ოთხშაბათი, ნოემბერი 26, 2025

პირველად ისტორიაში – სიბრმავე განიკურნება: მეცნიერებმა რქოვანა პრინტერით დაბეჭდეს

3D-ბეჭდვა არამხოლოდ ახალი დეკორაციების ან მარსის კოლონიზაციისთვის საჭირო ინსტუმენტებისთვისაა განკუთვნილი – ოდესღაც იგი კაცობრიობას სიბრმავისგან გადაარჩენს.

ნიუკასლის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა მოიფიქრეს, თუ როგორ უნდა დაებეჭდათ 3D-პრინტერით ადამიანური რქოვანა – თვალის კაკლის გამჭვირვალე ნაწილი, რომელიც ფერის გარდატეხასა და ფოკუსირებაზეა პასუხისმგებელი.

რქოვანის დაავადებით, დაზიანებით თუ დამწვრობით გამოწვეული სიბრმავე 5 მლნ ადამიანს აწუხებს, კიდევ 10 მლნ ადამიანი კი რქოვანის გადანერგვისა და აღდგენის ოპერაციის მოლოდინშია. ახლა შესაძლებელია რქოვანას დონორობა გარდაცვალების შემდეგ, თუმცა დონორობის მსურველთა რაოდენობა არაა საკმარისი ყველა პაციენტის განსაკურნებლად.

ხელოვნური რქოვანას დასამზადებლად, გუნდმა არც ისე ძვირადღირებული 3D-პრინტერი გამოიყენა. იგი „ბიო-მასალის“ ფენას ქმნის კონცენტრირებული წრეების სახით, რაც რქოვანას ფურცლის ფორმას აძლევს. შემდეგ ნაკეთობას უმატებენ ღეროვან უჯრედებს და აძლევენ გაზრდის საშუალებას, რათა ტრანსპლანტაციისთვის შესაფერისი რქოვანა შექმნან.

პირველად ისტორიაში - სიბრმავე განიკურნება: მეცნიერებმა რქოვანა პრინტერით დაბეჭდეს

არ იფიქროთ, რომ რქოვანა ისეთივე ცისფერი იქნება, როგორც ფოტოზე ჩანს – იგი სრულიად გამჭვირვალე ხდება.

– „ჯგუფის მკვლევარები ეძებდნენ იდეალურ ბიო-მასალებს რქოვანას შესაქმნელად. ჩვენი უნიკალური გელი შექმნილია ალგინატისა და კოლაგენისგან, იგი უნარჩუნებს ღეროვან უჯრედებს სიცოცხლეს. მასალა საკმაოდ მყარი გამოდის ფორმის შესანარჩუნებლად, ამავდროულად კი საკმაოდ რბილი იმისათვის, რომ 3D-პრინტერით დაიბეჭდოს.“

მეცნიერების ამ ნაშრომებში გამოიყენეს წინა ნაშრომებიც, რომელთა არსიც ცოცხალი უჯრედების ოთახის ტემპერატურაზე რამდენიმე კვირის განმავლობაში შენახვაში მდგომარეობდა ანალოგიური ჰიდროგელის დახმარებით.

ახლა მათ გამოყენებისთვის მზა ბიო-მასალა აქვთ, რომელიც შეიცავს ღეროვან უჯრედებს. ეს ადამიანებს საშუალებას მისცემს ბიო-ქსოვილების მარტივად დაბეჭდვისა, ისე, რომ არ დახარჯონ დრო ცალკეული უჯრედების გამოყვანაში.

ორგანიზმში ქსოვილების დიდი ნაწილისგან განსხვავებით, რქოვანა არ შეიცავს სისხლძარღვებს, რაც ამარტივებს ტრანსპლანტაციის პროცესს.

იმისათვის, რომ სწორად გაზომონ რქოვანას ფორმა და ზომა, ჯერ გამოიკვლევენ პაციენტის თვალს. მეცნიერების თქმით, ეს მეთოდი საშუალებას მისცემს ექიმებს, გადაუნერგონ პაციენტებს მათ თვალზე მორგებული რქოვანები.

