ყველაზე კარგი ადგილია, სადაც განტვირთვა შემიძლია” – ანუკი არეშიძის მშობლების კარ-მიდამო სოფლად

მინდა, ოფიციალურად დავასახელო მზია ამაღლობელი 2026 წლის ნობელის მშვიდობის პრემიის კანდიდატად. თავის დროზე ჰილარი კლინტონმა და ჯონ მაკკეინმა წარმადგინეს ნობელის პრემიაზე. ახლა ჩემი დროა, ეს ღირსეული ქართველი წარვადგინო, – ამის შესახებ საქართველოს ყოფილი პრეზიდენტის, მიხეილ სააკაშვილის ფეისბუქგვერდზე გამოქვეყნებულ პოსტშია აღნიშნული.სააკაშვილი წერს, რომ მოუწოდებს სხვებსაც, ერთად დაუჭირონ მხარი მზია ამაღლობელის კანდიდატურას მშვიდობის დარგში 2026 წლის ნობელის პრემიის მოსაპოვებლად.„საქმე იმაშია, რომ მე შევნიშნე მზია ამაღლობელის ხელში ფილიპინელი ჟურნალისტის, მარია რესას წიგნი, „როგორ დავამარცხოთ დიქტატორი“. რესა 2021 წელს ნობელიანტი გახდა, თუმცა უნდა ვთქვათ სიმართლე, მარია რესას არ უცხოვრია ნამდვილი დიქტატურის პირობებში.ფილიპინებში ბოლო ნამდვილი დიქტატორი იყო ფერდინანდ მარკოსი, მაშინ, როცა რესა ძალიან პატარა იყო. მარკოსი იყო სუპერკორუმპირებული, ძალიან ბრუტალური, მასობრივად ყრიდა ციხეში ოპონენტებს.მან ფილიპინების ოპოზიციის ლიდერი ბენინიო აკინო მოკლა მას შემდეგ, რაც ეს უკანასკნელი, მიუხედავად მუქარებისა, დაბრუნდა ფილიპინებში. ხალხი აჯანყდა და მიუხედავად იმისა, რომ მარკოსს მაშინდელი ამერიკის ადმინისტრაციის დიდი მხარდაჭერა ჰქონდა, ის დაამხეს.რაც შეეხება მარია რესას, ის იყო ფილიპინების დამოუკიდებელი მედიარესურსის დამფუძნებელი და ამხელდა ფილიპინების შემდგომი პრეზიდენტების კორუფციას და ძალადობას, თუმცა ყველა ეს პრეზიდენტი არჩევნებით მოვიდა და წავიდა, ხოლო თავად რესა დაპატიმრებისთანავე გაუშვა ქვეყნის თავისუფალმა სასამართლომ.ამიტომ თუ შევადარებთ, მზია ბევრად მეტად იმსახურებს პრემიას, როგორც ქართული თავისუფალი მედიის ბრძოლის სიმბოლო და რეჟიმის მსხვერპლი.მოვუწოდებ სხვებსაც, შემომიერთდეთ და ბევრმა ერთად დავუჭიროთ მხარი მზია ამაღლობელის კანდიდატურას 2026 წლის ნობელის პრემიის მოსაპოვებლად მშვიდობის დარგში“, – წერს მიხეილ სააკაშვილი.

