ორშაბათი, ნოემბერი 11, 2024

წლის პედიატრის რჩევები დედებს

ახლახანს ცნობილი პოედიატრი თემურ მიქელაძე წლის პედიატრად დაასხელეს. ვფიქრობთ, მშობლებისთვის საინტერესო იქნება მისგან მოწოდებული რჩევები.

რა პირობები სჭირდება ბავშვს, რომ ჯანმრთელი გაიზარდოს – ამ კითხვით მივმართეთ ცნობილ პედიატრს, რომელიც ქვეყანაში შექმნილ კატასტროფულ მდგომარეობაზე საუბრობს… იგი რჩევებს აძლევს დედებს, თუ როგორ აარიდონ ბავშვები იმ უამრავ მავნე ზემოქმედებას, რაც დღეს საქართველოში ასე მოხშირებულია.

ჩემთვის წოდება და ჯილდოები არაფერს ნიშნავს. უმთავრესია, ჩემი ყველა პაციენტი ჯანმრთელად იყოს. ჰქონდეთ სულიერი, ფიზიკური და სოციალური კეთილდღეობა! ჯილდოს და წოდებას მაშინ აქვს ფასი, როდესაც ხალხისგან მოდის. ამიტომაც, ახლაც, როცა ჯილდო მივიღე, მადლობა ჩემს პაციენტებს გადავუხადე. როგორც მითხრეს, გამოკითხვის შედეგად მოხდა გამორჩევა და სასიამოვნოა, როდესაც ადამიანებისგან ნდობას გრძნობ!

–  ბავშვების აღზრდის პროცესში მშობლებს სხვადასხვა მიდგომა აქვთ – ერთნი უფრო მკაცრად აკონტროლებენ დღის რეჟიმს, საკვებს, მუდამ ყურადღებით არიან, რომ ბავშვს ეცვას თბილად, ეხუროს ქუდი. ამ დროს მეორე ნაწილი უფრო თავისუფლად ზრდის შვილებს – აჭმევს იმას, რაც ბავშვს სურს და მეტისმეტადაც არ აკონტროლებს… თქვენ როგორი მიდგომის მომხრე ხართ? რომელი უფრო ამართლებს ბავშვის ჯანმრთელობის საკითხში? 

– რა თქმა უნდა, ზომიერების მომხრე ვარ! ყველა მშობელი მაქსიმალურად უნდა ეცადოს, ბავშვს სურვილები შეუსრულოს, მაგრამ ჩვენთან ბავშვის საკვები და სათამაშო, ხშირ შემთხვევაში, ნაკლებად საიმედოა. ზოგიერთი ბავშვის სათამაშო სხვადასხვა მომწავლელ ნივთიერებას შეიცავს და საკვებიც არაჯანსაღია. ამიტომ მშობელი იყოს ძალიან ფხიზლად, ბავშვს შეურჩიოს ჯანსაღი, ხარისხიანი, ვიტამინებით და მინერალებით გამდიდრებული საკვები… ერთ წლამდე ბავშვისთვის ყველაზე კარგი საკვები დედის რძეა, რომელიც შეუცვლელია.

დედა ყველანაირად უნდა ეცადოს ბავშვი ხშირად თავის რძით გამოკვებოს! აუცილებელია დედაც ჯანსაღი ცხოვრების წესს მისდევდეს, არ იყოს მწეველი! დაახლოებით ორი წლის წინ გამოვეცით სახელმძღვანელო, რომელსაც ქვია – `ორსულთა, მეძუძურ ქალთა და ადრეული ასაკის ბავშვთა კვება~. სხვადასხვა ელოქტრონულ საიტებზეც განვათავსეთ ჩვენი მონაცემები, მაქსიმალურად სრულფასოვნად და სწორად როგორ უნდა იკვებებოდეს დედა… თუ დედას სამწუხაროდ რძე არ აქვს, ბავშვი ხელოვნურ კვებაზე გადაგვყავს.ბავშვის ხელოვნური საკვები საქართველოში უამრავი სახის გახლავთ და ყველა მათგანი ბალანსირებული, მაქსიმალურად მიახლოვებულია დედის რძესთან. თუმცა ისევ ვიმეორებ, რომ დედის რძე შეუცვლელი, ოქროს სტანდარტია ბავშვთა კვებაში! რაც შეეხება სათამაშოს, ჯობია ბავშვს ჰქონდეს ერთი ხარისხიანი სათამაშო, ვიდრე უამრავი მავნე ზემოქმედების სათამაშოები… ჩაცმის მხრივ აუცილებლად უნდა გავითვალისწინოთ სეზონი.

