ოთხშაბათი, ოქტომბერი 22, 2025

პირველად ისტორიაში – სიბრმავე განიკურნება: მეცნიერებმა რქოვანა პრინტერით დაბეჭდეს

3D-ბეჭდვა არამხოლოდ ახალი დეკორაციების ან მარსის კოლონიზაციისთვის საჭირო ინსტუმენტებისთვისაა განკუთვნილი – ოდესღაც იგი კაცობრიობას სიბრმავისგან გადაარჩენს.

ნიუკასლის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა მოიფიქრეს, თუ როგორ უნდა დაებეჭდათ 3D-პრინტერით ადამიანური რქოვანა – თვალის კაკლის გამჭვირვალე ნაწილი, რომელიც ფერის გარდატეხასა და ფოკუსირებაზეა პასუხისმგებელი.

რქოვანის დაავადებით, დაზიანებით თუ დამწვრობით გამოწვეული სიბრმავე 5 მლნ ადამიანს აწუხებს, კიდევ 10 მლნ ადამიანი კი რქოვანის გადანერგვისა და აღდგენის ოპერაციის მოლოდინშია. ახლა შესაძლებელია რქოვანას დონორობა გარდაცვალების შემდეგ, თუმცა დონორობის მსურველთა რაოდენობა არაა საკმარისი ყველა პაციენტის განსაკურნებლად.

ხელოვნური რქოვანას დასამზადებლად, გუნდმა არც ისე ძვირადღირებული 3D-პრინტერი გამოიყენა. იგი „ბიო-მასალის“ ფენას ქმნის კონცენტრირებული წრეების სახით, რაც რქოვანას ფურცლის ფორმას აძლევს. შემდეგ ნაკეთობას უმატებენ ღეროვან უჯრედებს და აძლევენ გაზრდის საშუალებას, რათა ტრანსპლანტაციისთვის შესაფერისი რქოვანა შექმნან.

პირველად ისტორიაში - სიბრმავე განიკურნება: მეცნიერებმა რქოვანა პრინტერით დაბეჭდეს

არ იფიქროთ, რომ რქოვანა ისეთივე ცისფერი იქნება, როგორც ფოტოზე ჩანს – იგი სრულიად გამჭვირვალე ხდება.

– „ჯგუფის მკვლევარები ეძებდნენ იდეალურ ბიო-მასალებს რქოვანას შესაქმნელად. ჩვენი უნიკალური გელი შექმნილია ალგინატისა და კოლაგენისგან, იგი უნარჩუნებს ღეროვან უჯრედებს სიცოცხლეს. მასალა საკმაოდ მყარი გამოდის ფორმის შესანარჩუნებლად, ამავდროულად კი საკმაოდ რბილი იმისათვის, რომ 3D-პრინტერით დაიბეჭდოს.“

მეცნიერების ამ ნაშრომებში გამოიყენეს წინა ნაშრომებიც, რომელთა არსიც ცოცხალი უჯრედების ოთახის ტემპერატურაზე რამდენიმე კვირის განმავლობაში შენახვაში მდგომარეობდა ანალოგიური ჰიდროგელის დახმარებით.

ახლა მათ გამოყენებისთვის მზა ბიო-მასალა აქვთ, რომელიც შეიცავს ღეროვან უჯრედებს. ეს ადამიანებს საშუალებას მისცემს ბიო-ქსოვილების მარტივად დაბეჭდვისა, ისე, რომ არ დახარჯონ დრო ცალკეული უჯრედების გამოყვანაში.

ორგანიზმში ქსოვილების დიდი ნაწილისგან განსხვავებით, რქოვანა არ შეიცავს სისხლძარღვებს, რაც ამარტივებს ტრანსპლანტაციის პროცესს.

იმისათვის, რომ სწორად გაზომონ რქოვანას ფორმა და ზომა, ჯერ გამოიკვლევენ პაციენტის თვალს. მეცნიერების თქმით, ეს მეთოდი საშუალებას მისცემს ექიმებს, გადაუნერგონ პაციენტებს მათ თვალზე მორგებული რქოვანები.

