საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ინსტიტუტ „ტექინფორმის“ და FAO-ს ორგანიზებით, მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების ინდიკატორების ქსელის პირველი რეგიონული სამუშაო შეხვედრა გაიმართა

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სამეცნიერო და ტექნიკური ინფორმაციის ინსტიტუტის (“ტექინფორმი”) და გაეროს სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაციის (FAO) ორგანიზებით, საქართველოში FAO-ს მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების ინდიკატორების ქსელის (ASTI – Agricultural Science and Technology Indicators) პირველი რეგიონული სამუშაო შეხვედრა გაიმართა. ინფორმაციას საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი ავრცელებს.

სტუ-ის ცნობით, ორდღიან სამუშაო შეხვედრაში, რომელიც სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაციის სათავო ოფისის (რომი, იტალია) მხარდაჭერითა და დაფინანსებით, სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიასა და საქართველოს სტატისტიკის ეროვნულ სამსახურთან პარტნიორობით, სტუ-ის ინსტიტუტ “ტექინფორმის” კოორდინატორობით გაიმართა, სადაც მონაწილეობდნენ რეგიონული დამკვირვებლები, სოფლის მეურნეობის კვლევითი ინსტიტუტების ხელმძღვანელები და მეცნიერები ცენტრალური აზიისა და კავკასიის შემდეგი ქვეყნებიდან: საქართველო, სომხეთი, აზერბაიჯანი, ყაზახეთი, ყირგიზეთი, ტაჯიკეთი, უზბეკეთი და მოლდოვა. სამუშაო შეხვედრაში საქართველოს მასშტაბით მონაწილეობდა ყველა ის ინსტიტუცია, რომელიც კვლევაში ჩართული იყო ბოლო ერთი წლის განმავლობაში. ღონისძიებას, ასევე, ესწრებოდნენ: FAO-ის ეროვნული ოფისის წარმომადგენელი იამზე მირაზანაშვილი, სოფლის მეურნეობის ეროვნული აკადემიის ნამდვილი წევრი, აკადემიკოსი ალექსანდრე დიდებულიძე; სოფლის მეურნეობის სტატისტიკის დეპარტამენტისა და სხვადასხვა უწყების წარმომადგენლები.

სტუ-ის ვიცე-რექტორის თქმით, პროექტს ხელმძღვანელობს საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სამეცნიერო და ტექნიკური ინფორმაციის ინსტიტუტი “ტექინფორმი”, მისი დირექტორის მოადგილის, პროფესორ მარიამ რაზმაძის სახით, რომელმაც 2024 წელს მონაწილეობა მიიღო FAO-ს მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების ინდიკატორების ქსელის სამუშაო შეხვედრაში. პროფესორ თამარ ლომინაძის განცხადებით, პროექტის ერთ-ერთი მიზანია, სამწლიან ჭრილში, სოფლის მეურნეობაში მეცნიერების მონაცემების შეგროვების მოდელის დახვეწა FAO-ს მიერ შემუშავებული მოდელის თანახმად და მისი გარდაქმნა ეროვნული სტატისტიკის სისტემის განუყოფელ ნაწილად.

„2024 წელს FAO ASTI საპილოტე პროექტი ჩატარდა მსოფლიოს ცხრა ქვეყანაში, მათ შორის, საქართველოშიც. ერთი წლის განმავლობაში, FAO-ს კოორდინაციით, შემუშავდა სოფლის მეურნეობაში ინდიკატორების გამოვლენის მეთოდოლოგია და შემდგომი ინსტიტუციონალიზაციის გზები. შემუშავდა სპეციალური კითხვარები და დაიგზავნა შესავსებად სოფლის მეურნეობის კვლევებით დაკავებულ უნივერსიტეტებში, ინსტიტუტებსა და სააგენტოებში. დაგროვილი მონაცემები დამუშავდა და საპილოტედ აისახა FAO-ს პორტალზე შემდგომი დამუშავებისა და ანალიტიკისთვის. დაიდო საკმაოდ საინტერესო და სამსჯელო სტატისტიკური და ანალიტიკური შედეგები. ამ ფონზე, ერთი წლის შემდეგ „ტექინფორმი“, როგორც პროექტის კოორდინატორი საქართველოში ატარებს ორდღიან სამუშაო შეხვედრას გაეროს სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაციის FAO-ს სათავო ოფისის ხელმძღვანელობით, კვლევებისა და განვითარების სტატისტიკის დეპარტამენტთან ერთად, პრეზენტაციისა და შედეგების განსახილველად. ვიმსჯელეთ შემუშავებულ სტატისტიკურ ანალიზსა და მიღებული შედეგების პრაქტიკულ ღირებულებაზე. მონაცემების შემდგომი დამუშავებისა და სისტემური ანალიზის საფუძველზე, შესაძლებელი გახდება საყურადღებო რეკომენდაციების გაწევა და სამოქმედო გეგმის დახვეწა, რაც იქნება კონკრეტული ნაბიჯები მონაცემთა სისტემატიზაციის, ანგარიშგების და პოლიტიკის მხარდაჭერის მიმართულებით. ტექინფორმის მონაწილეობით ეს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პროექტია, რისთვისაც მინდა მადლობა გადავუხადო ინსტიტუტ “ტექინფორმის” დირექტორს ნელი მახვილაძეს, დირექტორის მოადგილეს მარიამ რაზმაძეს, პროექტში ჩართულ ყველა მეცნიერს და წარმატებები ვუსურვო მათ“, – აცხადებს თამარ ლომინაძე.

