ორშაბათი, მაისი 12, 2025

ლეგენდა ნეკრესის მონასტრის შესახებ

ნეკრესი – ყვარლიდან 8 კილომეტრის დაშორებით, სოფელ შილდის მახლობლად, შუა კავკასიონის ქედის ლამაზად შეკეცილი კალთების ერთ წამოწვდილ გორაზე, ბუნებრივი შეხამებით ტყეში ამოზრდილია არქიტექტურულ ნაგებობათა მთელი ჯგუფი. ეს არის ნეკრესი ისტორიული ქალაქი ყვარლის რაიონში. მისი, როგორც ქალაქის ისტორია ჩვ.წ.აღ-მდე II საუკუნიდან იწყება.  XVIII საუკუნის ბოლოს კი არსებობას წყვეტს ნეკრესის საეპისკოპოსო.
დღეისათვის ძნელია ამ სახელწოდების ეტიმოლოგიის ახსნა. `ნეკრესის~¬ – შესახებ `ქართლის ცხოვრების~ მემატიანე, ლეონტი მროველი (XIს) გვამცნობს: `ამან ფარნაჯომ მეფემან უმატა ყოველთა ციხე-ქალაქთა შენება, და ამან ააშენა ციხე ზადენი, და შეჰქმნა კერპი სახელით ზადენ, და აღმართა ზადენს და იწყო შენებად კახეთს ქალაქსა ნელქარისსა, რომელ არს ნეკრესი.
ჩვენთვის არც ისაა ცნობილი თუ რომელ საუკუნეში და რატომ დაერქვა ნელქარისს ნეკრესი. ლეონტი მროველის, ცნობიდან შეგვიძლია დავასკვნათ, რომ ნეკრესის ტერიტორიაზე, ჯერ კიდევ ადრეულ პერიოდში, ჩვენი წინაპრების წარმართობის დროს დაუარსებიათ ქალაქი და საკმაოდ პოეტური სახელწოდებაც მიუციათ. `ნელქარისის~ შემდგომი განაშენიანება არაერთი მეფის ყურადღების ცენტრში ყოფილა. მასზე უზრუნია პირველ ქრისტიან მეფეს – მირიანს და მისი თხოვნით გაუმაგრებიათ `ნელქარისის ზღუდენი. აქ განსაკუთრებით აღსანიშნავია ლეონტი მროველის ერთი ცნობა, `ხოლო მეფობდა ესე თრდატ მოხუცებული კეთილად. იყო კაცი მორწ¬მუნე, ბრძენი და გონიერი, ამან სიბრძნითა თვისითა დაამშვიდნა სპარსნი და გამოაჩინა ჯუარნი და შეკაზმნა ეკლესიანი… ხოლო ამან გამოიღო რუსთავი და აღაშენა ეკლესია; და მანვე აღაშენა ეკლესია ნეკრესისა. და მეფობდა უშფოთველად, და მოკუდა სარწმუნოებასა დიდსა შინა~.
ვახუშტი ბაგრატიონი იგივეს დასძენს, ოღონდ აღნიშნავს, რომ შემდ-გომში აბიბოს ნეკრესელი დამკვიდრდა ამ `ეკლესიაშიო. ნეკრესს შემდგომ საუკუნეებში იმდენად დიდი მნიშვნელობა მოუპოვებია, რომ ვახტანგ გორგა-სალს საუფლისწულოდ გადაუცია თავის მემკვიდრე დაჩისთვის. ამის შესახებ ლეონტი მროველი აღნიშნავს: `და ესხნეს ვახტანგს ბერძნისა ცოლისაგან სამი ძე და ორი ასული. ხოლო პირმშოსა პირველისა ცოლისასა, დაჩის მისცა ქალაქი ჭერემისა და ნეკრესისა და ქალაქი კამბეჩოვანისა, რომელ არს ხორნაბუჯი და ყოველი ქვეყანა მტკვრისა აღმოსავლეთით.
532 წელს აღმოსავლეთ საქართველოში სპარსელებმა გააუქმეს მეფობა და ქვეყნის მმართველად ირანელი მოხელე, მარზპანი, დანიშნეს. VI საუკუნის II ნახევრიდან ნეკრესის ისტორიაში იწყება ახალი ხანა საეპისკოპოსო კათედრის შექმნისა და ირანელთა სარწმუნოებრივი პოლი¬ტიკის წინააღმდეგ ბრძოლისა. ნეკრესის საეპისკოპოსოს შექმნა და მისი აქტიური ბრძოლა ირანელთა პოლიტიკის წინააღმდეგ დაკავშირებულია აბიბოს ნეკრესელის სახელთან. იგი იყო `ათცამეტ ასურელ მამათაგანი~, რომლებიც VI საუკუნეში შემოვიდნენ საქართველოში.
სანამ ნეკრესის საეპისკოპოსოს შეჰქმნიდა, აბიბოსი მოღვაწეობდა ზედაზნის მონასტერში. ნეკრესში მოღვაწე¬ობის დაწყებისთანავე იგი წინ აღდგომია სპარსელების თვითნებობას და დაუწყია ბრძოლა ცეცხლთაყვანისმცემლობის წინააღმდეგ, რასაც შეეწირა კიდევაც.