პროფესორმა კონონმა დაამატა:

– „ახლა ჩვენი ხელოვნური რქოვანა გადის სხვა გამოცდებს, რათა რამდენიმე წელიწადში ჩვენ შევძლოთ მათი გადანერგვა. თუმცა, უკვე ნათლად ჩანს, რომ ეს დღე ნამდვილად დადგება. ჩვენ დავამტკიცეთ, რომ შესაძლებელია შექმნა რქოვანისა, რომელიც აბსოლუტურად შეესაბამება პაციენტს.“

ასევე დაგაინტერესებთ:

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 555 100 929

გურამ მაჭარაშვილი: „ხალხის ძალამ“ ზოგადად პოლიტიკას და არა მხოლოდ ქართულ პოლიტიკას შესთავაზა ახალი ფორმატი – ხალხის ჩართულობა უნდა იყოს არჩევნებიდან არჩევნებამდე და არამხოლოდ წინასაარჩევნო...

მას შემდეგ, რაც „ნაციონალური მოძრაობა“ და მისი სატელიტები აღარ იქნებიან ქართულ პოლიტიკაში, ქართული პოლიტიკური სპექტრი, ოპოზიციური ფლანგი ბუნებრივად შეივსება, - განაცხადა მედიასთან საუბარში პარტია „ხალხის ძალის“ აღმასრულებელმა მდივანმა გურამ მაჭარაშვილმა.მისი თქმით, პარტია „ხალხის ძალამ“ ქართულ პოლიტიკაში თავისი კვალი უკვე დატოვა. პარტიამ ზოგადად პოლიტიკას შესთავაზა ახალი ფორმატი, რომლის თანახმადაც ხალხის ჩართულობა უნდა იყოს არჩევნებიდან არჩევნებამდე და არამხოლოდ წინასაარჩევნო პერიოდში.„ოპოზიციურ ფლანგზე დღეს ვინც არ უნდა მოისურვოს სერიოზული ოპერირება „ნაციონალური მოძრაობა“ და მისი სატელიტები ყველას შეჭამს. ასეთი ტიპის პოლიტიკური პარტია არ უნდა არსებობდეს, სწორედ ეს არის ჩვენი მიზანი. უნდა არსებობდნენ ისეთი ტიპის პოლიტიკური პარტიები, რომელთაც ექნებათ ჯანსაღი კრიტიკის სურვილი.ჯერ კიდევ სამი წლის წინ, როცა პარტია „ხალხის ძალა“ ჯერ კიდევ არ იყო შექმნილი, გავერთიანდით რამდენიმე ადამიანი და შევძელით საზოგადოებისთვის შეგვეთავაზებინა იდეა - ჩვენ შეგაიარაღებთ სიმართლით და გადაწყვეტილებები შემდეგ მიიღეთ. ანუ ქართულ პოლიტიკაში ჩვენ ჯერ საქმეები ვაკეთეთ და შემდეგ შევქმენით პოლიტიკური პარტია „ხალხის ძალა“. შეიძლება ითქვას, რომ ქართულ პოლიტიკაში „ხალხის ძალამ“ თავისი კვალი უკვე დატოვა, თუმცა ჩვენ ვაგრძელებთ ჩვენს პოლიტიკას. ყველაზე მთავარი, რაც შევძელით არის ის, რომ საზოგადოება ჩავრთეთ პროცესებში, რის გარეშეც ნამდვილად გაუჭირდებოდა ქართულ სახელმწიფოს იმ პერიპეტიების გადალახვა, რაც გავიარეთ. ყველას კარად გვახსოვს, რომ უდიდესი წნეხი და ზეწოლა იყო საქართველოზე - პირდაპირ ცდილობდნენ ომი გაესაღებინათ მშვიდობად.„ხალხის ძალამ“ ზოგადად პოლიტიკას და არა მხოლოდ ქართულ პოლიტიკას შესთავაზა ახალი ფორმატი - ხალხის ჩართულობა უნდა იყოს არჩევნებიდან არჩევნებამდე და არამხოლოდ წინასაარჩევნო პერიოდში,“ - განაცხადა გურამ მაჭარაშვილმა.