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის რექტორი ღონისძიების მნიშვნელობის შეჯამებისას აცხადებს, რომ “ტექინფორმი”, პროფესორ ნელი მახვილაძის ხელმძღვანელობით, სოფლის მეურნეობის კვლევით სფეროში პოზიციონირებს როგორც კოორდინაციისა და მონაცემთა სისტემატიზაციის საკვანძო ინსტიტუტი, რომელიც 2000 წლიდან, სხვადასხვა სამეცნიერო ხაზით, თანამშრომლობს FAO-სთან. აკადემიკოს დავით გურგენიძის თქმით, ღონისძიება აძლიერებს საქართველოს პოზიციას რეგიონში, როგორც ერთ-ერთ ლიდერ ქვეყანას სოფლის მეურნეობის კვლევის მიმართულებით. მონაწილე ქვეყნები აყალიბებენ თანამშრომლობის პლატფორმას, რაც საშუალებას მისცემს საქართველოს ტექნიკურ უნივერსიტეტს და ქართულ მეცნიერებას, კვლევისა და ცოდნის გაზიარების კუთხით, უფრო მჭიდრო კავშირები დაამყარონ მეზობელ ქვეყნებთან. რექტორის განცხადებით, „ტექინფორმი“ უკვე 67 წელია სახელმწიფო მნიშვნელობის ისეთი სამუშაოებს ასრულებს, რომლებიც თანამედროვე საინფორმაციო ტექნოლოგიების განვითარების საფუძველია. აკადემიკოსი დავით გურგენიძე ინსტიტუტის ხელმძღვანელს, ნელი მახვილაძეს მადლობას უხდის ინსტიტუტის მიერ დამუშავებული სამეცნიერო-ტექნიკური განვითარების კონცეფციებისა და რეკომენდაციების სისტემის, ინოვაციებისა და ახალი ტექნოლოგიების შესახებ მოძიებული უახლესი ინფორმაციის გამო. როგორც რექტორი აღნიშნავს, ინსტიტუტის მიერ ბოლო წლებში შემუშავებული მონაცემთა ბაზა სამეცნიერო პროექტების ონლაინ რეგისტრაციის სისტემაა, რომელიც აქტიურად ივსება და ვითარდება. „ტექინფორმი“ ერთადერთი ინსტიტუტია საქართველოს სამეცნიერო სივრცეში, რომელიც ტექნიკურ სფეროში კვლევით პუბლიკაციებს უყრის თავს და მათ ბაზაზე ორენოვან რეფერატულ ჟურნალს გამოსცემს.

„უნივერსიტეტისთვის, რომელიც საუკუნეზე მეტია ემსახურება მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების განვითარებას, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია საერთაშორისო ღონისძიებების ორგანიზება და კოორდინირება. საქართველო აქტიურად არის ჩართული აგრარული სექტორის მონაცემებზე დაფუძნებული კვლევების სისტემურ გაანალიზებაში. მნიშვნელოვანია, რომ ASTI-ის ქსელის მიერ შეგროვებული მონაცემების ანალიზი დარგში პოლიტიკის ფორმირებას ემსახურება. ამ სამუშაო შეხვედრამ კი, რეგიონის მასშტაბით, ხელი შეუწყო ცოდნისა და გამოცდილების გაზიარებას. ASTI-ის ქსელი სწორედ ამ მიდგომის გაძლიერებას ემსახურება. ის აერთიანებს სხვადასხვა ქვეყნის გამოცდილებას, ხელს უწყობს მონაცემების სტრუქტურირებულ შეგროვებას, ანალიზსა და გამოყენებას, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ისეთი სფეროებისთვის, როგორიცაა კვლევებისა და ინოვაციების დაფინანსება, აგრარული განათლება და სოფლის მეურნეობის სექტორის გაძლიერება. ვფიქრობ, ინტეგრირებულმა მიდგომამ უნდა უზრუნველყოს, რომ მიღებული გადაწყვეტილებები რეალურ მონაცემებს ეფუძნებოდეს და სფეროს მდგრად განვითარებას ემსახურებოდეს“, – აცხადებს დავით გურგენიძე.

სტუ-ის ინფორმაციით, ღონისძიების ფარგლებში, მონაწილეებმა ინდიკატორების ინსტიტუციონალიზაციის გზები განიხილეს. როგორც „ტექინფორმის” დირექტორის მოადგილე, პროფესორი მარიამ რაზმაძე აღნიშნავს, საქართველო დროებითი კვლევიდან გრძელვადიან, სისტემურ მონაცემთა შეგროვებაზე გადადის, რაც მოითხოვს კადრების, ინფრასტრუქტურისა და რესურსების ზრდას, რითაც საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი და სხვა პარტნიორი ინსტიტუციები განვითარებისა და გაძლიერების შესაძლებლობებს მიიღებენ.