ოთხშაბათი, ივლისი 2, 2025

სტრესის მქონე კაცებს შესაძლოა ფსიქიკური აშლილობის მქონე ბავშვები გაუჩნდეთ

კაცებში სტრესის არსებობა მომავალ შვილებში შესაძლოა ფსიქიკური აშლილობის სახით გამოვლინეს. ასეთ დასკვნამდე მივიდნენ აშშ-ის მერილენდის უნივერსიტეტის მეცნიერები. კვლევაზე ვრცლად გამოცემა The Guardian-ი წერს.

მეცნიერებმა ექსპერიმენტები თაგვებზე ჩაატარეს, რამაც აჩვენა, რომ სტრესის დროს ჰორმონების “აფეთქება” უჯრედში დნმ-ის ირგვლივ ცილებს ცვლის. თაგვები, რომლების მამებსაც ჩასახვამდე სტრესი ჰქონდათ, აგრესიულად იქცეოდნენ და გარე გამაღიზიანებელ ფაქტორებზე არაადეკვატურად რეაგირებდნენ.

მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ ადამიანების შემთხვევაში, სტრესის მქონე კაცისგან გაჩენილ ბავშვებს შესაძლოა შიზოფრენიის სინდრომი აღმოაჩნდეთ. ამასთან, მკვლევრები ხაზს უსვამენ იმას, რომ შთამომავლების ჯანმრთელობასა და სტრესს შორის კავშირი ზუსტად დადგენილი არ არის.

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 555 100 929

2020 წლის 28 ივლისს ეგვიპტეში, 76 წლის ასაკში, გარდაიცვალა მუჰამედ მაშალი — ცნობილი როგორც „ღარიბთა ექიმი“-„ღმერთს დავპირდი, რომ არც ერთ გროშს არ ავიღებდი ღარიბებისა...

2020 წლის 28 ივლისს ეგვიპტეში, 76 წლის ასაკში, გარდაიცვალა მუჰამედ მაშალი — ცნობილი როგორც „ღარიბთა ექიმი“.1967 წელს დაამთავრა სამედიცინო კოლეჯი და 50 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში ღარიბებს უფასოდ მკურნალობდა თავის კლინიკაში ტანტაში. აძლევდა მათ ფულსაც კი მედიკამენტების საყიდლად.შეძლებული პაციენტებისგანაც კი მაშალი მხოლოდ 10 ეგვიპტურ ფუნტს (დოლარზე ნაკლებს) იღებდა მკურნალობის საფასურად.ასობით პაციენტი ყოველდღიურად იკრიბებოდა მისი კლინიკის წინ, და ექიმი მუჰამედი დილიდან გვიან საღამომდე მუშაობდა, რომ რაც შეიძლება მეტი ადამიანი მიეღო და ემკურნალა.მუჰამედ მაშალს არ ჰყავდა მანქანა, მობილური ტელეფონიც კი არ ჰქონდა და, ასაკის მიუხედავად, სახლიდან კლინიკამდე ყოველდღე ფეხით დადიოდა.ერთხელ, სპარსეთის ყურეში მცხოვრებმა ერთ-ერთმა მდიდარმა, მისი ამბავი რომ გაიგო, მაშალს 20 ათასი დოლარი და მანქანა აჩუქა. ერთი წლის შემდეგ ქველმოქმედმა აღმოაჩინა, რომ მუჰამედმა ფული თავის ღარიბ პაციენტებს დაურიგა, მანქანა კი გაყიდა, რათა შემოსული თანხა ანალიზატორების შესაძენად დაეხარჯა — პაციენტებისთვის უფასო ანალიზების ჩასატარებლად.სამედიცინო კოლეჯის დასრულების შემდეგ მან გაიგო, რომ მამამ საკუთარი მკურნალობის ნაცვლად მისი სწავლის საფასური გადაიხადა, რათა შვილი ექიმი გამხდარიყო.„ღმერთს დავპირდი, რომ არც ერთ გროშს არ ავიღებდი ღარიბებისა და გაჭირვებულებისგან,“ — თქვა „ღარიბთა ექიმმა“.„იყავი ადამიანი, სანამ ექიმი გახდები!“ — ეს იყო მუჰამედ მაშალის ცხოვრების დევიზი.