სასურველია ბავშვის სამოსი ბუნებრივი მასალისგან დამზადებული იყოს. არ არის აუცილებელი ბავშვის შეფუთვა თუ ქარიანი ამინდი არ არის. ქარიან ამინდშიც არ არის შეფუთვა საჭირო, მაქსიმალურად დაცული ყურები უნდა იყოს. ზედმეტმა ჩათბუნვამ შეიძლება ბავშვი გადაახუროს განსაკუთრებით ადრეულ ასაკში და სხვა სახის პრობლემები გამოიწვიოს.

– შეგიძლიათ მშობლებს მისცეთ ჯანმრთელი ბავშვის გაზრდის რამდენიმე ოქროს წესი? 

– პირველ რიგში ბავშვს მაქსიმალურად დიდხანს შევუნარჩუნოთ ბუნებრივი კვება! ცოტა მოზრდილი ბავშვები გამოვკვებოთ ჯანსაღი საკვებით და რაც შეიძლება ხშირად ვასეირნოთ სუფთა ჰაერზე! დღეს ბავშვის გასეირნება სუფთა ჰაერზე პრობლემა გახდა და ვისურვებდი ხელისუფლების წარმომადგენლებმა ხელი შეუწყონ სრულფასოვანი ჯანსაღი გარემოს შექმნას. ქალაქში უნდა შეიქმნას ბევრი რეკრეაციული ზონა! უცილებლად უნდა აიკრძალოს ამდენი უხარისხო მშენებლობა! ეს სამშენებლო მტვერი რომ არ ვისუნთქოთ თვითეულმა ჩვენთაგანმა. მშენებელსაც უნდა ჰქონდეს ელემენტარული შეგნება, მწვანე ნარგავი არ გაჩეხოს და ისედაც დაბინძურებულ ქალაქში, ყოველ ხუთ მეტრში ახალი შენობა არ ააშენოს… მომხრე ვარ მანქანების ტექნიკური დათვალიერების.

ფაქტიურად ყოველი მეორე მანქანა გაუმართავია… მტკივნეული გადაწყვეტილება უნდა მივიღოთ და ქალაქში ავკრძალოთ გაუმართავი მანქანით გადაადგილება, რადგან პირველ რიგში ჩვენი ბავშვები არიან ყველაზე დაუცველები. ჩვენი მომავალი უნდა დავიცვათ იმ მავნე ზემოქმედებისგან, რაც მოზრდილ ასაკში სერიოზულ დაავადებებს იწვევს. სამწუხაროდ, მოიმატა სიმსივნურმა დაავადებებმა და ეგრეთწოდებულმა ცივილიზაციის დაავადებებმა, როგორიცაა – გაცხიმოვნება, შაქრიანი დიაბეტი… ეს ყველაფერი განპირობებულია არასრულფასოვანი, არაბალანსირებული კვებით და იმ არაჯანსაღი გარემოს შედეგად, რომელშიც დღეს ვცხოვრობთ.