პროფესორმა კონონმა დაამატა:

– „ახლა ჩვენი ხელოვნური რქოვანა გადის სხვა გამოცდებს, რათა რამდენიმე წელიწადში ჩვენ შევძლოთ მათი გადანერგვა. თუმცა, უკვე ნათლად ჩანს, რომ ეს დღე ნამდვილად დადგება. ჩვენ დავამტკიცეთ, რომ შესაძლებელია შექმნა რქოვანისა, რომელიც აბსოლუტურად შეესაბამება პაციენტს.“

ასევე დაგაინტერესებთ:

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 555 100 929

სოკო, რომელსაც პლასტმასის დაშლა შეუძლია

ჩინეთიდან და კენიიდან მეცნიერთა ჯგუფმა აღმოაჩინა, რომ ობის სოკო Aspergillus tubingensis-ს პლასტმასის დაშლის უნარი აქვს. კვლევის შედეგები Inhabitat-მა გამოაქვეყნა.პლასტმასის გადამუშავების არცერთი არსებული მეთოდი არ იყო ოპტიმალური. „ჩვენ გვინდოდა ბუნებაში გამოსავლის პოვნა. თუმცა, პლასტმასის დაშლის უნარის მქონე მიკროორგანიზმების პოვნა ადვილი არ იყო“, - თქვა მეცნიერმა.მკვლევრებმა პაკისტანის ქალაქ ისლამაბადში ნაგავსაყრელიდან ნიმუშები შეაგროვეს, რათა დაედგინათ, იკვებებიან თუ არა ცოცხალი არსებები პლასტმასით ისე, როგორც სხვა ორგანიზმები იკვებებიან მცენარეული და ცხოველური მასალებით. ლაბორატორიულმა ტესტებმა აჩვენა, რომ სოკო Aspergillus tubingensis-ს შეუძლია პლასტმასის ზედაპირებზე ზრდა და გამოყოფს ფერმენტებს, რომლებიც ანადგურებენ პოლიმერებში ქიმიურ ბმებს. ამისათვის ის იყენებს თავის მიცელიუმს - ვეგეტატიურ სხეულს, რომელიც შედგება თხელი, განშტოებული, ძაფისებრი სტრუქტურებისგან (განკუთვნილია უსქესო გამრავლებისთვის, კვებისა და ზრდისთვის).

ასტროლოგები გვიზიარებენ ინფორმაციას 2025 წლის დეკემბრის 2 ყველაზე საშიშ დღეზე

საშიში დღეები აღარ იარსებებს, თუ წინასწარ ვიცით, როდის გვიმზადებს სამყარო განსაცდელს. ასტროლოგებმა და ბიოენერგეტიკის ექსპერტებმა გამოავლინეს 2025 წლის დეკემბრის ყველაზე არახელსაყრელი თარიღები. თუმცა, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს: არცერთი დღე არ არის განწირული ნეგატიური იყოს, თუ შეინარჩუნებთ პოზიტიურ ხედვას და წარმატებისთვის განაწყობთ საკუთარ თავს.11 დეკემბერი - მერკური მშვილდოსანში ამ დღეს, მერკური რეტროგრადული მოძრაობის გამო მშვილდოსანში ბრუნდება. ეს კონფიგურაცია ამცირებს მის ენერგიას და ამან შეიძლება გავლენა მოახდინოს ცხოვრების მრავალ სფეროზე:ფინანსური საკითხები შეიძლება გეგმის მიხედვით არ წარიმართოს. მოგზაურობამ ან საქმიანმა მივლინებებმა შეიძლება მოულოდნელი სირთულეები გამოიწვიოს. დეტალებისადმი ყურადღება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია იურიდიული პრობლემების ან გაუგებრობების თავიდან ასაცილებლად. ამ პერიოდში უაზრობა და სასოწარკვეთა ძალიან არასასურველია. ასტროლოგები გვირჩევენ, განსაკუთრებით ფხიზლად იყოთ 11 დეკემბერს და მთელი მომდევნო კვირის განმავლობაში, ყურადღებით დაგეგმოთ თქვენი ქმედებები და თავი აარიდოთ ნაჩქარევ გადაწყვეტილებებს.21 დეკემბერი – ზამთრის მზებუდობა ზამთრის მზებუდობა არის დღე, როდესაც მზე ყველაზე დაბალ ენერგიაზეა. მისი სუსტი გავლენა მთვარის ენერგიას თავისუფლებას აძლევს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს:დეპრესიული აზრები და აპათია. ენერგიისა და მოტივაციის მნიშვნელოვანი ვარდნა. კონცენტრაციის სირთულე და ემოციური დისბალანსი. მიუხედავად იმისა, რომ ეს თვის ყველაზე საშიში დღე არ არის, მისი გავლენა იგრძნობა, განსაკუთრებით ენერგეტიკული ცვლილებების მიმართ მგრძნობიარე ადამიანებისთვის. ნეგატივის მინიმიზაციისთვის მნიშვნელოვანია აქტიურობა.როგორ დავიცვათ თავი სახიფათო დღეებში შეინარჩუნეთ პოზიტიური ხედვა. მოერიდეთ კონფლიქტებს და სარისკო გადაწყვეტილებებს. წინასწარ დაგეგმეთ ფინანსური და სამუშაო საკითხები. შეინარჩუნეთ ემოციური ჯანმრთელობა: სეირნობა, მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა, მედიტაცია.გახსოვდეთ: არახელსაყრელი დღეების შესახებ ცოდნა ხელს უწყობს მათი გავლენის შემცირებას. გამოიყენეთ ეს თარიღები, როგორც შესაძლებლობა, იყოთ უფრო ყურადღებიანი საკუთარი თავის და სხვების მიმართ და „საშიში“ დღეებიც კი შეიძლება სერიოზული პრობლემების გარეშე გავიდეს.