თხზულება აბიბოს ნეკრესელის მოწამეობრივ აღსასრულზე შეუქმნია კათალიკო არსენ დიდს, საფარელს IX საუკუნის II ნახევარში.
სავარაუდოა, რომ ნეკრესის საეპისკოპოსოს ტერიტორიაზე იქნებოდა სპარსთა საკულტო, სადაც მოგვებს საშუალება ექნებოდათ ცეცხლმსახურების სხვადასხვა რიტუალები შეესრულებინათ და სადაც ენთებოდა “მუდმივი ცეცხლი”. აბიბოსს საკმაოდ მარტივი ხერხით ჩაუქრია იგი: `ხოლო ნეტარი იგი აბიბოს ნეკრესელი, ქალაქისა ეპისკოპოსი ხევისა კახეთისა, აღუდგა წინ ამ ეშმაკეულ სარწმუნოებას, დაასხა მცირე წყალი ხენეში და დაშრიტა იგი.
აბიბოსის ამ საქციელს აღუშფოთებია სპარსნი, იგი ჯერ უგვემიათ, შემ-დეგ კი მიუგვრიათ მარზპანისათვი. იგი ცდილობს შეაგონოს მარზპანს, რომ შეუძლებელია ცეცხლი იყოს ღმერთი, რადგან მისი აზრით, ღმერთმა სამყარო შექმნა ოთხი ძირითადი საწ¬ყისით: 1) ცივი-ჰაერი, 2) ხმელი-მიწა, 3) ნოტიო-წყალი  4) ცეცხლი – ბუნების ეს შემადგენელი ნაწილები ერთმანეთს თანაბარი უფლებებით ერწყმიან და ჰქმნიან ჰარმონიულ სამყაროს, ხოლო თუ ჰარმონიულობა დაირღვა ე.ი. ერთი მათგანი გაბატონდა დანარჩენებზე, სამყარო დაიღუპება.
მარზპანს ვერაფერი გაუწყვია აბიბოსთან პაექრობაში და განრისხებულს უბრძანებია მისი სიკვდილით დასჯა. მარზპანს აბიბოსის ნეშტისთვის მცველები მიუჩენია ეშინოდა რამეთუ ქრისტიანნი მოვიდნენ და წარიყუანონ იგი და დიდებით დაკრძალვენ. თუმცა ამ ღონისძიებასაც ვერ გაუჭრია. აბიბოსის ცხოვრების აღმწერი მიანიშნებს, რომ მისი ნეშტი დიდი პატივით იქნა დაკრძალული მცხეთის სამთავროს ტაძარში.
ნეკრესი რომელიც თავის დროზე  (XV-XVII ს-ში) მოიცავდა ალაზნის მარცხენა სანაპიროს საინგილოს ჩათვლით, აქედან ხდებოდა ქრისტიანული რელიგიის გავრცელება მთაში, ლეკურ მოსახლეო¬ბაში და მისი განმტკიცება ადგილობრივ და ალაზნის გაღმა მხრის მოსახლე¬ობაში. ამიტომ უდიდესია აბიბოს ნეკრესელის დამსახურება ასეთი ძლიერი ქრისტიანული ცენტრის შექმნასა და ჩამოყალიბებაში.
ნეკრესელ მოღვაწეთა შორის ერთ-ერთი საპატიო ადგილი უკავია დოსი-თეოზ ნეკრესელს (ერისკაცობაში-ჩერქეზიშვილი), რომელიც ნეკრესის ეპარქიას განაგებდა 1758-1789 წლებში. იგი ნეკრესში აარსებს პირველდაწყებით სკოლას ადგილობრივი მოსახლეობის ბავშვებისთვის, ხოლო 1758 წელს მასვე თელავში უკურთხებია ერეკლე მეორის მიერ დაარსებული საფილოსოფოსო_ საღვთისმეტყველო სკოლა და მისივე თხოვნით გაუვლია ამ სკოლის სრული კურსი იმდროინდელ მოღვაწეებთან ერთად.
უნდა აღინიშნოს ის გარემოება, რომ XVIII ს. ბოლოს ნეკრესში ლეკების მოძალების გამო მოღვაწეობის დაწყება შეუძლებელი გახდა. ამიტომ საეპის-კოპოსოს ცენტრი ჯერ გადადის გრემში, შემდეგ კი – შილდაში.
ნეკრესის ნაქალაქარის დიდი ნაწილი ამჟამად ტყითაა დაფარული. არქიტექტურულ ნაგებობათა კომპლექსი ქალაქ ნეკრესის ის ნაწილია, რომელიც საეპისკოპოსო რეზიდენზია იყო VI საუკუნიდან XIX საუკუნის 10-იან წლებამდე. ნეკრესის არქიტექტურულ ანსამბლში შედის აკადემიკოს გიორგი ჩუბინაშვილის მიერ IV საუკუნით დათარიღებული მცირე სამლოცველო. მისი საძირკველი და მასში მოთავსებული აკლდამა საფუძველს გვაძლევს ვიფიქროთ, რომ საქმე გვაქვს წარმართული კულტის ნაშთთან (ფართობი დაახლოებით 12 კვადრატული მეტრი). დიდ ინტერესს იწვევს VI საუკუნეში აგებული მარიამ ღვთისმშობლის სახელობის ბაზილიკა. ტაძარში შემორჩენილია ფრესკული მხატვრობა, თუმცა ფრაგმენტულადღა, ღვთისმშობლის ტაძარი მოუხატვინებია კახეთის მეფე ლევანს (1518-1574) 1550 წლისათვის.
