მწერალი, რომლის ნაწარმოებებზეც თაობები გაიზარდა, იუბილარია. გურამ დოჩანაშვილის 79 წლისაა.
“მწერლის ჩემეული იდეალი თუ გაინტერესებთ, გეტყვით, რომ ესაა მგელზე ამხედრებული ამაყი გლახა, არწივით მხარზე – ისიც არ იწრთვნებაო, ამბობენ…” – გურამ დოჩანაშვილი
ჩვენ ყველასა გვყავს ჩვენი გურამ დოჩანაშვილი – ჩვენ-ჩვენი დოჩანა, ოღონდ, ხანდახან, არ ვიცით ხოლმე… მერე რა, თუ ზოგთან მას სხვა სახელი და გვარი აქვს…
და თუკი გვიყვარს, ავიღებთ მის წიგნს, გადავშლით და ვიწყებთ კითხვას, კითხვის დასრულების შემდეგ კი, როცა აღმოვაჩენთ, რომ მარადახალი მდინარის პირას ვდგავართ, დომენიკოსავით გავიფიქრებთ: “ნუთუ ყოველივე… ნუთუ ყოველივე ეს?..”
როგორც წესი, მხატვრული ნაწარმოების კითხვა ერთ განცდას გიტოვებს: პერსონაჟები შენს წარმოსახვაში იბადებიან, მათი სახე შენში იძენს ნაკვთების კონტურებს და ისინი შენში ცოცხლდებიან, მერე კი თან გდევენ მთელი სიცოცხლის მანძილზე იმდენად, რამდენად ძლიერი შთაბეჭდილება დატოვეს შენზე.
იგივე ითქმის მწერალზეც, იმ პერსონაჟების შემოქმედზე – თუნდაც ნანახი არ გყავდეს, მასზე ფიქრობ, ხედავ – წერას ატანილი, როგორ გადახრილა საწერი მაგიდისკენ, როგორ წერს, შლის, ხევს, ისევ წერს… ჩემს შემთხვევაში მას კალმისტარი უჭირავს: გურამ დოჩანაშვილს არასდროს არცერთი სიტყვა არ დაუწერია ბურთულებიანი კალმით და, როგორც თვითონ ამბობს, კალამ-კალმისტრით “მიჩინდრიკობდა ძნელ სითეთრეზე”.
ასე იბადებოდნენ ისინი, რომელთა ჩამოთვლას, ალბათ, აზრი არა აქვს: ადვილნი და ძნელნი, საბრალონი და სასაცილონი, ლაჩარნი და მამაცნი და, რაც მთავრია, ლიტერატურული ძე შეცთომილი – მგზავრი: “ჯერაც ცომი ხარ… ოო, დაგზელავენ…”
ერთ მშვენიერ მოთხრობაში “საქმე” გურამ დოჩანაშვილს ლუკა ჰყავს აღწერილი. მოთხრობის მოქმედება ტრამვაიში იწყება: ახალგაზრდა ბიჭს ეჩქარება და გაგულისებული ფიქრობს: “ჩქარა, ჩქარა!.. რით ვერ მივედით!..” – ლუკას საქმე აქვს, საქმე კი წერაა…