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სტუდენტები საგაზაფხულო სემესტრს იტალიაში, პალერმოს უნივერსიტეტში გადიან

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის აგრარული მეცნიერებებისა და ბიოსისტემების იჟინერინგის ფაკულტეტის სტუდენტები, Erasmus+ გაცვლითი პროგრამის ფარგლებში, საგაზაფხულო სემესტრს იტალიის ერთ-ერთ წამყვან აკადემიურ სივრცეში - პალერმოს უნივერსიტეტში გადიან. ამის შესახებ ინფორმაციას სტუ ავრცელებს.მათივე ცნობით, გაცვლითი პროგრამა მოიცავს აგრონომიის, მევენახეობა-მეღვინეობისა და აგრარული ტექნოლოგიების მიმართულებებს და მიზნად ისახავს სტუდენტების კვალიფიკაციის ამაღლებას, ევროპული აკადემიური სტანდარტებისა და პრაქტიკული უნარების შეჯერებას თანამედროვე აგრარულ გამოწვევებთან.სტუ-ის აგრარული მეცნიერებებისა და ბიოსისტემების ინჟინერინგის ფაკულტეტის მევენახეობისა და მეღვინეობის დეპარტამენტის ხელმძღვანელის, პროფესორ ნინო ჩხარტიშვილის თქმით, აგრარული მეცნიერებებისა და ბიოსისტემების იჟინერინგის ფაკულტეტის სტუდენტები მონაწილეობენ ლექციებში, სამეცნიერო პროექტებსა და პრაქტიკულ საქმიანობაში ისეთი მნიშვნელოვანი თემების ფარგლებში, როგორიცაა ვაზის ვირუსული დაავადებები, სოციალური მარკეტინგი ღვინის ინდუსტრიაში, აგრარული მექანიზმები და მცენარეთა დაცვის თანამედროვე სტრატეგიები.„საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის აგრარული მეცნიერებებისა და ბიოსისტემების ინჟინერინგის ფაკულტეტის სტუდენტებისთვის Erasmus+ გაცვლით პროგრამაში მონაწილეობა არ არის მხოლოდ აკადემიური გამოცდილების გაფართოების შესაძლებლობა - ეს არის ნაბიჯი გლობალური სამეცნიერო სივრცისაკენ. საგაზაფხულო სემესტრის გატარება იტალიის ერთ-ერთ წამყვან უნივერსიტეტში სტუდენტებს საშუალებას აძლევს არა მხოლოდ თეორიული ცოდნა გაიღრმავონ, არამედ უშუალოდ შეეხონ იმ პრაქტიკულ გარემოს, რომელშიც იქმნება თანამედროვე აგრარული ტექნოლოგიები და ინოვაციური მიდგომები. პროგრამა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი და სტრატეგიულია ისეთი სპეციალობებისთვის, როგორიცაა აგრონომია, მევენახეობა-მეღვინეობა და აგრარული ტექნოლოგიები. სტუდენტები იღებენ მრავალმხრივ გამოცდილებას, ეცნობიან ევროპულ სტანდარტებს, გადიან პრაქტიკულ ტრენინგებს თანამედროვე ლაბორატორიებსა და საველე მეურნეობებში, რაც მნიშვნელოვნად ამაღლებს მათ პროფესიულ კომპეტენციებს და კონკურენტუნარიანობას როგორც ადგილობრივ, ისე საერთაშორისო ბაზარზე. უნივერსიტეტისთვის კი, მსგავსი პროექტები წარმოადგენენ მძლავრ ბერკეტს საერთაშორისო თანამშრომლობის გასაღრმავებლად, აკადემიური რესურსების გაზიარებისა და ინოვაციების დანერგვისთვის. სტუდენტების საერთაშორისო ასპარეზზე აქტიური მონაწილეობა ზრდის უნივერსიტეტის რეპუტაციას, ამყარებს პარტნიორულ ურთიერთობებს ევროპულ უმაღლეს სასწავლებლებთან და ხელს უწყობს კვლევითი მიმართულებების განვითარებას.