კახა კალაძე – ერთ-ერთი მაღალი თანამდებობის პირი მოვიდა და პრემიერ-მინისტრის კაბინეტში პირდაპირ მიდიოდა საუბარი, რომ საქართველო ომში უნდა ჩართულიყო

ევროკავშირში უმაღლესი წარმომადგენლის,  კაია კალასის მუშაობის სტილს და მის რუსეთის მიმართ პოზიციას აკრიტიკებენ, – ამის შესახებ გამოცემა „პოლიტიკო“ წერს.როგორც გამოცემა იუწყება, კაია კალასით უკმაყოფილება თანამდებობაზე დანიშვნისთანავე, 2024 წლის ბოლოს დაიწყო, როცა კიევში ვიზიტისას მან სოციალურ ქსელში დაწერა: „ევროკავშირს სურს, ამ ომში უკრაინამ გაიმარჯვოს“.ზოგიერთმა ევროპელმა მაღალჩინოსანმა უკმაყოფილება გამოთქვა, რადგან კაია კალასმა, რომლის ახალ თანამდებობაზე დანიშვნიდან 24 საათიც არ იყო გასული, საკუთარ თავს მისცა უფლება, გასცდენოდა დადგენილ ჩარჩოებს.„კაია კალასი კვლავ პრემიერ-მინისტრივით იქცევა“, – განაცხადა ერთ-ერთმა დიპლომატმა.ამასთან, ევროკავშირის ერთ-ერთმა მაღალჩინოსანმა აღნიშნა, რომ კაია კალასის პოზიცია არ ემთხვევა ევროკავშირის ზოგიერთი წევრის პოზიციას.„მისი მოსმენის შემდეგ რჩება შთაბეჭდილება, რომ ჩვენ ომში ვართ რუსეთთან და ეს არ არის ევროკავშირის პოზიცია“,- აღნიშნა ანონიმურმა მაღალჩინოსანმა.სტატიაში ასევე საუბარია აშშ-ის სახელმწიფო მდივანთან, მარკო რუბიოსთან კაია კალასის შეხვედრის ჩაშლაზე, რომელმაც ვაშინგტონში შეხვედრა ბოლო წუთს გააუქმა.

აშშ-ის ფედერალურმა სასამართლომ „რადიო თავისუფლების“ დახურვა დროებით შეაჩერა. აშშ-ის ფედერალურმა სასამართლომ დააკმაყოფილა „რადიო თავისუფალი ევროპა/რადიო თავისუფლების“ მოთხოვნა და აშშ-ის გლობალური მედიის სააგენტოს (USAGM-ის) მიერ საგრანტო ხელშეკრულების გაწყვეტის შესახებ გადაწყვეტილების მოქმედება დროებით შეაჩერა, ვიდრე დავის განხილვა დასრულდება. ინფორმაციას „რადიო თავისუფლება“ ავრცელებს.„რადიო თავისუფლებამ“ სარჩელი გასულ კვირას წარადგინა, რომელშიც აღნიშნული იყო, რომ პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის მიერ გამოცხადებული დახურვის ბრძანება „დაარღვევს კონსტიტუციასა და ფედერალურ კანონებს“. სასამართლოს განჩინების თანახმად, USAGM-ის მიერ „რადიო თავისუფლებისათვის“ საგრანტო ხელშეკრულების შეწყვეტა, სავარაუდოდ, თვითნებური და დაუსაბუთებელი იყო და, სავარაუდოდ, არღვევს აშშ-ის კონსტიტუციას.აშშ-ის ფედერალურმა მოსამართლემ, როის ლამბერტმა, რომელმაც შესაბამისი გადაწყვეტილება მიიღო, აღნიშნა: „„რადიო თავისუფლება“ ათწლეულების განმავლობაში მოქმედებდა, როგორც ორგანიზაცია, რომელიც კონგრესის მიერ კანონით იყო განსაზღვრული. USAGM-ის ხელმძღვანელობას არ შეუძლია, ერთი წინადადებით, რომელიც პრაქტიკულად არ ხსნის არაფერს, აიძულოს „რადიო თავისუფლება“ დაიხუროს, მაშინაც კი, თუ პრეზიდენტმა მათ ასე უბრძანა“.მედიის ცნობით, გადაწყვეტილება საბოლოო არ არის და საქმის განხილვა გრძელდება.ცნობისთვის, 15 მარტს აშშ-ის პრეზიდენტის, დონალდ ტრამპის ადმინისტრაციამ გაავრცელა ინფორმაცია RFE/RL-ის („რადიო თავისუფალი ევროპა/რადიო თავისუფლება“) ქსელისთვის დაფინანსების სრული გაუქმების შესახებ. მანამდე „ამერიკის ხმის“ ჟურნალისტები სამსახურიდან გაათავისუფლეს.„რადიო თავისუფლებამ“ და „ამერიკის ხმამ“ დაფინანსების აღსადგენად სარჩელი სასამართლოში შეიტანეს.