„ყოველ დღე მენატრები ჩემო პატარავ“ – ილია თოფურია ემოციურ კადრებს ავრცელებს

UFC-ის ქართველი მებრძოლი, ილია თოფურია ემოციურ კადრებს ავრცელებს და წერს, რომ მას პატარა გოგონა ყოველ დღე ენატრება.„ყოველ დღე მენატრები ჩემო პატარა“, - წერს ილია.შეგახსენებთ, რომ UFC-ის მსუბუქი წონის ქართველი ჩემპიონის ილია თოფურიას და მისი მეუღლის - ჯორჯინა უსკატეგის დაშორების შესახებ მსოფლიო მედია წერს.როგორც ცნობილია, ჯორჯინამ სასამართლოს უკვე მიმართა და 50 პროცენტიც მოითხოვა.

დონალდ ტრამპი – ცხრა თვეში რვა ომი დავასრულე, საბოლოო ომზე ვმუშაობთ, ეს ადვილი არ არის, მაგრამ ვფიქრობ, ძალიან ახლოს ვართ შეთანხმებასთან

აშშ-ის პრეზიდენტის ადმინისტრაცია სამშვიდობო შეთანხმების მიღწევასთან „ძალიან ახლოსაა“, – ამის შესახებ განცხადება აშშ-ის პრეზიდენტმა, დონალდ ტრამპმა მადლიერების დღესთან დაკავშირებული ტრადიციის, ინდაურის შეწყალების ცერემონიაზე გააკეთა.ტრამპის თქმით, იმედოვნებდა, რომ ამ ომის დასრულება უფრო მარტივი იქნებოდა, თუმცა პროგრესი მიღწეულია.„მე ცხრა თვეში რვა ომი დავასრულე. ჩვენ ამ საბოლოო ომზე ვმუშაობთ, ეს ადვილი არ არის, მაგრამ ვფიქრობ, ამას მივაღწევთ. ვფიქრობ, ჩვენ ძალიან ახლოს ვართ შეთანხმებასთან. რვა დავასრულეთ. მეგონა, ეს უფრო ადვილი იქნებოდა, მაგრამ ვფიქრობ, რომ პროგრესს მივაღწიეთ,“ – აღნიშნა დონალდ ტრამპმა.ცნობისთვის, შეერთებულმა შტატებმა და უკრაინამ მოლაპარაკებების შედეგად, ახალი 19-პუნქტიანი სამშვიდობო გეგმა შეიმუშავეს, თუმცა ზოგიერთი საკითხი, მათ შორის ტერიტორიული საკითხი უკრაინის პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკისა და აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპს შორის შეხვედრაზე უნდა გადაწყდეს.

22 წლის ცნობილი მომღერალი მანქანაში ჩაცხრილეს

22 წლის მომღერალი დელაროსა (ნამდვილი სახელი მარია დე ლა როსა) ლოს-ანჯელესში გაჩერებულ მანქანაში მოკლეს, იუწყება ABC 7.ცნობების თანახმად, 22 ნოემბრის ღამეს ორი შეიარაღებული მამაკაცი მიუახლოვდა მანქანას, რომელშიც მომღერალი და მისი ორი მგზავრი იმყოფებოდნენ და ცეცხლი გახსნეს. მომღერალი ნორთრიჯის საავადმყოფოს სამედიცინო ცენტრში გადაიყვანეს, სადაც ექიმებმა ის გარდაცვლილად გამოაცხადეს. მისი თანმხლები პირები მძიმედ დაშავდნენ და კრიტიკულ მდგომარეობაში იმყოფებიან.გამომძიებლები ეჭვობენ, რომ მკვლელობა შესაძლოა ლათინურამერიკული ბანდების საქმიანობას უკავშირდებოდეს. დელაროსა მუსიკალურ კარიერას ახლა იწყებდა - მისი პირველი ცნობილი ალბომი, "No Me Llames", გასული წლის აგვისტოში გამოვიდა. პოლიცია ამჟამად მოტივის დადგენას ცდილობს, მაგრამ ეჭვმიტანილები კვლავ თავისუფლებაზე არიან.

ბოლო სიახლეები