სამშაბათი, ნოემბერი 25, 2025

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ვირტუალური მოდელირებისა და კონსტრუირების ცენტრის მოსწავლეთა გუნდები „ლეონარდო და ვინჩის“ ფინალისთვის ემზადებიან

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ინფორმატიკისა და მართვის სისტემების ფაკულტეტის საინჟინრო ფიზიკის დეპარტამენტის ვირტუალური მოდელირებისა და კონსტრუირების ცენტრის ბაზაზე, მოსწავლეთა გუნდების მიერ, შესრულებული ექვსი პროექტი საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს და შოთა რუსთაველის საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდის გამომგონებელთა და მკვლევართა კონკურსის – „ლეონარდო და ვინჩი“, ფინალისტია.

ამის შესახებ ინფორმაციას საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი ავრცელებს.

მათივე ცნობით, შოთა რუსთაველის საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდი გამარჯვებულებს, ხვალ, 10 ნოემბერს, მეცნიერების საერთაშორისო დღეს გამოავლენს. ერთი დღით ადრე კი, სტუ-ის ვირტუალური მოდელირებისა და კონსტრუირების ცენტრში ექვსივე ჯგუფის მოსწავლეები, მენტორებთან ერთად, ბოლო ექსპერიმენტებს ატარებენ. ცენტრში მიმდინარე სამუშაო პროცესს სტუ-ის ვიცე-რექტორი, პროფესორი თამარ ლომინაძე და ინფორმატიკისა და მართვის სისტემების ფაკულტეტის დეკანი, პროფესორი თალიკო ჟვანია გაეცნენ.

სტუ-ის ვიცე-რექტორის თქმით, ვირტუალური მოდელირებისა და კონსტრუირების ცენტრის ბაზაზე არსებული მოსწავლეთა გუნდები ყოველწლიურად მონაწილეობენ კონკურსში – „ლეონარდო და ვინჩი” და უმეტეს შემთხვევაში საპრიზო ადგილებზე გადიან. როგორც პროფესორი თამარ ლომინაძე აცხადებს, ფინალში გასული პროექტებია: SMART ლიფტი – ლიფტის უსაფრთხო და შშმ პირებზე ადაპტირებადი სისტემა (მოსწავლეთა გუნდი: დავით ოსეფაიშვილი, ვახტანგ მგელაძე, მაკინე თოდუა); ქვევრში ღვინის დაყენება მაღალტექნოლოგიური მეთოდით (მოსწავლეთა გუნდი: ნიკოლოზ კარბელაშვილი, ნინო სულამანიძე, იაკობ ავთანდილაშვილი); მდინარეების მონიტორინგის სისტემა (მოსწავლეთა გუნდი: საბა გულბიანი, გიორგი გაბელია, ანდრია კოსტავა); მებაღე რობოტი (მოსწავლეთა ჯგუფი: დავით ვახტანგაძე, ლადო ადამია, მარიამ ვახტანგაძე); წყლის ნავთობისაგან გამწმენდი უპილოტო ნავი (მოსწავლეთა გუნდი: ზვიად ფრუიძე, ლუკა ფორჩხიძე, ელენე ქაჩიბაია, ლუკა წოწორია და ანა სალდაძე) და ეკომეგობრული, ჭკვიანი თევზის ფერმა (მოსწავლეთა გუნდი: გიორგი გობაძე, ალექსანდრე ჯელია, ნიკა აბულაძე, მართა თოდუა, ელისაბედ გეგეშიძე).

„კონკურსის მიზანია ინოვაციებისა და ტექნიკური პროგრესის მიმართ მოზარდების ინტერესის გაღვივება, ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში სასწავლო პროცესის სტიმულირება, ასევე მოსწავლეებში შემოქმედებითი აზროვნების, კვლევითი და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების განვითარების ხელშეწყობა და იგი ხორციელდება ორი – სამეცნიერო კვლევებისა და საინჟინრო მიმართულებით. წარდგენილი საკონკურსო განაცხადები მოიცავს შემდეგ სამეცნიერო მიმართულებებს: ქიმია, ბიოქიმია, ასტრონომია, კოსმოლოგია, ფიზიკა, საინჟინრო მექანიკა, რობოტიკა, ხელოვნური ინტელექტი და სხვა. ამ კონკურსში მონაწილეობა თითოეული გუნდისთვის დიდი პატივია, ფინალში გასვლა კი, უკვე გამარჯვებაა, თუმცა, ჩვენ დარწმუნებული ვართ, რომ ვირტუალური მოდელირების და კონსტრუირების ცენტრის მოსწავლეები, ტრადიციულად საპრიზო ადგილებზე გავლენ. წარმატებებს ვუსურვებ ვირტუალური მოდელირების და კონსტრუირების ცენტრის ექვსივე გუნდს, რომელთა უმრავლესობა STEM აკადემიის მოსწავლეებიც არიან, ცენტრის ხელმძღვანელს, პროფესორ დავით სონღულაშვილს და საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის დოქტორანტს, კონკურსის მონაწილე გუნდების ერთ-ერთ მენტორს უტა კილასონიას”, – განაცხადა თამარ ლომინაძემ.

