გოგა ბერიძე, ორი შვილის მამაა, მისი ისტორია არის ამბავი, იმაზე თუ როგორ აარიდა ოჯახს აარიდა უმძიმესი ფატალური შედეგი. მისი შვილის, ნიკოს ისტორია, არის მაგალითი იმისა, როგორ შეიძლება თანამედროვე ტექნოლოგიამ – ამ შემთხვევაში ChatGPT-მ – შეცვალოს ერთი ოჯახის ბედი, მაშინ როცა სამედიცინო სისტემა უმოქმედოა.
ექვს თვემდე ნიკო ვითარდებოდა სრულად ჯანმრთელი ბავშვივით, თუმცა მალევე ყველაფერი შეიცვალა. გოგა თავისი ძალებით ცდილობდა გაეგო, რა სჭირდა შვილს, როცა ექიმები მხოლოდ მოთმინებას და “დაკვირვებას” ურჩევდნენ. საბოლოოდ კი სწორედ ChatGPT-ით მიღებული მითითება გახდა გარდამტეხი, სწორედ ხელოვნურმა ინტელექტმა ახსენა პირველად დიაგნოზი: ცისტური ფიბროზი.
გულწრფელ და მძიმე მონოლოგს მამასთან PalitraVideoაქვეყნებს. გოგა შვილზე ზრუნვის პარალელურად ცდილობს სისტემა შეცვალოს და მოითხოვოს სახელმწიფოსგან თანადგომა. ის ასევე საუბრობს ემიგრაციის მტკივნეულ პერსპექტივაზე, მედიკამენტებზე, რომლებიც ძალიან ძვირი ღირს და საქართველოში ხელმისაწვდომიც კი არ არის.
გოგა ბერიძის ამბავი – ეს არის ისტორია ბრძოლაზე, იმედგაცრუებაზე, ციფრულ იმედზე და მშობლის უდიდეს თავდადებაზე
“ნიკო რომ დაიბადა ექვს თვემდე არაჩვეულებრივად იზრდებოდა, ვითარდებოდა. ექვსი თვის შემდეგ დაეწყო პრობლემები: წონაში კლება, ენერგიის ნაკლებობა, საჭმელს ვეღარ ჭამდა, ყლაპვა უჭირდა, მისი მდგომარეობა დღითიდღე რთულდებოდა.
ამ პერიოდში სულ დაგვყავდა ექიმებთან და უკუკავშირი იყო ძალიან ზედაპირული, მოდით, ცოტა ხანი რძე არ მისცეთ, დააკვირდით. ბავშვს აშკარად უფრო რთულად ჰქონდა საქმე ვიდრე რძის არ მიცემაში იყო.
ერთ დღეს ნიკომ გაიღვიძა და თვალებს ვეღარ ახელდა, ბავშვი გონზე აღარ იყო. სასწრაფოდ, მორიგ ჯერზე კიდევ ერთხელ გავაქანეთ საავადმყოფოში. ექიმთან რომ მივიყვანეთ, პასუხად იგივე მივიღეთ, რომ რამდენიმე დღე დავკვირვებოდით.
ვიკითხე, რას დავკვირვებოდი, ბავშვი რომ მაკვდება ხელებში იმას? – თავად როგორ მოიქცეოდნენ ჩემს ადგილას. არ ვიცი, სხვა რა გითხრაო. მივხვდი, რომ აზრი აღარ ჰქონდა ამათ ლოდინს. ავდექით და რეანიმობილით გადავიყვანეთ ბავშვი კლინიკაში, სადაც შეყვანისას იქვე ანალიზები გაუკეთეს. პირველ რიგში ელექტროლიტების, ბავშვს ენერგია არ ჰქონდა, ეღვიძა, მაგრამ ეძინა. გვითხრეს, რომ კალიუმი ჰქონდა ძალიან დაბალი და შეიძლება გული გასჩერებოდა, მაგრამ არ იცოდნენ, კონკრეტულად რა სჭირდა.
გადასხმის შემდეგ ფერზე მოვიდა,გაიღვიძა, მაგრამ რამდენიმე დღეში იგივე დაემართა.