„ემოციური შიმშილის” საუკუნე დგება და რა მოხდება მომავალში, რას გვიქადის AIის დედის მიერ გამოზრდილი შვილი, ჯერ ამ რისკებზე ბევრი არაფერია ცნობილი",- ამ თემაზე სოციალურ ქსელში ფსიქოთერაპევტი, მაგდა კოტრიკაძე წერს.„ემოციური შიმშილის” საუკუნე დგება და რა მოხდება მომავალში, რას გვიქადის AI-ის დედის მიერ გამოზრდილი შვილი, ჯერ ამ რისკებზე ბევრი არაფერია ცნობილი. თუმცა, თუ ამ ტენდენციას ბრმად მივყვებით პარალურად დედისა და შვილის ინსტიტუტიც გადაიხედება და შვილისა და მშობლის შორის კავშირი, რომელიც მთელი ცხოვრების მანძილზე მისი ხასიათის, თვისებების, ქცევის განმსაზღვრელია.ვეცადე, მომეძიებინა ყველა არსებული მასალა და სამსჯელოდ თქვენთვის მომინდვია. ხელოვნური საშვილოსნო და ხელოვნური ინტელექტი უკვე აღარ არის მხოლოდ სამეცნიერო ფანტასტიკა – ეს რეალობაა, რომელიც ჩვენს ცხოვრებას რადიკალურად შეცვლის. EctoLife არის ინოვაციური კონცეფცია, რომელიც მიზნად ისახავს ემბრიონის განვითარებას დედის სხეულისგან დამოუკიდებლად. იდეა შეიმუშავა ბიოტექნოლოგმა ჰაშემ ალ-გაილიმ და მისი მთავარი მიზანია წყვილებს მისცეს შესაძლებლობა, ბავშვი გააჩინონ ორსულობისა და მშობიარობის გარეშე. პროცესი იწყება ინ-ვიტრო განაყოფიერებით, როდესაც სპერმა და კვერცხუჯრედი ლაბორატორიაში შეერწყმება, შემდეგ კი ემბრიონი თავსდება ხელოვნურ საშვილოსნოში, რომელიც სავსეა სითხით, დედა AI უზრუნველყოფს ჟანგბადს, საკვებს და ყველა საჭირო ნივთიერებას. მოწყობილობა აღჭურვილია კამერებით, რათა მშობლებს შეეძლოთ მონიტორინგი 24/7, ხოლო მშობიარობა ხდება ღილაკზე თითის დაჭერით, რაც გამოიწვევს ხელოვნური სითხის გადინებას.EctoLife-ის შესაძლებლობები შთამბეჭდავია: გენეტიკური ინჟინერია, რომელიც საშუალებას მისცემს მშობლებს თავიდან აიცილონ დაავადებები; პერსონალიზაცია, სადაც შესაძლებელია თვალის, თმის და კანის ფერის არჩევა; და მასშტაბური წარმოება – კონცეფციის მიხედვით, წელიწადში 30,000 ბავშვის „შექმნა“. თუმცა ეს იდეა უკვე იწვევს ეთიკურ და სოციალურ დებატებს. ბიოტექნოლოგები ვარაუდობენ, რომ 10-15 წელიწადში ეს შეიძლება გახდეს შვილების გაჩენის მთავარი გზა.მსოფლიოში უკვე მიმდინარეობს ექსპერიმენტები. იაპონიაში ჯუნტენდოს უნივერსიტეტში მეცნიერებმა შექმნეს სისტემა, სადაც ემბრიონი იზრდება გამჭვირვალე ბიოჩანთაში ხელოვნური ნაყოფის წყლით, ხოლო ჩინეთში ინოვაციური ინკუბატორი აკონტროლებს ემბრიონის ზრდას და გარემოს პირობებს. ეს ტექნოლოგიები შეიძლება გახდეს გამოსავალი დემოგრაფიული კრიზისის მქონე ქვეყნებისთვის და დაეხმაროს უშვილო წყვილებს, თუმცა ეს რადიკალური ცვლილება აღძრავს კითხვებს უსაფრთხოებაზე, სოციალურ უთანასწორობაზე და ადამიანის ბუნების დაკარგვაზე.