ფინალისტი ჯგუფის წევრმა ვახტანგ მგელაძემ (SMART ლიფტი – ლიფტის უსაფრთხო და შშმ პირებზე ადაპტირებადი სისტემა) საკუთარ პროექტზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ლიფტი შშმ პირებზეა მორგებული და უბედური შემთხვევის პრევენციაზეა გათვლილი.

„ლიფტი ასრულებს მგზავრის ხმოვან ბრძანებას და აჰყავს მითითებულ სართულზე. ჩვენ განვაახლეთ საევაკუაციო გეგმა, რომელიც შშმ პირებზეა ადაპტირებული. ვთქვათ, ლიფტი გაჩერდა სართულებს შორის, ან გაითიშა ელექტროენერგია, ან ხანძარი გაჩნდა, ავტომატურად ირთვება ალტერნატიული ენერგია, რომელსაც ლიფტი აჰყავს ახლო სართულთან და ავტომატურად იხსნება კარი”.- განაცხადა ვახტანგ მგელაძემ.

ადრეული წყალდიდობების შეტყობინების სისტემაზე ისაუბრა ფინალისტი ჯგუფის წევრმა ანდრია კოსტავამ (მდინარეების მონიტორინგის სისტემა).

„შევქმენით ადრეული წყალდიდობების შეტყობინების სისტემა, რომელიც დამონტაჟდება მდინარეში, გარკვეული ინტერვალებით. როდესაც წყლის დონე იმატებს, ავტომატურად იკვრება წრედი, ინფორმაცია გადაეცემა და ეკრანზე გამოდის მონაცემები. ასევე, გვაქვს აპლიკაცია გაკეთებული, რომელიც მოსახლეობას მომენტალურად უგზავნის მოკლე ტექსტურ შეტყობინებას. ჩვენი მოწყობილობა იძლევა წყლის დონის მუდმივი კონტროლის საშუალებას და არ საჭიროებს ადამიანის ჩარევას”.- განაცხადა კოსტავამ.

კიდევ ერთი პროექტის ავტორმა მარიამ ვახტანგაძემ მებაღე რობოტის ფუნქციებზე გაამახვილა ყურადღება.

„რობოტი უვლის მცენარეებს, თუმცა აქამდე არსებულისგან ძალიან განსხვავებული მოდელია. რობოტი ინდივიდუალურად უვლის ნარგავებს. ანუ, მას გამოიძახებს მცენარე, რომელსაც სჭირდება, ვთქვათ, წყალი. მცენარე, ხელსაწყოს მეშვეობით შეტყობინებას უგზავნის რობოტს, რომელიც პოულობს მას და წყლის იმ დოზას აწვდის, რაც მცენარეს სჭირდება. ასევე, მცენარეს და რობოტს ერთმანეთთან დიალოგი აქვთ, საუბრობენ”. – განაცხადა მარიამ ვახტანგაძემ.

ერთ-ერთი ფინალისტი პროექტი ქვევრში ღვინის დაყენება მაღალტექნოლოგიური მეთოდების გამოყენებას გულისხმობს.

„იდეა ჩვენი გუნდის წევრის, იაკობ ავთანდილაშვილისაა. ჩვენი მოდელი მაგრდება ქვევრის თავზე, ღვინოსთან შეხება არ აქვს. მისი საშუალებით ავტომატურად, ადამიანის ჩარევის გარეშე, დისტანციურადაა შესაძლებელი ღვინოში მიმდინარე პროცესის გაკონტროლება. ქვევრებისთვის მსგავსი მოწყობილობა არ არსებობს, ეს სიახლეა”.- განაცხადა ნიკოლოზ კარბელაშვილმა.