ვიცით, რომ პირველმა პარლამენტმა ავტონომიური ოლქი გააუქმა და შესაბამისად, ის რაიონები, რაც იყო - ჯავის, ზნაურისა და ცხინვალის რაიონები, გადანაწილდა სხვადასხვანაირად. ზოგ შემთხვევაში შეიცვალა საზღვრები, ზოგი გახდა გორის ნაწილი, ზოგი - ხაშურისა და ქარელის, - განაცხადა 2003-2012 წლებში მოქმედი რეჟიმისა და რეჟიმის პოლიტიკური თანამდებობის პირების საქმიანობის შემსწავლელი საქართველოს პარლამენტის დროებითი საგამოძიებო კომისიის სხდომაზე, სადაც 2004-2008 წლებში საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე შექმნილი ვითარება და 2008 წლის აგვისტოს ომის საკითხები განიხილებოდა, კომისიის მდივანმა, პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა სოზარ სუბარმა, რომელმაც კითხვა დაუსვა თამაზ ბესტაევს - 2008 წლის აგვისტოს ომის დროს „სამხრეთ ოსეთის“ ადმინისტრაციის ჯანდაცვისა და სოცუზრუნველყოფის მინისტრს.სოზარ სუბარის თქმით, რჩება შთაბეჭდილება, რომ სააკაშვილმა მოხაზა ის საზღვარი, სადაც უნდა დამდგარიყო რუსეთის საოკუპაციო ჯარი.„პრაქტიკულად, 2006 წელს მიხეილ სააკაშვილმა, მართალია, ყოფილი დაარქვა, მაგრამ აღადგინა ის საზღვრები, რაშიც ავტონომიური ოლქი ფუნქციონირებდა. სამი რაიონი გაყოფილი იყო და მეოთხე - ახალგორი, შედიოდა მცხეთა-მთიანეთის ადმინისტრაციაში, საიდანაც გამოიყვანა და შეუერთა აღდგენილ ოლქს. ასეთი შთაბეჭდილება რჩება, რომ მოხაზა ის საზღვარი, სადაც უნდა დამდგარიყო საოკუპაციო ჯარი. იმას კი არ ვამბობ, რომ ასე რომ არ გაეკეთებინა და 2008 წლის ომი რომ მოხდებოდა, იმავე საზღვრებს არ მოხაზავდნენ, მაგრამ, რეალურად, მან მისცა ამ ყველაფერს ლეგიტიმაცია. თითქოს დამატებითი საბუთი მიაწოდა მათ ხელში. ასე მეჩვენება და თქვენი ადმინისტრაციის თვალთახედვით, როგორ ჩანდა სააკაშვილის ეს ნაბიჯი?“, - იკითხა სოზარ სუბარმა.

