ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ეტაპია „ჰორიზონტი ევროპის“ საგრანტო პროექტ GAIN-ის ფარგლებში და მისი მიზანი სამხრეთ კავკასიის რეგიონში ხელოვნური ინტელექტის მეთოდოლოგიის, სისტემებისა და პრაქტიკული გამოყენების გაფართოება-ტრანსფერია. საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი და ნიკო მუსხელიშვილის სახელობის გამოთვლითი მათემატიკის ინსტიტუტი, რომელიც კოორდინაციას უწევს GAIN-ის განხორციელებას, პროექტის პარტნიორ ინსტიტუციებთან - გერმანიის DFKI-თან და საფრანგეთის INRIA-თან ერთად, აქტიურად მონაწილეობს ხელოვნურ ინტელექტთან დაკავშირებული ინოვაციების დანერგვის სტრატეგიულ პროცესში.საგულისხმოა, რომ კონფერენციის ერთ-ერთი მთავარი მისიაა, ვიმსჯელოთ ისეთ მნიშვნელოვან გამოწვევაზე, როგორიცაა სამხრეთ კავკასიის რეგიონის ქვეყნების ბუნებრივი და მათ შორის სახელმწიფო ენების დაცვა „ციფრული კვდომისგან“. კონფერენციის მონაწილე მეცნიერები და ახალგაზრდა მკვლევრები განიხილავენ ქართული, აფხაზური, სომხური და აზერბაიჯანული ენების ციფრული რესურსებით უზრუნველყოფის შესაძლებლობებს ხელოვნური ინტელექტის გამოყენებით, რადგან ღრმად ვართ დარწმუნებული, რომ ჩვენი და მეზობელი ქვეყნების სახელმწიფო ენების დაცვა მხოლოდ ერთობლივი სამეცნიერო ძალისხმევითაა შესაძლებელი; საგრანტო პროექტი GAIN-ი და კონფერენცია SCCAI2025-ი ამ მიმართულებითაც აუცილებლად შეუწყობს ხელს სამეცნიერო კოლაბორაციის განვითარებას. დასახული მიზნის მისაღწევად, პროექტ GAIN-ის ფარგლებში, უნივერსიტეტისა და გამოთვლითი მათემატიკის ინსტიტუტის თაოსნობით, საქართველოში უკვე დაფუძნებულია ახალგაზრდა მკვლევრებით დაკომპლექტებული ხელოვნური ინტელექტის ცენტრი, რომელიც წარმატებით პოზიციონირებს კვლევებისა და ინოვაციების საერთაშორისო სივრცეში.აღსანიშნავია, რომ კონფერენციის მუშაობაში ჩართულნი არიან სამხრეთ კავკასიის სამივე ქვეყნის, ასევე, გერმანიის ხელოვნური ინტელექტის კვლევის ცენტრის და საფრანგეთის ციფრული მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების კვლევის ეროვნული ინსტიტუტის ცნობილი მეცნიერები და ახალგაზრდა მკვლევრები. მინდა გადმოგცეთ საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის რექტორის, აკადემიკოს დავით გურგენიძის საუკეთესო სურვილები და გულწრფელი იმედი, რომ “სამხრეთ კავკასიის კონფერენცია ხელოვნური ინტელექტის შესახებ“ სამომავლოდ რეგულარულად ჩატარდება. წარმატებას ვუსურვებ ამ მნიშვნელოვან ფორუმსა და მის მონაწილეებს“, - აღნიშნა თამარ ლომინაძემ.სტუ-ის ნიკო მუსხელიშვილის სახელობის მათემატიკის ინსტიტუტის ხელმძღვანელის განცხადებით, პროექტი GAIN-ი, რომლის ფარგლებშიც „სამხრეთ კავკასიის კონფერენცია ხელოვნური ინტელექტის შესახებ“ მიმდინარეობს, წარმატებით ახორციელებს საქართველოს ინტეგრირებას ხელოვნური ინტელექტის საერთაშორისო კვლევით სივრცეში. პროფესორ ვახტანგ კვარაცხელიას თქმით, AI-ის მიმართულებით სათანადოდ აპრობირებული სამეცნიერო მოდელებისა და მეთოდოლოგიების გაზიარება