ყველამ ერთად უნდა ვიბრძოლოთ, თავიდან ავირიდოთ მავნე გამონაბოლქვი. ქალაქში ბევრი 20-25 წლის მანქანა დადის და იმდენად მოძველებულია, უკვე არანაირი დაცვის მექანიზმი აღარ აქვს. ამიტომაც უნდა იყოს ასეთ მანქანაზე დიდი გადასახადი და მკაცრი ჯარიმა. სხვანაირად, სამწუხაროდ, ჩვენ ვერ გამოვსწორდებით! ევროპის სხვადასხვა ქვეყნებში მიწევს კონფერენციებზე დასწრება და არსად მინახავს 15 და 20 წლის მანქანები. ჩვენც რომ მაღალი განვითარების დონეს მივაღწიოთ, მკაცრი ზომები უნდა გავატაროთ, თორემ ვიმეორებ რომ ბავშვები ყველაზე მეტად ზარალდებიან!

ბავშვისთვის დაუშვებელია ქუჩაში შეძენილი საკვები და ეგრეთწოდებული “ფასტფუდები”. ეს საკვები შეიცავს ნაჯერ ცხიმებს, ადვილად ასათვისებელ ნახშირწყლებს, რომლებიც სამწუხაროდ ზუსტად იმ ცივილიზაციის დაავადებათა გამომწვევია. არ ვიცით გარეთ რა საკვებს ვიძენთ და ამიტომაც ბავშვები კატეგორიულად უნდა მოვარიდოთ!

– ყველაზე ხშირად რა შეცდომებს აწყდებით მშობელთა მხრიდან თქვენ პრაქტიკაში? 

– ყველაზე ხშირი შეცდომები ისევ კვებას უკავშირდება… მშობელი დიდი რაოდენობით ტკბილეულს ურთავს დღის რაციონში ბავშვებს და ჰგონია, რომ სწორად იქცევა, რადგან ბავშვს ასე სურს. ეს დიდი შეცდომაა, რასაც შეიძლება სავალალო შედეგები მოყვეს… როდესაც ბავშვი ვთქვათ ნამცხვარს ითხოვს, შეგვიძლია სახლში მოვუმზადოთ და ზომიერად გამოვიყენოთ შაქარი და ცხიმი. შეგვიძლლია სხვა სახის ტკბილეულიც სახლში მოვუმზადოთ და ჯანსაღი შემადგენლობით. სახლში მომზადებული სხვადასხვა სახის ჩირიც ბავშვისთვის სასარგებლოა, ნაყიდი სამწუხაროდ ბევრი სასარგებლო თვისებებით არ გამოირჩევა.

mshoblebi.ge

 

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 557 13 16 73

კუბაში 6.8 მაგნიტუდის მიწისძვრა მოხდა

კუბაში დაახლოებით ერთი საათის შუალედით ორი ძლიერი მიწისძვრა მოხდა. აშშ-ის გეოლოგიური სამსახურის ცნობით, პირველი მიწისქვეშა ბიძგები 5.9 მაგნიტუდას შეადგენდა, რომლის ეპიცენტრი ბარტოლომე მასოდან 22 კილომეტრის დაშორებით იყო. განმეორებითი მიწისძვრის სიმძლავრე 6.8 მაგნიტუდას შეადგენდა. მედიის ცნობით, ცუნამის საფრთხე არ გამოცხადებულა, ასევე შესაძლო მსხვერპლის ან ნგრევის შესახებ ინფორმაცია ამ დრომდე არ გავრცელებულა. ადგილობრივი გაზეთის, „გრანმას“ ინფორმაციით, მიწისქვეშა ბიძგები ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე იგრძნობოდა. კუბაზე, რამდენიმე დღეა, ქარიშხალ „რაფაელს“ ებრძვიან, მოსახლეობა, უკვე ორი დღეა, ელექტროენერგიის გარეშეა დარჩენილი.