2008 წლის ომის დროს რატომ არ იყო ევაკუაციის გეგმა, რატომ არ განხორციელდა ევაკუაცია? დასკვნა მქონდა და დღესაც იგივე მაქვს, რომ გაიმეტეს მოსახლეობა საზარბაზნე ხორცად, გაიმეტეს ადმინისტრაციის თანამშრომლები, გაიმეტეს ადგილობრივი მუნიციპალიტეტი და ის რეგიონი მთლიანად, – ამის შესახებ სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციის ხელმძღვანელმა, 2008 წლის ომის დროს სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციის ჯანდაცვის და სოციალური უზრუნველყოფის სამსახურის ხელმძღვანელმა, თამაზ ბესტაევმა 2008 წლის აგვისტოს ომის თემაზე შექმნილი პარლამენტის დროებითი კომისიის სხდომაზე განაცხადა.მისი თქმით, ე.წ.სამხრეთ ოსეთის მაშინდელმა ე.წ. ხელმძღვანელმა, ედუარდ კოკოითმა 2008 წლის ივლისის შუა რიცხვებში ცხინვალიდან ქალების და ბავშვების ევაკუაცია დაიწყო, რაც ტელევიზიითაც გადაიცემოდა.„თანამშრომლებში შეშფოთება იყო, თუ ის ახორციელებს ევაკუაციას, რამისთვის ემზადება? ან იცის, რომ რამე უნდა მოხდეს? ინფორმაციული ვაკუუმი იყო, ამაზე ინფორმაციას ვერ მივიღებდით და ვაგრძელებდით ჩვეულ ცხოვრებას. ორშაბათიდან პარასკევამდე იქ ვიყავით, შაბათ-კვირას თბილისში ვბრუნდებოდით, თუ ადმინისტრაცია იქ იკეტებოდა. ავნევის ხეობის მიმართულებით ფრონტი უკვე მოხშირებული იყო და უკვე 7 აგვისტოს გააქტიურდა სროლები, უფრო იქით, ცხინვალი, თამარაშენისკენ. ჩვენი ადმინისტრაცია ქურთაში იყო, ეს არის ის ტერიტორია, რომელსაც ცხინვალამდე ორი კილომეტრი აშორებს. პროგრამულად, როგორც გაწერილი მქონდა, 7 აგვისტოს ჰუმანიტარული ტვირთი წამოვიღე ახალგორში, დავარიგე და უკვე გვიანი იყო, ერედვიდან გადავდიოდით შემოვლითი გზით წვერიახოს გზას. ამ დროს კომუნიკაცია მქონდა ხელმძღვანელის მოადგილესთან, ბატონი დიმიტრი სანაკოევი იქ არ ბრძანდებოდა. არ მახსოვს, ხეობა როდის დატოვა. მოადგილეს ვეკონტაქტებოდი, რა ხდება ჩვენთან, ხომ არის მშვიდობა-მეთქი, რამე ბრძანება ხომ არ არის? არაფერიო, ყველაფერი ნორმალურადააო“, – განაცხადა თამაზ ბესტაევმა.მისი თქმით, 8 აგვისტოს, დილით ტყვიავის საავადმყოფოში გაიარა, სადაც ჯანდაცვის სამინისტროს წარმომადგენლები სამხედრო ფორმებში იყვნენ.„ამ დროს ბომბდამშენის ხმები ისმოდა, მაგრამ რატომღაც ჩვენი მეგონა, ეს ხდება 8 აგვისტოს დაახლოებით 12:00 საათზე. სამსახურში რომ ჩავედი ავის მომასწავებელი სიჩუმე იყო, მოსახლეობა გარეთ არ იყო, სახლებში იყვნენ. სამსახურში გავაგრძელეთ მუშაობა. მოადგილესთან ხშირად მქონდა შეკითხვები, რა ხდება ჩვენს ცაზე, მეგონა, რომ ჩვენები ბომბავდნენ, ტელევიზიითაც გადაიცემოდა, ინტერნეტი არ იყო.  