საკურთხევლის ცაზე, კონქზე, გამოხატული `ღვთისმშობელი მარიამი ყრმა ქრისტეთი~, ღვთისმშობელთან და ყრმა იესოსთან ერთად გამოსახულნი იყვნენ მთავარან¬გელოზები; მიქაელი და გაბრიელი.
სამხრეთის კედელზე გამოსახულია `გარდამოხსნა, `საიდუმლო სერობა და სხვადასხვა სცენები წმინდანთა ცხოვრებიდან. ამავე კედელზე არის წმინდანები, დემეტრესა და თევდორეს ფრესკები.
ჩრდილოეთის კედელზე, ანტონისა და საბას ფრესკებია. რაც შეეხება დასავლეთის კედელს, აქ ძირითადი ადგილი უკავია ღვთისმშობლის მიძინების ფრესკა-ს, აქვეა ქრისტეს ნათლისღებისა და ტაძრად მიყვანების ფრესკები. სამხრეთის კედელზე კიდევ არის ლევან მეფის ფრესკული გამოსახულება ოჯახთან ერთად. მას გვერდს უმშვენებენ მეუღლე-თინათინი და მემკვიდრე ალექსანდრე.
ნეკრესის არქიტექტურული ანსამბლის შემადგენლობაშია ეპისკოპოსის პალატი, სასახლე, რომელიც სამი განყოფილებისაგან შედგება. აშენებულია IX საუკუნეში. ეპისკოპოსის პალატზე XVI საუკუნეში დაუშენებიათ ოთხსარ-თულიანი კოშკი.
არქიტექტურული ანსამბლის ტერიტორიაზეა მარანი, თავისი ქვევრებითა და საწნახელით, ღია ცის ქვეშ. სავარაუდოა, რომ ნეკრესის არქიტექტურული ნაგებობები შემოზღუდული უნდა ყოფილიყო გალავნით, რომელიც მხოლოდ ფრაგმენტულადღა შეინიშნება.
ნეკრესთან და საერთოდ რელიგიურ დღესასწაულთან ნეკრესობასთან დაკავშირებით ჩვენი ქვეყნის ტერიტორიაზე, სხვაგან არსად არ ხდება ღორის, როგორც საკულტო ცხოველის მსხვერპლშეწირვა. ამ საკითხთან დაკავშირებით ჩვენ შეგვიძლია მოვიშველიოთ რამდენიმე ლეგენდა.
ლეგენდა-ლეკების შემოსევის დროს, ნეკრესის მცხოვრებლებს ციხეში შესვლა და გამაგრება მოუსწრიათ. მტერს ალყა შემოურტყამს და ამოუკეტავს ყველა ბილიკი თუ გასასვლელი ციხისა. მეციხოვნეებს წინასწარ ყოლიათ დამწყვდეული გარეული ტახები და როცა საქმე გაჭირდა, გამოუშვიათ გარეთ. გადმოცემის თანახმად ტახებს არევ-დარევა შეუტანიათ ლეკების რაზმში და გაუქცევიათ ისინი.
მეორე ლეგენდაც თითქმის ამავე შინაარსისაა, განსხვავება მხოლოდ იმაშია, რომ მეციხოვნენი უკვე გამოშიგნულ ღორებს გადმოუიათ მომხვდურთ, რის შედეგადაც ლეკთა მარბიელი ლაშქარი გასცილებია ნეკრესს.
უნდა ვივარაუდოთ, რომ `ნეკრესელი ქურუმებისათვის~ ნაცნობი იყო. ახალი მიმდინარეობა მითრაიზმი, რომელიც გავრცელდა აღმოსავლეთში ქალღმერთ მითრას კულტის სახით და რომელმაც შემდეგში მითრაიზმის სახელწოდება მიიღო იგი დაახლოებით ჩვ.წ.აღ-მდე IV საუკუნიდან უნდა გავრცელებულიყო. მითრაიზმმა საკმაოდ ძლიერი კონკურენცია გაუწია, იმ დროისათვის ცეცხლთაყვანიმცემლობას.
სწორედ ღორი იყო ქალღმერთ მითრას უსაყვარლესი ცხოველი. შეიძლება დავუშვათ, რომ ნეკრესის სინამდვილეში სწორედ მითრას კულტის შემოჭრასთან და დამკვიდრებასთან გვაქვს საქმე, რომ ნეკრესში მოღვაწე `ქურუმებმა~ შეიმეცნეს და შეისისხლხორცეს ახალი მიმდინარეობა. (ღორს სწირავდნენ მითრას მსხვერპლად).
რელიგიური დღესასწაულის ნეკრესობის სახით ჩვენ შესაძლოა საქმე გვაქვს წარმართულ დღესასწაულთან, რომელიც შეიძლება ჯერ კიდევ II საუკუნის დასასრულიდან, ან შედარებით უფრო გვიან, ქრიტიანული რელი¬გიის მიღებამდე დამკვიდრდა ნეკრესის ტერიტორიაზე და რომელმაც შემდ¬გომში განიცადა ქრისტიანიზაცია.