ელენე ხოშტარია – ხელისუფლებამ ვერცერთი ხრიკით ვერც ლეგიტიმაცია მოიპოვა და არც პროვოკაცია გამოუვიდა, ასეთივე უიმედოა გახარიას პარლამენტში შესვლა – წინააღმდეგობა გაუტეხელია და 26 ოქტომბერს...

წინააღმდეგობა გაუტეხელია და 26 ოქტომბერს ვნახოთ, ვის ეკუთვნის ეს ქვეყანა!, - ამის შესახებ „დროას“ ლიდერი, ელენე ხოშტარია საპატიმროდან გამოგზავნილ წერილში წერს და მოქალაქეებს 26 ოქტომბერს დაგეგმილ აქციაზე გამოსვლისკენ მოუწოდებს.ხოშტარიას განცხადებით, ხელისუფლებამ ლეგიტიმაცია „ვერცერთი ხრიკით“ ვერ მოიპოვა და გიორგი გახარიას პარტიის პარლამენტში შესვლაც მათთვის „ასეთივე უიმედოა“.„ხელისუფლებამ ვერცერთი ხრიკით ვერც ლეგიტიმაცია მოიპოვა და არც პროვოკაცია გამოუვიდა. რას არ ხლართავენ, მაგრამ ვერა და ვერა. ზუსტად ასეთივე უიმედოა გახარიას პარლამენტში შესვლა.მთავარია, წინააღმდეგობა გაუტეხელია და 26 ოქტომბერს ვნახოთ, ვის ეკუთვნის ეს ქვეყანა! მსვლელობა რესპუბლიკის მოედნიდან, 26 ოქტომბერი, 19:00 საათი“, - წერს ელენე ხოშტარია წერილში, რომელიც „დროას“ ოფიციალურ გვერდზე გამოქვეყნდა.

მიხეილ დუნდუა სსფ-ის პროგნოზში საქართველოს პოზიციაზე: ეს ეფუძნება სწორ ეკონომიკურ პოლიტიკას, რომელსაც ქვეყანა აწარმოებს – დაბალი გადასახადები, კეთილსინდისიერი მმართველობა, კარგი გარემო ბიზნესსექტორისა და ინვესტიციებისათვის

საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მოადგილემ მიხეილ დუნდუამ გადაცემაში „დღის ქრონიკა“ საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მიერ გამოქვეყნებულ პროგნოზში საქართველოს პოზიციაზე ისაუბრა.კერძოდ, როგორც ცნობილია, საერთაშორისო სავალუტო ფონდის პროგნოზით 2013-2030 წლების რეალური და მსყიდველუნარიანი ეკონომიკური კეთილდღეობის პროგრესით საქართველო მსოფლიოს საუკეთესო სამეულშია და ევრაზიაში პირველ ადგილს იკავებს.როგორც მინისტრის მოადგილემ აღნიშნა, ეს შედეგი ქვეყნის სწორ ეკონომიკურ პოლიტიკას ეფუძნება.„საქართველოს აქვს გამორჩეული პოზიცია მსოფლიო რეიტინგში ერთ სულ მოსახლეზე რეალური და მსყიდველუნარიანი ეკონომიკური კეთილდღეობის გაუმჯობესების თვალსაზრისით როგორც 2024-2025 წლებში, ისე 2024-2030 წლების განმავლობაში, როგორც ამას სავალუტო ფონის პროგნოზი გვეუბნება. 2024-2030 წლებში რეალური და მსყიდველუნარიანი ეკონომიკის გაუმჯობესებით საქართველო არის ევრაზიაში პირველ ადგილზე. ეს ყველაფერი რა თქმა უნდა, ეფუძნება სწორ ეკონომიკურ პოლიტიკას, რომელსაც ქვეყანა აწარმოებს - დაბალი გადასახადები, ხელსაყრელი ბიუროკრატია, კეთილსინდისიერი მმართველობა, კარგი გარემო ბიზნესსექტორისა და ინვესტიციებისათვის. საბოლოო ჯამში ეს ბუნებრივია, აისახება ეკონომიკურ ზრდაზე.მაგალითად, კარგი მთავრობის ინდექსის მიხედვით, რომელიც გამოქვეყნდა ჩანდლერის ინსტიტუტის მიერ, ინვესტიციების მიზიდვით საქართველოს მთავრობა არის მეოთხე პოზიციაზემსოფლიოს საუკეთესო ხუთეულში.როდესაც ყველანაირ პირობას ქმნი ეკონომიკური განვითარებისათვის, როგორც ადგილობრივი, ისე უცხოური ინვესტიციების მოზიდვისათვის, სხვა გამოსავალი არ არის გარდა იმისა, რომ გვქონდეს მაღალი ეკონომიკური ზრდა და ჩვენ გვაქვს მაღალი ეკონომიკური ზრდა“, - განაცხადა მიხეილ დუნდუამ.