თანამშრომლებს ვუთხარი, სამხედრო არ გყავთ ვინმე, რომ გაგვარკვიოს, ეს „სუ“ ქართულია თუ რუსული? ტელევიზიით გადაიცემა, რომ კოკოითი გაიქცა და ცხინვალში ვიღას ესვრიან-მეთქი? მერე აღმოჩნდა, რომ რუსები იყვნენ. მივხვდი, რომ ქვეყნის ოკუპაცია იყო და დიდი მსხვერპლი. ტელევიზიებით აცხადებდნენ, რომ არ იყო ჩართული რუსული ჯარები და რომ მარტო კოკოითის ე.წ. სამხედროები გვიწევდნენ წინააღმდეგობას. 4-5 საათისთვის მოადგილემ მითხრა, რომ გორში ძალოვან სტრუქტურებთან თათბირზე მივდივართ. ინფორმაციული ვაკუუმი იყო. ვფიქრობდი, თუ ევაკუაციის გეგმა არსებობს, მეც მეტყვიან, ადმინისტრაცია დაცალეო და ევაკუაცია მოახდინე. ევაკუაციას ახორციელებს შინაგან საქმეთა სამინისტრო და თავდაცვა, ადგილობრივ მუნიციპალიტეტებს ჩააყენებდნენ საქმის კურსში და ასე შემდეგ. გორში ჩავედით, მოადგილე შებრძანდა საბჭოს სხდომაზე, მე არ შემიშვეს. გორიდან ყველაფერი იდეალურად ჩანდა: იბომბებოდა გორის ტერიტორია, ტყვიავის მიმართულებით სამხედრო ქვედანაყოფები, ფაქტია, რომ ვიყავით ძალიან ცუდ სიტუაციაში“, – განაცხადა თამაზ ბესტაევმა.მისი თქმით, იმ დროს ინტერნეტი არ იყო, მაგრამ ტელეფონი ჯერ იჭერდა.„დავრეკე ქურთის საავადმყოფოში, ხმამაღალი ტონალობით ვთქვი, რომ სასწრაფოდ დაცალეთ ხეობა, თუ რამე გაქვთ – აპარატურა, კომპიუტერი, ინსტრუმენტები, რაც შეიძლება ხელში აიღოთ და შეძლოთ გამოიტანოთ, გადმოდით გორისკენ. პირადი და სასწრაფოს მანქანები ჰყავდათ. მედპერსონალი და ექიმები ძირითადად ადგილობრივები იყვნენ. ერთი იყო მხოლოდ თბილისიდან. გავაფრთხილე ჩემი თანამშრომლები, ვინც იქ იყვნენ: ჩქარა დაცალეთ-მეთქი. ვრეკავდი ავნევის ხეობაში, გამგებელი იყო გონერი კაპანაძე, მასთან ვრეკავდი, მითხრა, თითქმის ალყაში ვართო. რუსები რომ შემოვიდნენ, დაიწყეს მაროდიორობა, ძარცვა, ხოცვა-ჟლეტა. 71 არის გარდაცვლილი, ადგილობრივი მოქალაქე. დარჩნენ მხოლოდ მოხუცები, რომლებიც არ ტოვებდნენ სახლს და ოჯახის წევრებს არ დაემორჩილნენ. ძირითადი მასა წამოვიდა. ეს მოხდა 8-ში და 9-ში. უკვე 9 აგვისტოს შევიდნენ რუსები და დარჩენილი მოხუცები დახვრიტეს. ამ დაბომბვის დროს 71 ადამიანია დაღუპული, რომელიც მერე აღვრიცხეთ. 8-ში და 9-ში ის გაფრთხილების დონე რომ არ მომხდარიყო, ვფიქრობ, მეტ მსხვერპლს მივიღებდით. რატომ არ იყო ევაკუაციის გეგმა? რატომ არ განხორციელდა ევაკუაცია? დასკვნა მქონდა და დღესაც იგივე მაქვს, რომ გაიმეტეს მოსახლეობა საზარბაზნე ხორცად, გაიმეტეს ადმინისტრაციის თანამშრომლები, გაიმეტეს ადგილობრივი მუნიციპალიტეტი და ის რეგიონი მთლიანად. ძალოვანებმა და მაშინდელმა ხელისუფლებამ იცოდნენ, რატომ არ განხორციელდა ევაკუაცია“, – განაცხადა თამაზ ბესტაევმა.