გადმოცემის თანახმად `ნელქარისი~ ნეკრესის გორის სამხრეთ ფერდო-ბებთან უნდა ყოფილიყო გაშენებული, რაც არქეოლოგიურმა გათხრებმაც დაადასტურეს. არქეოლოგიური გათხრების დროს ნეკრესის გორის სამხრეთ ფერდობთან აღმოჩენილია სასახლე. ლევან ჭილაშვილი ამ ნაგებობას მაზ-დეანურ ტაძრად მიიჩნევს. თვითონ `სასახლის ხევის~, ამ პატარა მდინარის სახელწოდებაც უნდა მიგვანიშნებდეს იმაზე, რომ მის ნაპირზე სასახლე უნდა ყოფილიყო აგებული. გადმოცემებითვეა ცნობილი, რომ ნეკრესის ტერიტორიაზე რამდენიმე დასახლება, უბნები ყოფილა.
გოგიჩაური – მოიცავს ტერიტორიას ყოფილი კოლმეურნეობის ფერმებიდან `პატარა ნადარბაზევამდე~ _ სადაც შემორჩენილია სამარხები და ერთ-ერთი უტყვი მოწმე დიდი ისტორიისა _ `აღნიაანთ ციხე~, რომელიც ნეკრესის ასავლიდან დაახლოებით 500 მეტრში მდებარეობს.                                                 `აღნი¬აანთ ციხის~ გალავნის ნანგრევებიღაა დარჩენილი, რომელთა შორის მოქცეულია ორი კოშკი. ციხის ფართობი დაახლოებით 3000 კვ. მეტრამდეა. კოშკების ფორმა კვადრატულია და თითოეული კედლის ზომა 5 მეტრსა  და 60 სმ-ს უდრის. დღეისათვის `აღნიაანთ ციხეს~ მდინარე `სასახლის ხევის~ მიერ გაჭრილი ხრამი საზღვრავს დასავლეთიდან, აღმოსავლეთიდან კი მთის ღელე ესაზღვრება.
პატარა და დიდი ნადარბაზევი- რომელიც აღნიაანთ ციხიდან იწყება და კავკასიონის მთათა ფერდობებთან მთავრდება. აღნიშნულ ტერიტორიაზე ნაგებობათა არავითარი კვალი არაა შემორჩენილი. აქ გვხვდება სხვადასხვა მოცულობის თიხის ჭურჭლის ნამტვრევები
ჭაბუკაური – რომელსაც აღმოსავლეთიდან `სასახლის ხევი~ ესაზღვრება, ხოლო დასავლეთიდან კი `ჭაბუკაურის ხევი~. აქვეა ნანგრევთა ნაშთები (დაახ.150კვ.მ.ზე) რომელნიც გვაფიქრებინებენ, რომ აქ აუცილებლად უნდა ყოფილიყო რაიმე სახელოსნო. შეინიშნება ქვაზე წვის შედეგად გამოყოფილი სხვადასხვა ნადნობი მასა. ჭაბუკაურის ტერი¬ტორიაზევეა მარანი ღია ცის ქვეშ. ქვევრები ხვნის დროსაა დამტვრეული.
პაჭიკაური – რომელსაც აღმოსავლეთიდან `ჭაბუკაურის ხევიესაზღვრება, დასავლეთით კი თავისივე სახელობის ხევი. ჩრდილოეთით კავკასიის მთათა ფერდობები, ხოლო სამხრეთით ტყის შემორჩენილი ზოლი. ამ ტერიტორიაზეა განლაგებული ორი ნაგებობის ნაშთები. ერთ-ერთი მათგანი ალბათ პატარა ციხე იყო თავდაცვისათვის, რადგანაც გარკვევითა ჩანს კოშკის ნაშთები. მეორე ნაგებობის შესახებ კი შეიძლება ითქვას, რომ უფრო მარანს მოგვაგონებს, ორივეს ფართობი თითქმის ერთნაირია (პირველის 25X10-ზე, მეორის კი – 15X25-ზე).
ნაგებები  თვითონ ეს სახელწოდება უკვე იწვევს იმ შეგრძნებას, რომ ამ ტერიტორიაზე ოდესღაც საკმაოდ მჭიდრო დასახლება უნდა ყოფილიყო. დასავლეთით მას საზღვრავს `სამარხის სერი~, ჩრდილოეთით კავკასიონის მთათა ფერდობებია, ხოლო სამხრეთით-ვენახები. ტერიტორიაზე განლაგებული ნაშთები კომპლექსურობის შთაბეჭდილებას ახდენს.
დღეისათვის შემორჩენილია დაახლოებით 40-50 სმ-ზე ქვის წყობა, აქავე უნდა უნდა ყოფილიყო სამლოცველო – პატარა საყდარი. სავარაუდოა რომ  ამ ადგილას უნდა ყოფილიყო დიდი დასახლება-ციხი¬თურთ, რადგანაც აშკარად შეიმჩნევა გალავნის კონტურები, რომელიც გარს აკრავს სხვადასხვა დანიშნულების ნაგებობებს. აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ ქვის წყობის   ზოლი გასდევს გზას საკმაოდ დიდ მანძილზე. შესაძლებელია აქ ყოფი¬ლიყო საკმაოდ ძლიერი ციხე, რომელიც მომხვდურთა შემოსევების შედეგად განადგურდა.