ისრაელის მიმართ სოლიდარობის ნიშნად, ემანუელ მაკრონი საფრანგეთი-ისრაელის საფეხბურთო მატჩს დაესწრება, პარიზში გაძლიერებული იქნება უსაფრთხოების ზომებ

ისრაელის მიმართ სოლიდარობის ნიშნად, საფრანგეთის პრეზიდენტი ემანუელ მაკრონი საფრანგეთი-ისრაელის საფეხბურთო მატჩს დაესწრება. ინფორმაციას ფრანგული მედია ავრცელებს. რამდენიმე დღის წინ ამსტერდამში მომხდარი ძალადობის შემდეგ, ქალაქში დაახლოებით 4 000 პოლიციელი იქნება მობილიზებული. 2 500 პოლიციელი იქნება „სტად დე ფრანსის“ სტადიონის გარშემო, დამატებით 1 500 პოლიციელი კი საზოგადოებრივ ტრანსპორტში იქნება განთავსებული. როგორც საფრანგეთის პრეზიდენტის ოფისის განცხადებაშია აღნიშნული, მაკრონის დასწრება მიზნად ისახავს „სოლიდარობის გზავნილის გადაცემას ამსტერდამში მომხდარი ანტისემიტური აქტების შემდეგ“. ისრაელი თავის მოქალაქეებს აფრთხილებს, თავი შეიკავონ 14 ნოემბერს პარიზში საფრანგეთისა და ისრაელის ნაკრებებს შორის დაგეგმილ საფეხბურთო მატჩზე დასწრებისგან, ასევე საზღვარგარეთ დაგეგმილ სხვა ღონისძიებებზე დასწრებისგან.

სიკვდილმისჯილმა პატიმარმა სიცოცხლის ბოლო წუთს ზეთისხილი მოითხოვა – მიზეზი გაგაოცებთ

1963 წელს ვიქტორ ჰარი ფეგუერს ჩამოხრჩობა მიუსაჯეს. მაშინ ვიქტორი სულ რაღაც 28 წლის იყო. „ერთი ზეთისხილი გთხოვთ“ - სწორედ ეს მოითხოვა მამაკაცმა სიკვდილის წინ. არსებობს უცნაური მიზეზი, რის გამოც მან ზეთისხილი მოითხოვა. იქამდე, განვიხილოთ, რა ჩაიდინა ვიქტორმა იმისთვის, რომ სიკვდილი მიუსაჯეს. 1960 წლის ივლისში, ვიქტორი სატელეფონო წიგნაკს ათვალიერებდა და აიოვას ყველა ექიმს განზრახ ურეკავდა. ერთ-ერთმა ექიმმა ყურმილი აიღო, ვიქტორმა კი ის მოატყუა. მან ექიმს უთხრა, რომ ქალი იყო, რომელსაც სასწრაფო დახმარება სჭირდებოდა. ადგილზე მისულ ექიმს სახლში ქალის ნაცვლად ვიქტორი დახვდა. კაცმა იგი გაიტაცა და მოკლა. ექიმის ცხედარი მოგვიანებით სიმინდის ყანაში იპოვეს. მას თავში ცეცხლსასროლი იარაღით მიყენებული ჭრილობა ჰქონდა. მიუხედავად იმისა, რომ ვიქტორი დანაშაულს არ აღიარებდა, ის საბოლოოდ სიკვდილით დასაჯეს. რატომ აირჩია ბოლო სურვილად ვიქტორმა ზეთისხილი ? მკვლელმა მცველებს ასეთი რამ უთხრა - ის იმედოვნებდა, რომ სიკვდილით დასჯის შემდეგ, დამარხავდნენ. მიწიდან კი ზეთისხილის ხე ამოიჭრებოდა. ხე მშვიდობის სიმბოლო იყო. ზოგიერთ ცნობაში ნათქვამია, რომ სიკვდილით დასჯის შემდეგ, მესაზღვრეებმა მისი პიჯაკის ჯიბეში ზეთისხილის კურკა აღმოაჩინეს. მაგრამ, ზეთისხილის ხე მის საფლავზე არასოდეს გაიზარდა.