ოთარ ფარცხალაძის ადვოკატი გაგი მოსიაშვილი განცხადებას ავრცელებს

ოთარ ფარცხალაძის ადვოკატი გაგი მოსიაშვილი განცხადებას ავრცელებს, რომელსაც უცვლელად გთავაზობთ:"ბოლო დღეებში განვითარებულ მოვლენებთან დაკავშირებით, სოციალური ქსელის მეშვეობით ვრცელდება ვიდეო რგოლი, ასევე ფოტოები, სადაც გამოსახულია ბატონი ოთარ ფარცხალაძე, რომელსაც თითქოს უთქვამს შემდეგი:  -,, ღარიბაშვილის დაჭერის შემთხვევაში, 10 წუთში ჩამოვშლი “ქართულ ოცნებას” ერთი ვიდეო ჩანაწერით...გვსურს საზოგადოებამ იცოდეს, რომ  აღნიშნული გახლავთ სიცრუე, ცილისმწამებლური კამპანიის ნაწილი და არავითარი შეხება აღნიშნულ ვიდეო რგლოთან, ფოტოსურათებთან ან ტექსტთან ოთარ ფარცხალაძეს  არ გააჩნია. მოვუწოდებთ ყველა პირს, ვინც ავრცელებს მსგავს სიცრუეს, სოციალურ ქსელებსა თუ მედია საშუალებებში, თავი შეიკავონ მსგავსი ცრუ და არასწორი, ცილიმწაბელური ინფორმაციის გავრცელებისგან. ჩვენ ვემიჯნებით მომავალში მსგავსი ცილისმწამებლური შინაარსის ინფორმაციას და ვაცხადებთ, რომ არც ახლა და არც მომავალში რაიმე სახის შემხებლობა მსგავს ფეიკი-ნფორმაციასთან ოთარ ფარცხალაძეს არ გააჩნდა და არც ექნება!"

OpenAI-მ ხელოვნური ინტელექტის ბაზაზე შექმნილი ბრაუზერი წარადგინა

ამერიკულმა კომპანიამ OpenAI საკუთარი, ხელოვნურ ინტელექტზე დაფუძნებული ბრაუზერი ChatGPT Atlas წარმოადგინა.კომპანიაში განმარტავენ, რომ ბრაუზერის მომხმარებლები სხვადასხვა ამოცანის შესრულებას ChatGPT-ს მეშვეობით შეძლებენ. კერძოდ, ჩატ-ბოტის „გამოძახება“ შესაძლებელია ნებისმიერ ვებგვერდზე გვერდითა პანელიდან. ის შეაჯამებს გვერდზე განთავსებულ ინფორმაციას, შეძლებს სხვადასხვა პროდუქტის შედარებას ან მონაცემების ანალიზის ჩატარებას. ჩატ-ბოტი ასევე ჩნდება დოკუმენტებში, ელექტრონულ წერილებში ან კალენდარში ჩანიშნულ მოსაწვევებში ცალკეული სიტყვების მონიშვნისას.მანამდე Reuters-ი იტყობინებოდა, რომ ახალ ბრაუზერს რესტორნებში მაგიდების დაჯავშნა და ვებგვერდებზე ფორმების ავტომატურად შევსება შეუძლია.ბრაუზერი ChatGPT Atlas უკვე ხელმისაწვდომია macOS-ისთვის, Windows, iOS-ისა და Android-ის ვერსიები კი უახლოეს მომავალში გამოვა.

ბოლო სიახლეები