პალერმოში წასულია მაგისტრატურის ოთხი წარმატებული სტუდენტი. მათ შორის: ნიკა ქალიაშვილი, რომლის ინტერესები მოიცავს აკაროლოგიას, ფიტოპათოლოგიას, მცენარეთა ინტეგრირებულ დაცვასა და ნიადაგმცოდნეობას. ნიკას პროფესიული გამოცდილება საერთაშორისო მასშტაბით ფართოა — მან ჯერ კიდევ 2022 წელს, ასევე Erasmus+ პროგრამის ფარგლებში, ისწავლა პორტუგალიის ბეჟას უნივერსიტეტში. 2024 წელს კი გახდა აგრო-ლიგის გამარჯვებული მცენარეთა დაცვის მიმართულებით. პალერმოში ნიკას თანამშრომლობა აქვს ადგილობრივ წამყვან პროფესორებთან და მონაწილეობს კვლევით აქტივობებში, რაც კიდევ უფრო აფართოებს მის სამეცნიერო ჰორიზონტს; ირაკლი ათანელიშვილი, რომელიც მუშაობს პროფესორ ანტონინო გალატის ხელმძღვანელობით და იკვლევს, როგორ იყენებენ მცირე და საშუალო მეწარმეები სოციალურ მედიას ბრენდის ცნობადობისა და გაყიდვების გასაზრდელად. მისი დასკვნები მიუთითებს, რომ სწორად დაგეგმილი კამპანიები ზრდის ლოიალურობასა და გაყიდვებს, განსაკუთრებით ნიშურ, მაღალი ხარისხის პროდუქციაზე; გიორგი ლაზარიაშვილი, რომელიც მუშაობს ისეთ ცნობილ მეცნიერებთან, როგორიც არიან სტეფანო პანო და ანდრეა კარუზო. მისი კვლევა ეფუძნება ვირუსების აღმოჩენის თანამედროვე მეთოდოლოგიებს, რაც მომავალში დაეხმარება მას მევენახეობის სფეროში არსებულ გამოწვევებზე ეფექტურად რეაგირებაში. გიორგის პრაქტიკული გამოცდილება შთამბეჭდავია: 2025 წელს დააარსა საკუთარი მარანი — მეღვინეობა კამარა, რომელიც ტრადიციულსა და ინოვაციურ მიდგომებს აერთიანებს. ასევე არის 2024 წლის აგრო ოლიმპიადის პრიზიორი მევენახეობა-მეღვინეობის მიმართულებით და ლუკა ქორიძე, რომელიც აქტიურად მუშაობს ვირუსოლოგიის ლაბორატორიაში პროფესორებთან: სტეფანო პანო, ანდრეა კარუზო, სლავიცა მატიჩი და სალვატორე დავინო. მან გაიარა პრაქტიკული მომზადების კურსი ისეთ თანამედროვე მეთოდებში, როგორიცაა Real Time qPCR, LAMP და Primer Design. იგი იკვლევდა ყველაზე გავრცელებულ ვირუსებს სიცილიის ვენახებში. ლუკა ასევე გახლავთ სტუ-ის წარჩინებული კურსდამთავრებული და მონაწილეობდა გერმანიაში საზაფხულო სტუდენტურ დასაქმების პროგრამაში, რამაც მის პიროვნულ განვითარებასა და პრაქტიკულ მიდგომებში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა”, - აცხადებს ნინო ჩხარტიშვილი.სტუ-ის ინფორმაციით, ცოტა ხნის წინ საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის დელეგაცია - ბიზნესტექნოლოგიების ფაკულტეტის დეკანის მოადგილის, პროფესორ რუსუდან ქუთათელაძის, აგრარული მეცნიერებებისა და ბიოსისტემების ინჟინერინგის ფაკულტეტის მევენახეობისა და მეღვინეობის დეპარტამენტის ხელმძღვანელის, პროფესორ ნინო ჩხარტიშვილის, ინფორმატიკისა და მართვის სისტემების ფაკულტეტის პროფესორების, ნინო თოფურიას და ალექსი ლაბაძის, საერთაშორისო ურთიერთობების დეპარტამენტის სპეციალისტის, მარგარიტა სეროპიანის შემადგენლობით - „ERASMUS+“ პროგრამის ფარგლებში, სამუშაო ვიზიტით პალერმოს უნივერსიტეტში იმყოფებოდა. შეხვედრის ფარგლებში დაიგეგმა მნიშვნელოვანი ღონისძიებები სტუდენტებისა და აკადემიური პერსონალის მობილობის, ერთობლივი კვლევითი ინიციატივების შემუშავებისა და სასწავლო პროგრამების ჰარმონიზაციის მიმართულებით.