ამავე დროს, ხელოვნური ინტელექტი სხვა მიმართულებითაც ცვლის რეალობას. ალბანეთის პრემიერ-მინისტრმა ედი რამამ განაცხადა, რომ AI-ით შექმნილი ვირტუალური მინისტრი „დიელა“ „ორსულადაა“ და 83 „ბავშვს“ ელოდება – სინამდვილეში ეს AI-ასისტენტები იქნებიან, რომლებიც პარლამენტის წევრებს დაეხმარებიან. ეს სიმბოლური ნაბიჯი აჩვენებს, როგორ შეიძლება AI გახდეს მმართველობის ნაწილი. „დიელა“ პასუხისმგებელია საჯარო შესყიდვებზე და მისი მიზანია გამჭვირვალობის უზრუნველყოფა.„AI დედის შვილები“ შეიძლება იყოს ორი ტიპის: ტექნოლოგიური შვილები – სპეციალიზებული AI მოდელები, რომლებიც „დედა“-მოდელის ბაზაზე იქმნება, და ბიოტექნოლოგიური შვილები – ადამიანები, რომლებიც იზრდებიან ხელოვნურ საშვილოსნოში AI-ის კონტროლით. ეს ქმნის ახალ რეალობას, სადაც მშობლის როლი იცვლება, სახელმწიფო და კომპანიები იღებენ პასუხისმგებლობას სიცოცხლის შექმნაზე, ხოლო სოციალური სტრუქტურა რადიკალურად გარდაიქმნება.რთული ეთიკური დილემის წინაშეა კაცობრიობა: ვინ იქნება ნამდვილი მშობელი? მხოლოდ მდიდრებს ექნებათ წვდომა? სად გადის ზღვარი ჯანმრთელობასა და „დიზაინერულ ბავშვებს“ შორის? რა მოხდება, თუ ტექნოლოგია შეცდომას დაუშვებს? და ბოლოს – ბუნებრივი ადამიანის ცნება ხომ არ გაქრება?პროგნოზები ამბიციურია: 2035 წელს ხელოვნური საშვილოსნო ფართოდ გამოიყენება ნაადრევი ბავშვების გადარჩენისთვის, 2040-ში გამოჩნდება პირველი თაობა „AI-კონტროლით დაბადებული“ ბავშვების, ხოლო 2045-ში დაიწყება დებატები „ბიოლოგიური vs ტექნოლოგიური“ ადამიანების უფლებებზე.ეს ყველაფერი გვიჩვენებს, რომ მომავალი უკვე აქ არის – და ის მოითხოვს არა მხოლოდ ტექნოლოგიურ განვითარებას, არამედ ღრმა ეთიკურ და სოციალურ განხილვას", - წერს მაგდა კოტრიკაძე.

ქუთაისის სააპელაციო სასამართლომ „ბათუმელებისა“ და „ნეტგაზეთის“ დამფუძნებლის, მზია ამაღლობელის საჩივარი არ დააკმაყოფილა და ამაღლობელისთვის შეფარდებული 2-წლიანი პატიმრობა ძალაში დატოვა. გადაწყვეტილება მოსამართლემ ცოტა ხნის წინ გამოაცხადა.მზია ამაღლობელის ადვოკატები ამაღლობელის მიმართ პირველი ინსტანციის სასამართლოს განაჩენის გაუქმებასა და მის გათავისუფლებას ითხოვდნენ.ამასთან, პროკურორები ითხოვდნენ სასჯელის დამძიმებას და მზია ამაღლობელისთვის 4-დან 7 წლამდე ვადით პატიმრობის შეფარდებას.დღევანდელ სასამართლო პროცესს ესწრებოდა თავად მზია ამაღლობელიც.შეგახსენებთ, ბათუმის საქალაქო სასამართლომ მზია ამაღლობელს 6 აგვისტოს ორი წლით პატიმრობა შეუფარდა.მოსამართლემ ბრალი, რომელიც მზია ამაღლობელს 353-ე პრიმა მუხლით ჰქონდა წარდგენილი და გულისხმობდა პოლიციელზე თავდასხმას, გადააკვალიფიცირა და ის დამნაშავედ ცნო 353-ე მუხლის პირველი ნაწილით. აღნიშნული მუხლი გულისხმობს წინააღმდეგობას, მუქარას ან ძალადობას საზოგადოებრივი წესრიგის დამცველის ან ხელისუფლების სხვა წარმომადგენლის მიმართ.