მოსამართლემ კაცს, რომელიც სანადირო თოფით რუსთავის ბაზარში შევარდა და 4 ადამიანი მოკლა, ერთი კი დაჭრა, სამუდამო პატიმრობა მიუსაჯა

კაცი, რომელმაც რუსთავის ბაზარში 4 ადამიანი მოკლა და მეხუთეს - საკუთარ ბიძაშვილს სასიკვდილოდ იმეტებდა, მოსამართლემ ციხეში უვადოდ გაუშვა. ეს უპრეცედენტო განაჩენია, რადგან ექსპერტიზით დადგინდა, რომ გიორგი ორეველაშვილი შემზარავი დანაშაულის ჩადენის დროს შეზღუდული შერაცხადი იყო. კანონით დაშვებულია, თუმცა აქამდე არსებული პრაქტიკით ფსიქიკური პრობლემების მქონე ბრალდებულის მიმართ, უვადო პატიმრობის გადაწყვეტილება არასდროს გამოუტანიათ. რას დაეყრდნო მოსამართლე "კურიერი პიესმა" მაია შოშიაშვილის განაჩენის წერილობითი ვერსია მოიპოვა, სადაც მოსამართლე მსაჯულის შეზღუდულ შერაცხადობას შემამსუბუქებელ გარემოებად არ მიიჩნევს და უმაღლესი სასჯელის მოტივად დანაშაულის სიმძიმეს ასახელებს. 2024 წლის 9 თებერვალი - ბოლო დროის ყველაზე გახმაურებული მკვლელობა, რუსთავში, ე.წ. სტამბოლის ბაზარში მოხდა. სანადირო თოფით შეიარაღებული გიორგი ორველაშვილი სავაჭრო ობიექტზე შეიჭრა და ხორცის სექციაში 7 წამში 5-ჯერ, დამიზნებით ისროლა. დამნაშავე აქ წლების განმავლობაში ბიძასთან და ბიძაშვილთან ერთად ვაჭრობდა. პირველი სამიზნე სწორედ მისი ახლო ნათესავები იყვნენ, ჯერ ბიძას, ნოდარ ორველაშვილს ესროლა, შემდეგ ბიძაშვილს - ნიკა ორველაშვილს. ამის შემდეგ მოკლა მოპირდაპირე დახლზე მოვაჭრე ძმები მალხაზ და დავით აბულაშვილები. ბოლოს კი - ტაქსის მძღოლი, რომელმაც მისი შეკავება სცადა. 4 მოკლა, დაჭრილი ბიძაშვილი კი, ექიმებმა გადაარჩინეს. მკვლელმა იარაღი დააგდო და ტერიტორიიდან გაიქცა. ახლოს მდებარე აფთიაქში შევარდა და დამამშვიდებელი ითხოვა. სწორედ აქ დააკავეს დამნაშავე სამართალდამცველებმა. გაირკვა, რომ გიორგი ორველაშვილმა სანადირო თოფი ძმას მოჰპარა და კაჭრეთიდან რუსთავში, დაგეგმილი მკვლელობის შესასრულებლად ჩამოიტანა. მასთან ერთად, იარაღის დაუდევრად შენახვისთვის დააკავეს ძმა - გოგიტა ორველაშვილი. მომხდარიდან 9 თვის შემდეგ, თვითმხილველებს შემზარავი ფაქტის გახსენება ახლაც უჭირთ. რატომ გაიმეტა ბიძა, ბიძაშვილი და კიდევ 3 ადამიანი - სასამართლო განხილვების დროს, ბრალდებულს არაფერი უთქვამს. გამოძიების ვერსიით, კი უმძიმესი დანაშაულის მოტივი მსჯავრდებულის ფსიქიკური მდგომარეობა და ამ ფონზე ბაზარში მომხდარი კონფლიქტები გახდა. დაზარალებულები სასამართლო დარბაზში გიორგი ორველაშვილის უვადო პატიმრობას ერთხმად ითხოვდნენ. ერთ-ერთი დაზარალებული მკვლელის ბიძაშვილი ხატია ორველაშვილია, რომელსაც დამნაშავემ მამა მოუკლა. ნათესავები ოჯახისგან განსხვავებით, გიორგი ორველაშვილს ფსიქიკურ ხარვეზებს ამჩნევდნენ, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც ახალგაზრდა კაცმა მკვლელობის ჩადენამდე ცოტა ხნით ადრე, ნაქირავები სახლი დაწვა. რეაგირებას კი, დამნაშავის დედას და დებს სთხოვდნენ, თუმცა უშედეგოდ. გიორგი ორველაშვილი უვადო სასჯელის ათვლამდე მოსამართლის გადაწყვეტილებით, ფსიქიატრიულ მკურნალობას გაივლის. მანამდე კი მისი ადვოკატი, რუსთავის სასამართლოს გადაწყვეტილებას უახლოეს დღეებში გაასაჩივრებს. დამცველს მოლოდინი აქვს, რომ მსჯავრდებულს სასჯელი შეუმსუბუქდება, ისევე როგორც გოგიტა ორველაშვილს, მკვლელის ძმას, რომელსაც იარაღის დაუდევრად შენახვისთვის 2 წელი მიესაჯა. ადვოკატი სასჯელის შემსუბუქების საჭიროებას ვერ დაასაბუთებს - ასეთია ბრალდების მხარის პოზიცია. პროკურორი განმარტავს, რომ პირველმა ინსტანციამ სამართლიანობის პრინციპის გარდა, უვადო განაჩენის შეფარდების შემდეგ, მსგავსი დანაშაულის პრევენციაზეც იზრუნა. მოკლულების ოჯახებს მოლოდინი აქვთ, რომ განაჩენი საბოლოოა და გიორგი ორველაშვილი ციხეს ვერასდროს დატოვებს. თუ კი ზემდგომი ინსტანციის სასამართლოები შეზღუდულ შერაცხადს გიორგი ორველაშვილს უვადო პატიმრობაში დატოვებენ, ეს ქართული მართლმსაჯულებისთვის ახალი პრეცედენტი იქნება, რაც სავარაუდოდ პრაქტიკაში აისახება. შესაბამისად სიმულანტობა ან რეალური ფსიქიკური პრობლემები მძიმე დანაშაულების შემამსუბუქებელ გარემოებად აღარ გამოდგება.