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 555 100 929

ქინძისთავის შექმნის ისტორია-ვალის დაფარვის მცდელობა, რომელიც გენიალურ აღმოჩენად იქცა

ნიუ-იორკელი მექანიკოსი, უოლტერ ჰანტი ცნობილია მრავალრიცხოვანი გამოგონებით. მას ეკუთვნის პატენტები ავტოკალამზე, დანის სალესზე, ტრამვაის ზარებზე, სამზარეულოს ქურაზე, საკერავ მანქანაზე, ქუჩების საწმენდ მანქანაზე, ლურსმნების მწარმოებელ მანქანაზე და ა.შ.1849 წელს, ჰანტი ფინანსურად მძიმე მდგომარეობაში აღმოჩნდა. მას დაუგროვდა, დაახლოებით, 15 დოლარი ვალი, რაც იმ დროისათვის არც ისე მცირე თანხა იყო. ვალის დასაფარად ჰანტი ცდილობდა, რაიმე მცირე გამოგონება შეექმნა, რომელიც საკმარის მოგებას მოუტანდა.ჰანტმა აიღო მავთული და მისი მოღუნვა დაიწყო. სულ რაღაც სამ საათში მან შექმნა პატარა მოწყობილობა, რომელსაც ერთი ბოლო წვეტიანი ჰქონდა, მეორე კი, მჭიდროდ დახურული. ჰანტის გამოგონების მთავარი პლუსი იყო უსაფრთხოება — წვეტიანი ბოლო მყარად იკეტებოდა და გამორიცხავდა შემთხვევით ჩხვლეტასაც კი, რაც იმ დროისთვის, ჩვეულებრივი სამაგრების შემთხვევაში, ხშირი პრობლემა იყო.ასე გაჩნდა იდეა ჩვეულებრივი ქინძისთავის, რომლის პატენტი 1849 წლის 10 აპრილს კომპანია WR Grace-ს 400 დოლარად მიჰყიდა. გამომგონებელმა მეგობარს 15 დოლარი დაუბრუნა, კომპანია WR Grace-მა კიმილიონობით დოლარი იშოვა.

რეგისტრაცია უკვე დაიწყო – როგორ ჩატარდება სახელმწიფო ენის გამოცდა

საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით, შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრის მიერ მომზადდა სახელმწიფო ენის გამოცდა (A1, A2, B1, B2 დონეები), რომელსაც ცენტრი პირველად 6-7 დეკემბერს ჩაატარებს.რეგისტრაცია 24 ნოემბრიდან პირველი დეკემბრის 18:00 საათამდე გაგრძელდება. რეგისტრაციის გავლა შესაძლებელია მხოლოდ ელექტრონულად შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრის სარეგისტრაციო გვერდზე.გაითვალისწინეთ, რომ: რეგისტრაციისას ყველა ველის შევსება სავალდებულოა. სავალდებულოა პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტისა და რეგისტრაციის საფასურის გადახდის დამადასტურებელი ქვითრის ასლების ატვირთვა. განაცხადის წარმატებით დარეგისტრირების შემთხვევაში  ცენტრისაგან მიიღებთ მოკლე ტექსტურ შეტყობინებას.რეგისტრაციის საფასური 50 ლარია.თუ გამოსაცდელს ესაჭიროება სპეციალური საგამოცდო გარემოს შექმნა,  მან უნდა წარმოადგინოს შესაბამისი სამედიცინო ცნობა (ფორმა №100) ცენტრში პირველი დეკემბრის 18:00 საათამდე. თუ დადგენილ ვადაში არ იქნება წარმოდგენილისამედიცინო ცნობა, ცენტრი გამოცდის მიმდინარეობისას ვერ გაითვალისწინებს აპლიკანტის სპეციალურ საჭიროებებს, გარდა იმ გამონაკლისი შემთხვევისა, როცა  აღნიშნული საჭიროება აპლიკანტს რეგისტრაციის ვადის ამოწურვის შემდგომ წარმოეშვება.პირებს, რომლებიც ატვირთავენ არასრულყოფილ განაცხადს, უფლება აქვთ 2 დეკემბრის 18:00 საათამდე გაასწორონ რეგისტრაციისას დაშვებული ხარვეზი.სახელმწიფო ენის გამოცდა წელიწადში რამდენჯერმე ჩატარდება. მასში მონაწილეობის მიღება ნებაყოფლობითია და ნებისმიერ მსურველს შეუძლია. გამოცდა შეამოწმებს ოთხ კომპეტენციას: მოსმენას, კითხვას,  წერასა და  ლაპარაკს. ამ ეტაპზე განსხვავებული სირთულის ორი  ტესტირება ჩატარდება: პირველი განსაზღვრავს ქართული ენის ფლობის A1 და A2 დონეებს, მეორე – B1 და B2 დონეებს. A1-A2 და B1-B2 დონეების დიფერენცირება იმის მიხედვით მოხდება, თუ რამდენ ქულას დააგროვებს გამოსაცდელი.გამოცდის მიზანია ქართულის, როგორც სახელმწიფო ენის სტატუსის გაძლიერება და ენის ფუნქციონირების არეალის გაფართოება. საგამოცდო ტესტზე მუშაობა მიმდინარეობდა რამდენიმე ეტაპად - დასაწყისში მთელი საქართველოს მასშტაბით გამოიცადა ცალკეული კომპეტენციების შესამოწმებელი დავალებები (მოსმენა, წერა, კითხვა და ლაპარაკი), შემდეგ -  მიღებული შედეგების ფსიქომეტრული ანალიზისა და ექსპერტული შეფასების გათვალისწინებით შეიქმნა ტესტურ დავალებათა ბანკი და შემუშავდა საგამოცდო ტესტის ფორმატი.უსინათლო გამოსაცდელებისათვის გათვალისწინებული იქნება ბრაილის სისტემა ან სპეციალური ელექტრონული პროგრამა.სახელმწიფო ენის ფლობის დონის დამადასტურებელ დოკუმენტს სახელმწიფო ენის გამოცდის შედეგების გათვალისწინებით გასცემს  სახელმწიფო ენის დეპარტამენტი.2030 წლიდან A1, A2, B1 და B2 დონეებთან ერთად C1 და C2 დონეების განმსაზღვრელი გამოცდების ჩატარებაც იგეგმება.