სასწრაფოდ საჭიროა საქართველოსთან ვიზალიბერალიზაციისა და სხვა სექტორული გადაწყვეტილებების გადახედვა, - ამის შესახებ ევროპარლამენტარი პეტრას აუსტრევიჩუსი სოციალურ ქსელში წერს.„საქართველომ ევროკავშირის რეკომენდაციით დაარსებული ანტიკორუფციული ბიუროს გაუქმება გადაწყვიტა, როგორც გარედან თავსმოხვეულის. სასწრაფოდ საჭიროა ვიზალიბერალიზაციისა და სხვა სექტორული გადაწყვეტილებების გადახედვა“, - წერს აუსტრევიჩუსი.შეგახსენებთ, „ქართული ოცნების“ გადაწყვეტილებით, 2026 წლის 2 მარტიდან ანტიკორუფციული ბიურო გაუქმდება, მისი ფუნქციები კი სრულად გადაეცემა სახელმწიფო აუდიტის სამსახურს.

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი, კონკურენტული ინოვაციის ფონდის (CIF) საგრანტო პროექტის ფარგლებში, მილანის უნივერსიტეტთან პარტნიორობით, მთის მდგრადი განვითარების ერთობლივი სამაგისტრო საგანმანათლებლო პროგრამის შექმნაზე მუშაობას განაგრძობს.ინფორმაციას საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი ავრცელებს.სტუ-ის ცნობით, ერთობლივი სამაგისტრო ინგლისურენოვანი პროგრამის შემუშავება ხელს შეუწყობს ორივე უნივერსიტეტის სტუდენტთა საერთაშორისო გამოცდილების გაფართოებას, მთის კვლევისა და მდგრადი განვითარების მიმართულებით მაღალკვალიფიციური ახალგაზრდა სპეციალისტებისა და მკვლევრების მომზადებას, ასევე, საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტსა და მილანის უნივერსიტეტს შორის სამეცნიერო და აკადემიური თანამშრომლობის გაღრმავებას.სამუშაო შეხვედრებში, რომელსაც მოცემულ ეტაპზე მილანის უნივერსიტეტმა უმასპინძლა, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის მხრიდან ჩართულნი იყვნენ სამთო-გეოლოგიური და მთის მდგრადი განვითარების ფაკულტეტის დეკანის მოვალეობის შემსრულებელი, პროფესორი ნოე ხოზრევანიძე, ამავე ფაკულტეტის ხარისხის უზრუნველყოფის სამსახურის ხელმძღვანელი, პროფესორი თამარ ქობლიანიძე და აგრარული მეცნიერებისა და ქიმიური ტექნოლოგიების ფაკულტეტის დეკანის მოადგილე, პროფესორი გიორგი ჭიჭინაძე.პროფესორ ნოე ხოზრევანიძის განცხადებით, სამუშაო შეხვედრებზე მხარეებმა ერთობლივი სამაგისტრო პროგრამის მოდელთან დაკავშირებული მოსაზრებები შეაჯერეს და სამომავლო თანამშრომლობის მექანიზმებზე იმსჯელეს. ასევე განიხილეს CIF საგრანტო პროექტის მიზნები და მისი მდგრადობის საკითხები. მისი თქმით, პროექტის ფარგლებში გაწეული სამუშაოებისა და სამომავლო გეგმების შესახებ ინფორმაციის წარსადგენად საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის პროფესორები შეხვდნენ მილანის უნივერსიტეტის კვლევით ცენტრ UNIMONT-ის ხელმძღვანელს, პროფესორ ანა ჯორჯის, სოფლის მეურნეობისა და გარემოსდაცვითი მეცნიერებების დეპარტამენტის ხელმძღვანელ, პროფესორ რიკარდო ჯუჯეტის და აკადემიურ პერსონალს. როგორც ნოე ხოზრევანიძე აღნიშნავს, შეხვედრებს ფასილიტაციას უწევდა მილანის უნივერსიტეტის სოფლის მეურნეობისა და გარემოსდაცვითი მეცნიერებების დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი სტეფანო კორსი.