სიგიჟესთან რომ გვქონდა საქმე, მგონი, ამას დამატებითი განმარტებები აღარ სჭირდება, მაგრამ ჰქონდა თუ არა უცხოურ ზემოქმედებას ადგილი? ნებისმიერ უცხოურ შეხვედრებზე ბევრი საუბარი იყო ჩემთან ბევრ თემაზე. იყო ისეთი საკითხებიც, როცა კატეგორიულ მოთხოვნას დაგვიყენებდნენ რაღაც საკითხზე, მაგრამ ჩემთან არასდროს ყოფილა საუბარი, რომ გინდა არ გინდა, იქ ან სადმე სხვაგან უნდა გვეომა, – ამის შესახებ საქართველოს პარლამენტში „2003-2012 წლებში მოქმედი რეჟიმისა და რეჟიმის პოლიტიკური თანამდებობის პირების საქმიანობის შემსწავლელი დროებითი საგამოძიებო კომისიის“ სხდომაზე ზურაბ ნოღაიდელმა განაცხადა, რომელიც 2003-2004 წლებში საქართველოს ფინანსთა მინისტრი და 2007 წლის ნოემბრის ჩათვლით საქართველოს პრემიერ-მინისტრი იყო.ზურაბ ნოღაიდელმა უპასუხა კომისიის თავმჯდომარის თეა წულუკიანის შეკითხვას: „თავდაცვის ძალები არის თავდაცვის ძალები. თავდაცვის ძალები მთავარდსარდალმა და პოლიტიკურმა ხელისუფლებამ არ უნდა აქციოს საზარბაზნე ხორცად. არცერთმა პასუხისმგებლიანმა ხელისუფლებამ არ უნდა დააჭირვოს, რომ თავდაცვის ძალებსა და ჯარისკაცს დასჭირდეს თავგანწირვა იმისთვის, რომ გამოუვალ მდგომარეობაში ქვეყნის ერთგული დარჩეს და უბრალოდ, თავდაცვის ფუნქციას ვეღარ ასრულებს, მაგრამ პიროვნულ თავგანწირვაზე მიდის, რადგან ასე არიან გაზრდილი. ამისთვის ისინი ყოველთვის მზად არიან და ეს დაამტკიცეს აგვისტოს ომის დროს. ეს იყო ავანტურა, სიგიჟე, გარედან ერთი ან მრავალი ძალის დავალებებს ასრულებდა, თუ რასთან გვქონდა საქმე, რადგან ორჯერ ვერ მოახერხა. თქვენ ადასტურებთ ამას, გრიგოლ ვაშაძემ ისაუბრა ვრცლად მაღალპროფესიულად, ბესტაევმა და სხვებმა. პაატა დავითაიამაც დაადასტურა, რომ სამოქალაქო თავდაცვა არ იყო, სამთავრობო კომისია არ შექმნილა. თქვენ როგორ მიგაჩნიათ, მოვლენები შესაძლოა, ყოფილიყო გარედან მართული და, რეალურად, ჩვენ მარიონეტი გვყავდა ხელისუფლებად, პრეზიდენტად, რომელიც ქვეყნისთვის მავნებლურ გეგმას ახორციელებდა? რასთან გვქონდა საქმე?“„სიგიჟესთან რომ გვქონდა საქმე, მგონი, ამას დამატებითი განმარტებები აღარ სჭირდება, მაგრამ ჰქონდა თუ არა უცხოურ ზემოქმედებას ადგილი? ბევრი საუბარი იყო ჩემთან ბევრ თემაზე ნებისმიერ უცხოურ შეხვედრებზე. იყო ისეთი საკითხებიც, როცა კატეგორიულ მოთხოვნას დაგვიყენებდნენ რაღაც საკითხზე და ასე შემდეგ, მაგრამ ჩემთან არასდროს ყოფილა საუბარი, რომ ჩვენ გინდა არ გინდა, იქ ან სადმე სხვაგან უნდა გვეომა. იყო თუ არა მასთან ასეთი საუბარი, არ ვარ ამის შესახებ საქმის კურსში, შესაბამისად, არ გავაკეთებ პროგნოზს. მაქვს ჩემი აზრი, მაგრამ მაინც ჩემს აზრად დავიტოვებ. სამი წლის განმავლობაში ჩემთან არასდროს ყოფილა საუბარი ამ თემაზე, ბიძგი იმისკენ, რომ თქვენ აქ წადით, ამ კონფლიქტზე“, – განაცხადა ნოღაიდელმა.კომისიის თავმჯდომარემ, თეა წულუკიანმა ზურაბ ნოღაიდელს მიმართა: „ხუმრობანარევი ტონით რომ ვთქვა, საქართველოს ყოფილი პრემიერ-მინისტრი ამბობს, რომ ეჭვი არ შეგპარვიათ, რომ გარკვეული შლეგთა ჯგუფი მართავდა პროცესებს ქვეყნის საზიანოდ, ანუ სიგიჟესთან რომ გვქონდა საქმე, მაგრამ ეს გარედან მართულიც იყო თუ არა, ამაზე თქვენთან საუბარი არავის ჰქონია და არც ეჭვი შეგპარვიათ“.აღნიშნულის საპასუხოდ ნოღაიდელმა აღნიშნა: „არა“.