ამრიგად, შეიძლება ითქვას, რომ ნეკრესის სახით ჩვენ საქმე გვაქვს უძველესი ისტორიის მქონე ქალაქთან და მისი შემდგომი შესწავლა მრავალ კითხვაზე გაგვცემს პასუხს.
საქმე გვაქვს ქალაქის ისტორიასთან, რომელიც უძველეს ხანაში ჩვ.წ.აღ-მდე II საუკუნეში შეიქმნა და რომლის ტერიტორიაზეც შემდგომ საუკუნეებში არსებობდა ერთ-ერთი ძლიერი საეპისკოპოსო, რომელმაც საკმაოდ დიდი როლი ითამაშა საქართველოში, კერძოდ აღმ.საქართველოში ქრისტიანული რელიგიის გავრცელება-პროპაგანდის საქმეში.
ნეკრესის ჭალაში არის ერთი გორა რომელთანაც დაკავშირებით ძალიან ლეგენდები არსებობს: მე მხოლოდ ორს შემოგთავაზებთ:
პირველი ლეგენდა 
იყო ერთი მწყემსი, რომელსაც ძლიერ უყვარდა თავადის ქალი. იგი თავადთან მივიდა და ქალის ხელი სთხოვა. თავადმა უთხრა რომ ქალს მიათხოვებდა იმ შემთხვევაში, თუ მწყემსი თავა¬დის ქალს გორის თავზე ხელში აყვანილს აიყვანდა  და თან მთელი ამ ხნის განმავლობაში სალამურის დაკვრა არ უნდა შეეწყვიტა. მწყემსმა შეძლო და ამ ურთულეს დავალებას თავი გაართვა, მაგრამ თავადმა პირობა გატეხა და მწყემსს ქალი არ მიათხოვა. ხალხმა ამ სევდიანი ფაქტის უკვდავსაყოფად ამ გორას `ქალიაყვანა დაარქვა.
მეორე ლეგენდა
მიხედვით თავადმა შემდეგი დავალება მისცა: ჭაბუკს ცალი ხელით ქალი უნდა დაეჭირა, მეორეთი კი წყლით სავსე ფიალა უნდა დაე¬ჭირა და ისე ასულიყო გორის თავზე რომ ერთი წვეთიც კი არ დაქცეულიყო. ჭაბუკმა თავადის ქალი გორის თავამდე ისე აიყვანა რომ წვეთი წყალი არ დაქ¬ცევია. როცა თავში ავიდა სიხარულის ცრემლი ჩამოვარდა და მიწას დაეცა. თა¬ვადმა ქალი აღარ მიათხოვა.
მეორე ლეგენდა – მიხედვით თავადმა შემდეგი დავალება მისცა: ჭაბუკს ცალი ხელით ქალი უნდა დაეჭირა, მეორეთი კი წყლით სავსე ფიალა და ისე ასულიყო გორის თავზე რომ ერთი წვეთიც კი არ დაქცეულიყო. ჭაბუკმა თავადის ქალი გორის თავამდე ისე აიყვანა რომ წვეთი წყალი არ დაქცევია. როცა თავში ავიდა სიხარულის ცრემლი ჩამოვარდა და მიწას დაეცა. თავადმა თავადმა ქალი აღარ მიათხოვა.
ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 557 13 16 73

მეუფე შიო მუჯირი – თუ გვინდა, გადავრჩეთ ამ მიწიურ ცხოვრებაშიც, როგორც ერი და მარადიულ ცხოვრებაშიც გავხდეთ დიდი საღვთო სიყვარულის თანაზიარნი, უნდა ვეცადოთ, დავიცვათ სარწმუნოება...