ღუდუშაური გახარიას: რა დღეში ხარ – რას ბლატაობ?!

რა დღეში ხარ - რას ბლატაობ?! - ასე მიმართა საგამოძიებო კომისიის სხდომაზე, "ოცნების" წევრმა ალუდა ღუდუშაურმა, გიორგი გახარიას, რომელიც სხდომას ონლაინ ერთვება.ღუდუშაურმა თეა წულუკიანს სიტყვა მაშინ გააწყვეტინა, როცა ყოფილი პრემიერმა "ოცნების" განცხადებებს "ტყუილი" უწოდა და თქვა, რომ ქვეყნიდან კონკრეტული მისიით არის გასული და არ გაქცეულა, რასაც ივანიშვილის გუნდი ამტკიცებს. გიორგი მოიხედეთ, ერთი წამი, რა დღეში ხარ, ერთი გამაგებინე. რა იყო, შეგეშინდა, წახვედი, ახლა ონლაინ ხარ, გგონია, რომ შორს ხარ, ახლა დგახარ და გგონია რომ ბლატაობ ხო? ცოტა გააკონტროლე თავი! შენ ეტყობა "თუთხაშხიას" ბევრს უყურებდი - გაპარვის ეპიზოდი რომ არის, რა საოცრად წავიდაო, ხოდა გაეცი ახლა პასუხები კითხვებს. უყურე ამას, ბლატაობს აქ", - განაცხადა ალუდა ღუდუშაურმა. 

პარლამენტმა მძღოლებისა და ქვეითად მოსიარულე პირების მხრიდან ჩადენილ რიგ დარღვევებზე ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა გაამკაცრა

პარლამენტმა მძღოლებისა და ქვეითად მოსიარულე პირების მხრიდან ჩადენილ რიგ დარღვევებზე ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა გაამკაცრა. საკანონმდებლო ორგანომ ცვლულებები მესამე მოსმენით დღევანდელ რიგგარეშე სხდომაზე დაამტკიცა.კერძოდ, პარლამენტის გადაწყვეტილებით, იზრდება ფულადი სანქცია იმ სატრანსპორტო საშუალების მართვისთვის, რომელიც თვითნებურად არის გადაკეთებული – აღნიშნული ქმედება, 100 ლარის ნაცვლად, 200 ლარის ოდენობით დაჯარიმებას გამოიწვევს.თვითნებურად გადაკეთებულად, მათ შორის, ისეთი სატრანსპორტო საშუალება ჩაითვლება, რომელსაც გადაკეთებული ექნება მაყუჩი.აღნიშნული სამართალდარღვევის ჩადენის შემთხვევაში, პოლიციელი უფლებამოსილი იქნება, მძღოლი სატრანსპორტო საშუალების მართვას ჩამოაშოროს, სატრანსპორტო საშუალება კი სპეციალურ სადგომზე იქნება გადაყვანილი.ზემოთ აღნიშნულის გარდა, პასუხისმგებლობა დაწესდა სატრანსპორტო საშუალებაზე, საგზაო მოძრაობის მონაწილის შეცდომაში შეყვანის მიზნით, კანონმდებლობით განსაზღვრული ფერისგან განსხვავებული ნებისმიერი სხვა ფერის ციმციმა სიგნალის დაყენებისთვის – აღნიშნული ქმედება გამოიწვევს დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით, აგრეთვე ციმციმა სიგნალის კონფისკაციასა და სატრანსპორტო საშუალების მართვის მოწმობისთვის მინიჭებული ქულათა რაოდენობის 15 ქულით შემცირებას.დასჯადი იქნება ქმედების განმეორებით ჩადენა, რისთვისაც სანქციის სახით განისაზღვრება ჯარიმა 2 500 ლარის ოდენობით, აგრეთვე ციმციმა სიგნალის კონფისკაცია და სატრანსპორტო საშუალების მართვის მოწმობისთვის მინიჭებული ქულათა რაოდენობის 20 ქულით შემცირება.ამასთან, ცვლილებებით, ე.წ. დრიფტისთვის ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა ყველა სახის სატრანსპორტო საშუალების მძღოლს დაეკისრება.ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა მკაცრდება და კანონით დადგენილი ჯარიმები იზრდება ქვეითად მოსიარულე პირებისთვისაც.ქვეითად მოსიარულე პირებს საგზაო მოძრაობის მარეგულირებელი სიგნალისადმი დაუმორჩილებლობის, ასევე საგზაო ნიშნის ან საგზაო მონიშვნის მოთხოვნათა უგულებელყოფისთვის გაზრდილი ჯარიმის გადახდა მოუწევთ.საგზაო მოძრაობის მარეგულირებელი სიგნალისადმი დაუმორჩილებლობისთვის, აგრეთვე საგზაო ნიშნის ან საგზაო მონიშვნის მოთხოვნათა უგულებელყოფისთვის, 10 ლარის ნაცვლად, ჯარიმა 50 ლარი იქნება. 20 ლარიდან 100 ლარამდე იზრდება სანქცია აღნიშნული ქმედების განმეორებით ჩადენისთვის.იგივე ქმედება, თუკი ის ჩადენილია ავტომაგისტრალზე, საერთაშორისო ან შიდასახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის გზაზე, გამოიწვევს ქვეითის დაჯარიმებას 100 ლარის ოდენობით. ქმედების განმეორებით ჩადენა 1 წლის განმავლობაში გამოიწვევს დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით.

