საქართველოს „უცხოური აგენტების რეგისტრაციის აქტი“, რომელიც ავალდებულებს ყველა ფიზიკურ პირს ან ორგანიზაციას, რომელიც მიიჩნევა, რომ მოქმედებს უცხოური სუბიექტის ინტერესებში, დარეგისტრირდეს უცხოურ აგენტად, მაგალითად, უცხოური დაფინანსების გამო, და აწესებს სანქციებს მისი შეუსრულებლობის გამო, აძლიერებს შეშფოთებას ბოლო დროს მიღებული სხვა კანონებისა და სამოქალაქო საზოგადოებაზე კანონის ნეგატიური ზემოქმედების გამო, – ამის შესახებ ნათქვამია ეუთო-ს დემოკრატიული ინსტიტუტებისა და ადამიანის უფლებების ოფისის (ODIHR) განცხადებაში.
„ეს კანონი ღრმად აისახება სამოქალაქო საზოგადოების მუშაობაზე და ყველაზე, ვინც მუშაობს ადამიანის უფლებების დაცვაზე. სამოქალაქო საზოგადოება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია ყველა დემოკრატიისთვის და ნებისმიერმა ახალმა მოთხოვნამ უნდა გააძლიეროს მათი მნიშვნელოვანი მუშაობა საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისად, შეზღუდვების დაწესების ნაცვლად“, – აცხადებს ODIHR-ის დირექტორი, მარია თელალიანი.
განცხადების თანახმად, ახალმიღებულმა კანონმა უნდა შეცვალოს გასულ წელს მიღებული „კანონი უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“, შეშფოთების ფონზე, რომ ის შეაფერხებს გაერთიანების, მშვიდობიანი შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლების უფლებას.
„კანონმა, სხვა ბოლოდროინდელ საკანონმდებლო ინიციატივებთან ერთად, შეიძლება, კიდევ უფრო შეზღუდოს სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და უფლებადამცველების საქმიანობა მათი საქმიანობის განსახორციელებლად საჭირო გარანტიების გაუქმებით.
როგორც ODIHR-მა გასულ წელს სამართლებრივ ანალიზში აღნიშნა, შეერთებული შტატების უცხოური აგენტების რეგისტრაციის აქტს, რომელზეც საქართველოს ახალი კანონია დაფუძნებული, აქვს სამართლებრივი გარანტიები, რომლებიც ხელს უშლის სამოქალაქო საზოგადოებისთვის უცხოური გავლენის ინსტრუმენტის იარლიყის მიკერებას მხოლოდ უცხოეთიდან დაფინანსების მიღების გამო. ამის ნაცვლად, ის ცდილობს, უზრუნველყოს, რომ კერძო კომპანიები ან არაკომერციული ორგანიზაციები, რომლებიც მონაწილეობენ ადვოკატირებაში ან ლობირებაში უცხოური ძალების სახელით, დარეგისტრირდნენ სახელისუფლო ორგანოებში და ეს ინფორმაცია საჯაროდ იყოს ხელმისაწვდომი. ერთი ქვეყნიდან მეორეში კანონმდებლობის იმპორტს ყოველთვის სიფრთხილით უნდა მივუდგეთ და უნდა განიხილებოდეს უფრო ფართო ეროვნული ინსტიტუციური და სამართლებრივი ჩარჩოს კონტექსტში.
ODIHR-ი მოუწოდებს საქართველოს ხელისუფლებას, გადახედოს ამ საკანონმდებლო ინიციატივის განხორციელებას და კიდევ ერთხელ ადასტურებს კანონის დეტალური გადაფასების აუცილებლობას. ოფისი მზადაა, დაეხმაროს საქართველოს ამ სფეროში საკანონმდებლო ბაზის გაუმჯობესებაში სამართლებრივი მიმოხილვისა და კონსულტაციის სხვა ფორმების საშუალებით, მრავალწლიან გამოცდილებაზე დაყრდნობით.
ეუთო-ს ყველა მონაწილე სახელმწიფომ აიღო ვალდებულება, დაიცვას შეკრების, გაერთიანებისა და გამოხატვის თავისუფლების უფლებები, როგორც კანონით, ასევე პრაქტიკაში. მათ ასევე აღიარეს სამოქალაქო საზოგადოების მნიშვნელობა ადამიანის უფლებების, დემოკრატიისა და კანონის უზენაესობის ხელშეწყობისთვის. მიუხედავად იმისა, რომ ლობისტური საქმიანობის რეგულირება მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტია საზოგადოებრივი გადაწყვეტილებების მიღების გამჭვირვალობისა და სამართლიანობის უზრუნველსაყოფად და კორუფციის თავიდან ასაცილებლად, მან პატივი უნდა სცეს ამ უფლებებს და არ ხელყოს პოლიტიკური და საზოგადოების მონაწილეობა“, – ნათქვამია განცხადებაში.