სამი თვის განმავლობაში გრძელდებოდა მსგავსი მდგომარეობა. ამ პერიოდში ბევრ პრობლემას წავაწყდით, ეს იყო ემპათია, დამოკიდებულება, წარმოიდგინეთ ბავშვს კიდურზე ადგილი აღარ ჰქონდა, რომ ანალიზი აგვეღო. თითქოს არც არაფერი ხდება, ხანდახან დამცინავი, ირონიული პასუხებიც მოგვისმენია. პლუს ამ დაავადებას სჭირდება სისუფთავე, ჰიგიენური გარემო. ყველაზე სახიფათო ცისტურ ფიბროზიანი ბავშვებისთვის არის ბაქტერია. ამ სამი თვის განმავლობაში ვერანაირი დიაგნოზი რომ ვერ დაუსვეს, მახსოვს ერთ დღეს ვიჯექი ჩემს მეგობართან სახლში, საბუთებს ვასკანერებდით, ვაგზავნიდით სხვადასხვა კლინიკებში. ახალი შემოსული იყო ხელოვნური ინტელექტი Chatgpt. ვიფიქრე, ვცდი, ჩვენი რა მიდის, იქნებ საინტერესო გვითხრას, სრული ანამნეზი ჩავწერეთ. დიაგნოზად მოგვწერა ცისტური ფიბროზი. რომლის ხსენებაც იქამდე არც ყოფილა. სიმპტომები რომ მოვიძიეთ ყველაფერი ემთხვეოდა.
ეს არის გენეტიკური დაავადება, რომელიც გადადის ბავშვზე ორი მშობლის მუტაციით. მშობლები შეიძლება ჯანმრთელები იყვნენ, მაგრამ იყვნენ ამ მუტაციის მატარებლები. თუ ორივე მშობელს აქვს მუტაცია, 25% შემთხვევაში არსებობს რისკი, რომ ბავშვი დაიბადოს არა მუტაციით, არამედ დაავადებით. ჩვენს შემთხვევაში ნიკოს არ გაუმართლა და გამოჰყვა დაავადება. დავურეკე ექიმს და რა თქმა უნდა, ხელოვნური ინტელექტი არ მიხსენებია და ვუხარი, რომ ერთ-ერთმა თურქულმა კლინიკამ გამოთქვა ეჭვი ამ დაავადებაზე და თავად რას ფიქრობდა. მიპასუხა, – რა სისულელეა, საერთოდ რა კავშირშიაო. ვუთხარი, რომ მაინც გადაგვემოწმებინა, რაზეც მითხრა, რომ მათ კლინიკაში აღნიშნული ტესტი არ კეთდებოდა და სხვა კლინიკიდან მიმეყვანა სპეციალისტი და გადამემოწმებინა. მოვიკვლიე რომ არსებობს ორი სახის ტესტი ერთი არის ოფლის ტესტი, რომლითაც დგინდება დაავადების ალბათობა და მეორე გენეტიკური, რაც საქართველოში არ კეთდება. ოფლის ტესტის გაკეთების შემდეგ, აღმოაჩნდა ძალიან მაღალი მაჩვენებელი. შემდეგ გერმანიაში გავაგზავნეთ გენეტიკური ანალიზი და ჩამოვიდა პასუხი რომ ბავშვს ეს დაავადება აქვს.
ეს დაავადება არ იკურნება, შეიძლება მხოლოდ მართვა, რომ დიდ ასაკამდე გაუხანგრძლივო სიცოცხლე. მოარჩინო, ამ ეტაპზე ეს არ ხდება. ტობრამიცინი არსებობს ასეთი ანტიბიოტიკი, რომელიც გამოიყენება ბაქტერია ფსევდომონას სამკურნალოდ. მშობლებს გვიწევს თურქეთში ნაცნობები ვნახოთ რომ გამოგვიგზავნონ, 3 ათასი ლარი ჯდება ერთი თვე. ამ ყველაფერს ჩვენი ხარჯებით ვაკეთებთ, რეგისტრირებულიც კი არ არის ეს მედიკამენტიო, არათუ ფინანსდება. ასევე საჭიროა ბავშვისთვის კლინიკები სტაციონარი, სადაც არ ექნება სხვა ბავშვებთან შეხება, რადგან როგორც უკვე აღვნიშნე ნებისმიერი სახის ბაქტერია მისთვის სახიფათოა. ასეთი სტაციონარი ჩვენ არ გვაქვს,. სჭირდება ფიზიოთერაპია, ამ დაავადების კუთხით სპეციალისტები ჩვენთან არ არიან. არადა, ძალიან მნიშვნელოვანია ზურგის მასაჟი, რომ ბავშვმა ლორწო ამოიღოს. თუ არ ამოიღო, ბაქტერია მრავლდება და ამიტომ მასაჟებს ჩვენი ძალებით ვუკეთებთ.