მიხეილ ყაველაშვილი საჩხერეში, პოლკოვნიკ ბესიკ ქუთათელაძის სახელობის სამთო მომზადების სკოლაში იმყოფებოდა

საქართველოს პრეზიდენტი მიხეილ ყაველაშვილი საჩხერეში, პოლკოვნიკ ბესიკ ქუთათელაძის სახელობის სამთო მომზადების სკოლაში იმყოფებოდა.პრეზიდენტის ადმინისტრაციის ინფორმაციით, სამხედრო ქვედანაყოფში მთავარსარდალს თავდაცვის მინისტრმა ირაკლი ჩიქოვანმა, თავდაცვის ძალების მეთაურმა, გენერალ-ლეიტენანტმა გიორგი მათიაშვილმა და თავდაცვის ძალების ხელმძღვანელმა პირებმა უმასპინძლეს.პრეზიდენტს სამთო სკოლის დირექტორმა, პოლკოვნიკმა ივანე ცხადაძემ სკოლის ისტორიის, მისიისა და ამოცანების შესახებ პრეზენტაცია წარუდგინა და სამთო აღჭურვილობის ინვენტარი გააცნო. მიხეილ ყაველაშვილმა სკოლის ინფრასტრუქტურა, საცხოვრებელი კორპუსები და სასწავლო კლასები დაათვალიერა.პრეზიდენტის ადმინისტრაციის ცნობით, სამთო მომზადების სკოლის სამხედროებმა სასწავლო უბანზე საჩვენებელი სწავლება გამართეს. საქართველოს პრეზიდენტი სამთო სკოლაში ვიზიტის ფარგლებში პროექტ „ჯარის ბანაკში“ მონაწილე მოსწავლეებსაც შეხვდა და მათთან ერთად სასადილოში „ჯარისკაცის ულუფა“ დააგემოვნა.„საჩხერის სამთო მომზადების სკოლაში სწავლება საკმაოდ მაღალ დონეზე მიმდინარეობს. ეს არის ჩვენი თავდაცვის ძალების ერთ-ერთი გამორჩეული ბაზა. მიხარია, რომ „ჯარის ბანაკის“ მონაწილეებთან შეხვედრის შესაძლებლობაც გვქონდა. ეს არის განათლებისა და თავდაცვის სამინისტროების ერთობლივი წარმატებული პროექტი. მოხარული ვარ, რომ დღეს ჩვენს ქვეყანას და თავდაცვის ძალებს გააჩნიაT შესაძლებლობა, რათა ჩვენი სამხედროები მოემზადონ მაღალ დონეზე. ამასთან, სასიამოვნოა, რომ  ახალგაზრდები უფრო და უფრო მეტად ინტერესდებიან სამხედრო სწავლებით“, – განაცხადა პრეზიდენტმა მიხეილ ყაველაშვილმა.

ბოლო სიახლეები