ასეთივე წარმატებით არის შესაძლებელი სამხრეთ კავკასიის რეგიონის დანარჩენი ორი ქვეყნის სამეცნიერო წრეებისთვის. როგორც მეცნიერი აღნიშნავს, ნიკო მუსხელიშვილის გამოთვლითი მათემატიკის ინსტიტუტს დღეს უკვე მჭიდრო თანამშრომლობა აკავშირებს მრავალ ცნობილ სამეცნიერო ცენტრთან, მათ შორის - გერმანიაში: ზაარლანდის უნივერსიტეტი, ხელოვნური ინტელექტის კვლევის ცენტრი - DFKI, ტექნოლოგიების, ინოვაციების და კვლევების ცენტრი - Steinbeis Europa Zentrum; საფრანგეთში: ინფორმატიკისა და მათემატიკური კვლევების ევროპული ცენტრი - ERCIM, ციფრული მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების კვლევის ეროვნული ინსტიტუტი (INRIA), ლიონის კლოდ ბერნარის უნივერსიტეტი; იტალიაში: პალერმოს უნივერსიტეტის მათემატიკისა და ინფორმატიკის დეპარტამენტი; ესპანეთში: მადრიდის კომპლუტენსეს და ვიგოს უნივერსიტეტები; ამერიკის შეერთებულ შტატებში: მიჩიგანის და უიჩიტოს სახელმწიფო უნივერსიტეტები და სხვა.ინსტიტუტის დირექტორის მოადგილის, პროექტ GAIN-ის კოორდინატორის, დოქტორ გიორგი გიორგობიანის თქმით, SCCAI2025-ი, რომელიც გამორჩეულია თავისი მასშტაბითა და შინაარსით, მიზნად ისახავს სამხრეთ კავკასიის ქვეყნებისთვის საერთო სამეცნიერო კვლევითი პლატფორმის ჩამოყალიბებას, რაც ხელს შეუწყობს მათ ინტეგრაციას გლობალურ AI საზოგადოებაში.„SCCAI2025-ი გამორჩეულია თავისი მასშტაბითა და შინაარსით. ცნობილი მეცნიერები წარდგებიან საკვანძო მოხსენებებით ხელოვნური ინტელექტის უახლეს მიღწევებზე კომპიუტერული ხედვის, ბუნებრივი ენის დამუშავებისა და მრავალმოდალური სისტემების მიმართულებით. დარწმუნებული ვართ, მათი გამოცდილება და კვლევები მნიშვნელოვან წვლილს შეიტანს სამხრეთ კავკასიის რეგიონის სამეცნიერო განვითარებაში.განსაკუთრებით აღსანიშნავია დოქტორანტთა სიმპოზიუმი (Doctoral Symposium), რომელიც საქართველოში ამ ფორმატით პირველად ჩვენი კონფერენციის ფარგლებში ტარდება. ეს პანელი უნიკალურ შესაძლებლობას აძლევს ახალგაზრდა მკვლევრებს წარმოადგინონ თავიანთი სამეცნიერო ნაშრომები ხელოვნური ინტელექტის სფეროში, განიხილონ ახალი იდეები და გამოწვევები წამყვან მეცნიერებთან ერთად. ეს გამოცდილება მათ მისცემს ახალ სტიმულს და ხელს შეუწყობს კვლევითი თანამშრომლობის გაღრმავებას. პროექტი GAIN-ი და კონფერენცია SCCAI2025-ი სწორედ ამ მიზანს ემსახურება - გააერთიანოს სამხრეთ კავკასიის რეგიონული და საერთაშორისო სამეცნიერო ძალები, ხელი შეუწყოს ცოდნის გაზიარებას და საქართველოს, სომხეთისა და აზერბაიჯანის ახალგაზრდა მკვლევრებისთვის შექმნას ქმედითი სამეცნიერო კვლევითი პლატფორმა და ამით ხელი შეუწყოს მათ ინტეგრაციას საერთაშორისო AI საზოგადოებაში“, - აღნიშნა გიორგი გიორგობიანმა.სტუ-ის ინფორმაციით, „ჰორიზონტი ევროპის“ საგრანტო პროექტის - GAIN-ის ფარგლებში მიმდინარე სამეცნიერო ღონისძიება - „სამხრეთ კავკასიის კონფერენცია ხელოვნური ინტელექტის შესახებ“ (SCCAI2025) სამი მიმართულებით წარიმართება და მუშაობას 18 სექტემბერს დაასრულებს.

ბოლო სიახლეები