თუ გვინდა, რომ გადავრჩეთ ამ მიწიურ ცხოვრებაშიც, როგორც ერი, და მარადიულ ცხოვრებაშიც გავხდეთ იმ დიდი საღვთო სიყვარულის თანაზიარნი, რომელიც ასე უხვად გამოავლინა უფალმა იესო ქრისტემ, უნდა ვეცადოთ, დავიცვათ და გავაძლიეროთ ღვთისგან ბოძებული უდიდესი საუნჯე – მართლმადიდებელი სარწმუნოება და ღვთისმშობლისადმი წილხვდომილი ჩვენი სამშობლო, – ამის შესახებ საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, სენაკისა და ჩხოროწყუს მიტროპოლიტმა შიომ (მუჯირი) წმინდა ანდრია პირველწოდებულის საქართველოში შემოსვლისა და ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლისადმი საქართველოს წილხვდომილობის დღესასწაულზე, მახათას ივერიის ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის ხატის სახელობის ტაძარში ქადაგებისას განაცხადა.„თქვენო აღმატებულებავ, ბატონო პრეზიდენტო, თქვენო აღმატებულებავ, ბატონო პრემიერ-მინისტრო, ბატონო დედაქალაქის მერო, პატივცემულო პარლამენტის წევრებო, მთავრობის წევრებო, ყოვლადსამღვდელონო მღვდელმთავარნო, პატიოსანნო მამანო, დედანო, ძმანო და დანო, გილოცავთ წმინდა მოციქულ ანდრია პირველწოდებულის საქართველოში შემოსვლისა და ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლისადმი საქართველოს წილხვდომილების დღესასწაულს. გადმოგცემთ სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის ლოცვა-კურთხევას.შეგახსენებთ, რომ წმინდა მოციქული ანდრია იყო იესო ქრისტეს ერთ-ერთი ყველაზე ახლო მოწაფე და მას განსაკუთრებული მისია დაეკისრა. მაცხოვრის ამაღლების შემდეგ მოციქულებმა როცა წილი ყარეს, თუ ვინ სად წასულიყო საქადაგებლად, ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელს წილად ერგო ივერიის მოქცევა, მაგრამ ვინაიდან მისი გარდაცვალება იყო მოახლოებული, მაცხოვარი გამოეცხადა მას და უბრძანა იერუსალიმში დარჩენილიყო, მის ნაცვლად კი საქართველოში გაეგზავნა ანდრია მოციქული თავის ხელთუქმნელ ხატთან ერთად.და აი, ყოვლადწმინდა ქალწულმა, დედა ღვთისმშობელმა აუწყა ანდრია მოციქულს ღვთის ნება, მოითხოვა ფიცარი, მიიდო სახეზე, ამ ფიცარზე გამოისახა ღვთისმშობელი ყრმა იესოთი და უთხრა ანდრია მოციქულს, რომ ეს ხატი იქნებოდა ქართველთა მცველი უკუნისამდე, ხოლო თვითონ – მათი ცხოვრების შემწე და გამგე და ვერავინ მტერთაგან ვერ სძლევს მათ.მაცხოვარი როცა გამოეცხადა ღვთისმშობელს, ამ დროს ასევე უთხრა ეს დიდებული სიტყვები: „არა უგულებელსვყოფ შენი მეოხებით ერსა მას საზეპუროსა, უფროის ყოველთა ნათესავთასა შენდამი წილხვდომილს“. აი, ასეთ საოცარ მოვლენას ვიხსენებთ, ძვირფასო ძმებო და დებო.წმინდა ანდრია მოციქულმა იქადაგა საქართველოს მრავალ კუთხეში, აკურთხა მღვდლები, დიაკვნები, ააშენა ტაძრები და ამიტომაც ითვლება იგი ჩვენი ქვეყნის მფარველად, საქართველოს ეკლესია კი იწოდება სამოციქულოდ, რადგან სწორედ ანდრია პირველწოდებულმა დააფუძნა ჩვენში ქრისტეს რწმენა.ეს მოვლენები – ღვთისმშობლისადმი წილხვდომილობა, ანდრია პირველწოდებულის ქადაგება საქართველოში, მცხეთაში მაცხოვრის კვართის მობრძანებასთან ერთად – არის სწორედ იმ საზეპუროობის ნიშნები, რომელზეც უთხრა იესო ქრისტემ გამოცხადების დროს ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელს. ამ მოვლენებით გამოჩნდა უფლის განსაკუთრებული სიყვარული ქართველი ერისადმი და ის, რომ ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელი არის ჩვენი მფარველი და მცველი. ვმადლობთ და ვადიდებთ უფალს ყოველივე ამისთვის.ჩვენ ვფიქრობთ, რა გზით უნდა იაროს ჩვენმა ქვეყანამ. აი, სწორედ ეს მოვლენები გვიჩვენებს, რომ ჩვენი სულიერი და ზნეობრივი განვითარების მთავარი მიმართულება ამაში მდგომარეობს.პავლე მოციქული წერს ასეთ სიტყვებს: „ქრისტე ყველასთვის მოკვდა, რათა ცოცხლებმა იცხოვრონ ამიერიდან არა თავისთვის, არამედ იმისთვის, ვინც მოკვდა და აღდგა მათთვის“ (II კორ. 5,15). ჩვენი, როგორც ერის და არამარტო, როგორც ცალკეული პიროვნების, მოწოდება არის ის, რომ ვუპასუხოთ ამ დიდ სიყვარულს და ვიცხოვროთ არა ჩვენი ამქვეყნიური, მიწიური ინტერესებისთვის, არამედ, როგორც პავლე მოციქული ამბობს, იმისთვის, ვინც ჩვენთვის მოკვდა და აღდგა, ვინც დაგვიდგინა თავისი ყოვლადწმინდა დედა მცველად და მფარველად, ვინც მოგვივლინა თავისი უახლოესი მოწაფე ჩვენს მოსაქცევად – ანდრია პირველწოდებული სვიმონ კანანელთან და სხვა მოციქულებთან ერთად.