სამთო-გეოლოგიური და მთის მდგრადი განვითარების ფაკულტეტის ხელმძღვანელის ინფორმაციით, იტალიელი კოლეგების მხარდაჭერით შედგა შეხვედრა დედამიწის შემსწავლელი მეცნიერების დეპარტამენტის ხელმძღვანელ, პროფესორ ლუჩია ანჯოლინისთან, რომელთან ერთადაც სამთო-გეოლოგიური მიმართულების განვითარებისა და მისი ინტერნაციონალიზაციის საკითხები განიხილეს. გარდა ამისა, გაიმართა ონლაინ შეხვედრები ევროპის მთის კვლევის ქსელის (NEMOR) და ევროპის მთიანი რეგიონების ასოციაცია EUROMONTANA-ს ხელმძღვანელობასთან, რა დროსაც შეაჯერეს საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის აღნიშნულ ორგანიზაციებში გაწევრიანებასთან დაკავშირებული პრაქტიკული საკითხები.როგორც პროფესორი გიორგი ჭიჭინაძე აღნიშნავს, მილანის უნივერსიტეტში სამუშაო შეხვედრები ასევე მნიშვნელოვანი იყო სტუ-ის აგრარული მეცნიერებისა და ქიმიური ტექნოლოგიების ფაკულტეტის მევენახეობა-მეღვინეობის საბაკალავრო და სამაგისტრო პროგრამების სამომავლო განვითარების მხრივ. გიორგი ჭიჭინაძის თქმით, მხარეებმა დეტალურად განიხილეს საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის მევენახეობა-მეღვინეობის მიმართულების სტუდენტებისთვის მილანის უნივერსიტეტში ორდიპლომიანი პროგრამის ამოქმედების შესაძლებლობები.პროფესორ თამარ ქობლიანიძის განცხადებით, ვიზიტის ფარგლებში საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის პროფესორებმა ედოლოში საჯარო ლექციები გამართეს UNIMONT-ის საბაკალავრო და სამაგისტრო პროგრამების სტუდენტებისთვის. თამარ ქობლიანიძე ამბობს, რომ მილანის უნივერსიტეტის სტუდენტები განსაკუთრებით დაინტერესდნენ საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტში მობილობის პერსპექტივით, შესაბამისად, სტუ-ის წარმომადგენლებმა ახალგაზრდებს გააცნეს საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სასწავლო პროგრამები, კვლევითი ინფრასტრუქტურა და ის შესაძლებლობები, რომლითაც სტუ-ში საერთაშორისო სტუდენტები სარგებლობენ.როგორც სტუ-ის წარმომადგენლები აღნიშნავენ, მთის მდგრადი განვითარების ერთობლივი სამაგისტრო პროგრამის შემუშავების პროცესისთვის განსაკუთრებული პრაქტიკული მნიშვნელობა იტალიის მთიან რეგიონებში მდებარე სარეკრეაციო და საკვლევ სივრცეებში ვიზიტებს ენიჭება: ლივინიოს მთიან მუნიციპალიტეტში დაათვალიერეს Milano-Cortina 2026-ის ოლიმპიური ობიექტები და გაეცნენ კომპანია „მოტოლინოს“ საქმიანობას, რომელიც ოლიმპიური ინფრასტრუქტურის მოწყობაზეა პასუხისმგებელი; დაათვალიერეს ტრენტოს მეცნიერების მუზეუმი (MUSE), ხოლო მუზეუმის ადმინისტრაციასთან შეხვედრის ფარგლებში, იმსჯელეს სამთო-გეოლოგიურ და მთის მდგრადი განვითარების ფაკულტეტზე მოქმედი მუზეუმების განვითარების შესაძლებლობაზე და მათ ბაზაზე ერთობლივი საგანმანათლებლო ფორმატების შემუშავების შესახებ; გაეცნენ იტალიის მთიან რეგიონებში დაფუძნებულ ისეთ მცირე საწარმოებს, რომლებიც მჭიდროდ თანამშრომლობენ მილანის უნივერსიტეტის კვლევით ცენტრ UNIMONT-თან, საქმიანობის პროცესში კი ინოვაციურ ცოდნასა და უნივერსიტეტთან პარტნიორობით შექმნილ პრაქტიკულ მოდელებს იყენებენ.