„მოიმატებს ღრუბლიანობა… შესაძლებელია წვიმა, ნისლი…“ – ამინდი უარესდება

დასავლეთ საქართველოში - დროგამოშვებით ღრუბლიანობის მომატება. უმეტესად უნალექოდ. დასავლეთის  ქარი10-15 მ/წმ.  ჰაერის ტემპერატურა: დაბლობშიღამით +4, +9°, დღისით +15, +20°; მთაში ღამით -2, +3°, დღისით +14, +19°; მაღალმთაში ღამით  -3, +2°, დღისით +10, +15°.აღმოსავლეთ საქართველოში - დროგამოშვებით ღრუბლიანობის მომატება. უმეტესად უნალექოდ. დასავლეთის ქარი 10-15 მ/წმ. ჰაერის ტემპერატურა: ბარში ღამით +3, +8°, ზოგან -4°-მდე, დღისით +15, +20°; მთაში ღამით -7, -2°, დღისით +12, +17°; მაღალმთაში ღამით  -8, -3°, დღისით +10, +15°.26 ნოემბერი - ოთხშაბათიდასავლეთ საქართველოში - დროგამოშვებით ღრუბლიანობის მომატება. უმეტესად უნალექოდ. ცვალებადი მიმართულების  ქარი  7-12 მ/წმ. ჰაერის ტემპერატურა: დაბლობში ღამით +5, +10°, დღისით +16, +21°; მთაში ღამით -1, +4°, დღისით +15, +20°;  მაღალმთაში ღამით  -3, +2°, დღისით  +12, +17°.აღმოსავლეთ საქართველოში - დროგამოშვებით ღრუბლიანობის მომატება. ღამით უმეტესად უნალექოდ, დღისით ზოგან შესაძლებელია მცირე  წვიმა და ნისლი.  ცვალებადი მიმართულების  ქარი  7 -12 მ/წმ. ჰაერის ტემპერატურა: ბარში ღამით  +2, +7°, ზოგან  -3°-მდე,  დღისით  +12, +17°;  მთაში ღამით -4, +1°,დღისით  +11°, +16°; მაღალმთაში ღამით  -4, +1°, ზოგან -7°-მდე, დღისით +4, +9°, ზოგან +14°-მდე.27ნოემბერი - ხუთშაბათი დასავლეთ საქართველოში - დროგამოშვებით ღრუბლიანობის მომატება. უმეტესად უნალექოდ. აღმოსავლეთის ქარი 7-12 მ/წმ. ჰაერის ტემპერატურა: დაბლობშიღამით +3, +8°, დღისით +17, +22°; მთაში ღამით -3, +2°, დღისით  +15, +20°;  მაღალმთაში ღამით  -4, +1°, დღისით  +12, +17°.მოსავლეთ საქართველოში - დროგამოშვებით ღრუბლიანობის მომატება. უმეტესად უნალექოდ. აღმოსავლეთის ქარი 7-12 მ/წმ.  ჰაერის ტემპერატურა: ბარში ღამით  +1, +6°, ზოგან  -4°-მდე,  დღისით +13, +18°;  მთაში ღამით -5, 0°, დღისით  +11°, +16°; მაღალმთაში ღამით  -7, -2°,  დღისით +4, +9°, ზოგან +14°-მდე.