ცესკო-მ საია-ს, „ერთიანობა ნაციონალური მოძრაობისა“ და „ძლიერი საქართველოს“ საჩივრები არ დააკმაყოფილა

ცენტრალური საარჩევნო კომისიის სხდომა დასრულებულია. რვასაათიანი განხილვის შემდეგ ცესკო-მ „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის“, „ერთიანობა – ნაციონალური მოძრაობისა“ და „ძლიერი საქართველოს“ საჩივრები არ დააკმაყოფილა. მოსარჩელე მხარე ხმის მიცემის ფარულობის დარღვევაზე მიუთითებდა და არჩევნების შედეგების გაბათილებას ითხოვდა. პერიოდულად, სხდომა ხმაურისა და დაპირისპირების ფონზე მიმდინარეობდა. „ერთიანობა ნაციონალური მოძრაობის“ წევრს, ლაშა ფარულავას ცესკო-ს თავმჯდომარემ მანდატურის სამსახურის დახმარებით დარბაზი დაატოვებინა. რა სახის დარღვევებზე მიუთითებდნენ ადგილობრივი სადამკვირვებლო ორგანიზაციისა და ოპოზიციის წარმომადგენლები და რა სახის მტკიცებულები წარადგინეს მათ სხდომაზე – სალომე ქოქიაშვილი თემის დეტალებით.

ბოლო სიახლეები