ჩვენი წინაპრები, ძვირფასო ძმებო და დებო, მუდამ ცდილობდნენ, ეპასუხათ ამ მოწოდებისთვის და ამ გზით ევლოთ. ამიტომაც უფალმა თავისი მადლითა და კაცთმოყვარეობით შეგვინახა, გადაგვარჩინა და დღემდე მოგვიყვანა; და თუ გვინდა, რომ ამიერიდანაც, მომავალშიც გადავრჩეთ ამ მიწიურ ცხოვრებაშიც, როგორც ერი, და მარადიულ ცხოვრებაშიც გავხდეთ იმ დიდი საღვთო სიყვარულის თანაზიარნი, რომელიც ასე უხვად გამოავლინა უფალმა იესო ქრისტემ, უნდა ვეცადოთ, ამ გზით ვიაროთ, დავიცვათ და გავაძლიეროთ ღვთისგან ბოძებული უდიდესი საუნჯე – მართლმადიდებელი სარწმუნოება და ღვთისმშობლისადმი წილხვდომილი ჩვენი სამშობლო.დღეს დიდი სიყვარულით მინდა მივულოცო მივულოცო ეს დღე სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ს, რომელიც არის წმინდა ანდრიას სამოციქულო მსახურების ნამდვილი გამგრძელებელი. თქვენ იცით, რომ ეს დღესასწაულიც დაწესდა მისი ლოცვა-კურთხევით და მისი ღვაწლის დიდი შედეგია, რომ ჩვენმა ხელისუფლებამ ეს დღესასწაული გამოაცხადა სახელმწიფო დღესასწაულად, რითაც დაადასტურა, რომ ეს არამხოლოდ რელიგიური მნიშვნელობის, არამედ სახელმწიფო მნიშვნელობის დღეც არის.მადლობას ვუხდით მის უწმინდესობას და უნეტარესობას, ვუსურვებთ დღეგრძელობას და ჯანმრთელობას. კიდევ ერთხელ გილოცავთ დღევანდელ დღეს, ღმერთმა დაგლოცოთ და გაგახაროთ. ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის მეოხებით და წმინდა ანდრია პირველწოდებულის ლოცვით, ღმერთმა დალოცოს, გააძლიეროს და გაამთლიანოს სრულიად საქართველო, ამინ!“,- აღნიშნა მეუფე შიო მუჯიირმა.

GEO11-ისა და „ბარსელონას“ ლეგენდების მატჩის მონაწილეთა საბოლოო შემადგენლობები ცნობილია

16 მაისს თბილისში, „დინამო არენაზე“ საქართველოს ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ლეგენდები (GEO11) „ბარსელონას“ ლეგენდებს უმასპინძლებენ. შეხვედრა 19:00 საათზე დაიწყება და პირდაპირ რეპორტაჟს საქართველოს პირველი არხი და პირველი არხი სპორტი შემოგთავაზებთ.ცნობილია გუნდების საბოლოო განაცხადები.GEO11-ის შემადგენლობა:მეკარეები: გიორგი ლომაია, როინ კვასხვაძე;მცველები: კახა ცხადაძე, კახა კალაძე, ალექსანდრე ამისულაშვილი, ზურა ხიზანიშვილი, დავით კვირკველია, გიორგი ღუდუშაური, გიორგი ნავალოვსკი;ნახევარმცველები: სანდრო კობახიძე, გიორგი ნემსაძე, ლევან ცქიტიშვილი, გოჩა ჯამარაული, ლევან ყენია, გოგიტა გოგუა;თავდამსხმელები: ალექსანდრე იაშვილი, შოთა არველაძე, დავით სირაძე, გიორგი დემეტრაძე.მწვრთნელი: თემურ ქეცბაია.„ბარსელონას“ ლეგენდების შემადგენლობა:მეკარეები: ხესუს ანგოი, ხორდი მასიპი;მცველები: ოლეგერ პრესასი, სერხი ბარხუანი, ხუან პაბლო სორინი, კრისტანვალი, ფრედერიკ დეო, მაქსველი, ფერნანდო ნავარო;ნახევარმცველები: ფილიპ კოკუ, ჟერარ ლოპესი, იარი ლიტმანენი, ედგარ დავიდსი, ხოსე ედმილსონი, გაისკა მენდიეტა;თავდამსხმელბი: ლუდოვიკ ჟიული, ხავიერ სავიოლა, რონალდინიო.მწვრთნელი: ალბერტ ფერერი.

ილია მეორემ მერაბ კოკოჩაშვილი საპატრიარქო სიგელით დააჯილდოვა, რეჟისორს სპეციალური ჯილდო, ოქროს ჯვარი, მახათის ტაძრის გუმბათის ჯვრის ასლი გადაეცა

სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქმა, ილია მეორემ მერაბ კოკოჩაშვილი საპატრიარქო სიგელით დააჯილდოვა. როგორც მეუფე შიო მუჯირმა მახათას ივერიის ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის ხატის სახელობის ტაძარში განაცხადა, რეჟისორს სპეციალური ჯილდო, ოქროს ჯვარი, მახათის ტაძრის გუმბათის ჯვრის ასლი გადაეცა.„დღეს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი აჯილდოებს ჩვენს სასიქადულო რეჟისორს, ბატონ მერაბ კოკოჩაშვილს 90 წლის იუბილესთან დაკავშირებით. ნება მომეცით, წაგიკითხოთ ეს სიგელი:„სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა. თანამედროვე ქართული კინოს ფრიად გამორჩეული რეჟისორი, პედაგოგი, უბადლო ესთეტი და ქვეყნის დიდი გულშემატკივარი, ბატონი მერაბ კოკოჩაშვილი დაჯილდოვდეს საპატრიარქო სიგელით.ილია II, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი“.ასევე, ბატონ მერაბს გადაეცემა საზოგადოება „ივერიისას“ სახელით სპეციალური ჯილდო – ოქროს ჯვარი, მახათის ტაძრის გუმბათის ჯვრის ასლი. ბატონო მერაბ, ღმერთმა გაგახაროთ და გადღეგრძელოთ. ყველას გვიყვარხართ და გისურვებთ დიდ ახალ შემოქმედებით წარმატებებს და დიდხანს სიცოცხლეს. დიდი მადლობა“,- განაცხადა მეუფე შიომ.მერაბ კოკოჩაშვილმა ჯილდოსთვის მადლობა გადაიხადა.„დღევანდელი დღე ჩემთვის არის განსაკუთრებული, ვინაიდან თქვენ მიერ ჩემთვის მოძღვნილი ჯვარი ეს არის ნიშანი იმისა, რომ უნდა იყო რწმენითა და სულიერებით სავსე, უნდა იყო სავსე სიმართლით და თავდადებული შენი ქვეყნისა და შენი ხალხისთვის. უღრმესი მადლობა“,- აღნიშნა მერაბ კოკოჩაშვილმა.

საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ვლადიმერ პუტინს მოუწოდებს, ვოლოდიმირ ზელენსკის 15 მაისს სტამბოლში შეხვდეს

საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ჟან-ნოელ ბარო ვლადიმერ პუტინს მოუწოდებს, შეხვდეს ვოლოდიმირ ზელენსკის ხუთშაბათს, 15 მაისს სტამბოლში. ინფორმაციას გამოცემა Le Figaro ავრცელებს.„ამ შაბათ-კვირას კიევში ჩვენ გავხდით ევროპული ერთიანობისა და ძალის დემონსტრაციის თვითმხილველი, 30-დღიანი უპირობო ცეცხლის შეწყვეტისკენ ერთიანი მოწოდებით, შეერთებული შტატების მხარდაჭერით. უკრაინის პრეზიდენტმა, ვოლოდიმირ ზელენსკიმ გამოიყენა შესაძლებლობა და გამოთქვა სტამბოლში პირადად ჩასვლის ინიციატივა. ახლა ჩვენ მოვუწოდებთ ვლადიმერ პუტინს, ასევე დათანხმდეს ამას“, – განაცხადა მინისტრმა ლონდონში რამდენიმე ევროპული სახელმწიფოს საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრის დაწყების წინ.საფრანგეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა დაადასტურა, რომ ცეცხლის შეწყვეტა არის წინასწარი პირობა უკრაინის საკითხზე ნებისმიერი სამშვიდობო მოლაპარაკებებისთვის.„ცხადია, რომ არ იქნება მოლაპარაკებები სამართლიან და ხანგრძლივ მშვიდობაზე ცეცხლის შეწყვეტის გარეშე, რადგან შეუძლებელია მშვიდობიანი მოლაპარაკებები ბომბებისა და დრონების თავდასხმის ქვეშ“, – განაცხადა ჟან-ნოელ ბარომ.გასული კვირის ბოლოს კიევში გამართული შეხვედრის შემდეგ საფრანგეთის, გერმანიის, პოლონეთის, გაერთიანებული სამეფოსა და უკრაინის ლიდერებმა განაცხადეს, რომ 12 მაისიდან უნდა გამოცხადდეს „ცეცხლის სრული და უპირობო შეწყვეტა, სულ მცირე, 30 დღის განმავლობაში“. თავის მხრივ, რუსეთის პრეზიდენტმა, ვლადიმერ პუტინმა სტამბოლში 15 მაისს რუსეთ-უკრაინის პირდაპირი მოლაპარაკებების გამართვა შესთავაზა. აღნიშნულთან დაკავშირებით უკრაინის პრეზიდენტმა თქვა, რომ რუსეთისგან ელოდება ცეცხლის შეწყვეტას 12 მაისიდან და პირადად დაელოდება კრემლის ლიდერს, ვლადიმერ პუტინს თურქეთში 15 მაისს.

მიხეილ ყაველაშვილი ღვთისმშობლის წილხვდომილობისა და ანდრია პირველწოდებულის ხსენების დღესთან დაკავშირებით საზეიმო წირვას დაესწრო

12 მაისს, ღვთისმშობლის წილხვდომილობისა და ანდრია პირველწოდებულის ხსენების დღე აღინიშნება. სადღესასწაულო თარიღთან დაკავშირებით საქართველოს პრეზიდენტი მიხეილ ყაველაშვილი, პრემიერ-მინისტრ ირაკლი კობახიძესა და თბილისი მერთან, კახა კალაძესთან ერთად, მახათას მთაზე, ივერიის ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის ხატის სახელობის ტაძარში საზეიმო წირვას დაესწრო.პრეზიდენტმა საზოგადოებას ღვთისმშობლის წილხვდომილობისა და ანდრია პირველწოდებულის ხსენების დღე მიულოცა.საზეიმო წირვა საპატრიარქო ტახტის მოსაყდრემ, მეუფე შიომ მღვდელმთავრებთან ერთად აღავლინა, რომლის დასრულების შემდეგაც მრევლს ქადაგებით მიმართა.ღვთისმშობლის წილხვდომილობისა და ანდრია პირველწოდებულის ხსენების დღესთან დაკავშირებით საზეიმო წირვას აღმასრულებელი და საკანონმდებლო ორგანოს წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.

ბოლო სიახლეები