იტალიაში, მამაკაცი სამი წლის განმავლობაში გარდაცვლილი დედის პენსიას იღებდა

იტალიაში, მამაკაცი სამი წლის განმავლობაში გარდაცვლილი დედის პენსიას იღებდა.მანტოვას პროვინციაში, Borgo Virgilio-ში, 57 წლის მამაკაცი დააკავეს, რომელმაც სამი წლის განმავლობაში გარდაცვლილი დედის პენსიას იღებდა. შემთხვევა მაშინ გაიშიფრა, როცა მამაკაცი ადგილობრივ მერიაში დედად გადაცმული გამოცხადდა, რათა მისი პირადობის დოკუმენტი განეახლებინა. თანამშრომლებს, მამაკაცის ჩაცმულობის გამო, ეჭვი შეეპარათ და პოლიცია გამოიძახეს.გამოძიების შედეგად სახლში ქალის მუმიფიცირებული სხეული იპოვეს, რომელიც სავარაუდოდ 2022 წელს გარდაიცვალა.მამაკაცს რამდენიმე ბრალდება წაუყენეს: თაღლითობა, გვამის დამალვა და პიროვნების გაყალბება.საქმე გამოძიების მიმდინარეობს.

ირაკლი კობახიძე – იმედი გვაქვს, საბოლოოდ დამყარდება მშვიდობა რეგიონში, უკრაინაში, რასაც აქვს სასიცოცხლო მნიშვნელობა, რომ ევროპის კონტინენტზე გაგრძელდეს ეკონომიკური განვითარების პროცესი

რასაც ჩვენ ვამბობდით წლების განმავლობაში, იმას იმეორებს აშშ-ის ოფიციალური ადმინისტრაცია, პრეზიდენტ ტრამპის ადმინისტრაცია. შესაბამისად, დასტურდება ის, რასაც ჩვენ ვამტკიცებდით ჯერ კიდევ 2022 წლიდან, – ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა, ირაკლი კობახიძემ რომში ქართველ ჟურნალისტებს განუცხადა.როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, რეალურად სახეზეა ორმაგი სტანდარტები.„ჩვენ გვედავებოდნენ სანქციების არდაწესებას, გვედავებოდნენ იმას, რომ გვაქვს ძალიან შეზღუდულ ფარგლებში სავაჭრო ურთიერთობები რუსეთთან, ამ დროს, მაგალითად, ბალტიისპირეთის ქვეყნები, რომლებიც ყველაზე აგრესიულები არიან ამ მიმართულებით, 4-ჯერ მეტ ღვინოს ყიდიან რუსეთის ფედერაციაში, ეს ეხება ლატვიას და ლიეტუვას. ასეთია ორმაგი სტანდარტები, რაც მოქმედებს, ასევე სხვა მიმართულებით ბევრად უფრო აქტიური ვაჭრობა აქვთ ამ ქვეყნებს რუსეთთან, ვიდრე საქართველოს. შესაბამისად, მათი პრეტენზიები იყო საფუძველს მოკლებული. რაც შეეხება ზოგადად ამ პროცესების განვითარებას, ვნახოთ, დაველოდოთ მოვლენებს. იმედი გვაქვს, რომ საბოლოოდ დამყარდება მშვიდობა ჩვენს რეგიონში, უკრაინაში, რასაც აქვს სასიცოცხლო მნიშვნელობა იმისთვის, რომ ევროპის კონტინენტზე გაგრძელდეს ეკონომიკური განვითარების პროცესი“, – განაცხადა ირაკლი კობახიძემ.

ბოლო სიახლეები