ორშაბათი, დეკემბერი 29, 2025

პირველად ისტორიაში – სიბრმავე განიკურნება: მეცნიერებმა რქოვანა პრინტერით დაბეჭდეს

3D-ბეჭდვა არამხოლოდ ახალი დეკორაციების ან მარსის კოლონიზაციისთვის საჭირო ინსტუმენტებისთვისაა განკუთვნილი – ოდესღაც იგი კაცობრიობას სიბრმავისგან გადაარჩენს.

ნიუკასლის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა მოიფიქრეს, თუ როგორ უნდა დაებეჭდათ 3D-პრინტერით ადამიანური რქოვანა – თვალის კაკლის გამჭვირვალე ნაწილი, რომელიც ფერის გარდატეხასა და ფოკუსირებაზეა პასუხისმგებელი.

რქოვანის დაავადებით, დაზიანებით თუ დამწვრობით გამოწვეული სიბრმავე 5 მლნ ადამიანს აწუხებს, კიდევ 10 მლნ ადამიანი კი რქოვანის გადანერგვისა და აღდგენის ოპერაციის მოლოდინშია. ახლა შესაძლებელია რქოვანას დონორობა გარდაცვალების შემდეგ, თუმცა დონორობის მსურველთა რაოდენობა არაა საკმარისი ყველა პაციენტის განსაკურნებლად.

ხელოვნური რქოვანას დასამზადებლად, გუნდმა არც ისე ძვირადღირებული 3D-პრინტერი გამოიყენა. იგი „ბიო-მასალის“ ფენას ქმნის კონცენტრირებული წრეების სახით, რაც რქოვანას ფურცლის ფორმას აძლევს. შემდეგ ნაკეთობას უმატებენ ღეროვან უჯრედებს და აძლევენ გაზრდის საშუალებას, რათა ტრანსპლანტაციისთვის შესაფერისი რქოვანა შექმნან.

პირველად ისტორიაში - სიბრმავე განიკურნება: მეცნიერებმა რქოვანა პრინტერით დაბეჭდეს

არ იფიქროთ, რომ რქოვანა ისეთივე ცისფერი იქნება, როგორც ფოტოზე ჩანს – იგი სრულიად გამჭვირვალე ხდება.

– „ჯგუფის მკვლევარები ეძებდნენ იდეალურ ბიო-მასალებს რქოვანას შესაქმნელად. ჩვენი უნიკალური გელი შექმნილია ალგინატისა და კოლაგენისგან, იგი უნარჩუნებს ღეროვან უჯრედებს სიცოცხლეს. მასალა საკმაოდ მყარი გამოდის ფორმის შესანარჩუნებლად, ამავდროულად კი საკმაოდ რბილი იმისათვის, რომ 3D-პრინტერით დაიბეჭდოს.“

მეცნიერების ამ ნაშრომებში გამოიყენეს წინა ნაშრომებიც, რომელთა არსიც ცოცხალი უჯრედების ოთახის ტემპერატურაზე რამდენიმე კვირის განმავლობაში შენახვაში მდგომარეობდა ანალოგიური ჰიდროგელის დახმარებით.

ახლა მათ გამოყენებისთვის მზა ბიო-მასალა აქვთ, რომელიც შეიცავს ღეროვან უჯრედებს. ეს ადამიანებს საშუალებას მისცემს ბიო-ქსოვილების მარტივად დაბეჭდვისა, ისე, რომ არ დახარჯონ დრო ცალკეული უჯრედების გამოყვანაში.

ორგანიზმში ქსოვილების დიდი ნაწილისგან განსხვავებით, რქოვანა არ შეიცავს სისხლძარღვებს, რაც ამარტივებს ტრანსპლანტაციის პროცესს.

იმისათვის, რომ სწორად გაზომონ რქოვანას ფორმა და ზომა, ჯერ გამოიკვლევენ პაციენტის თვალს. მეცნიერების თქმით, ეს მეთოდი საშუალებას მისცემს ექიმებს, გადაუნერგონ პაციენტებს მათ თვალზე მორგებული რქოვანები.

პროფესორმა კონონმა დაამატა:

– „ახლა ჩვენი ხელოვნური რქოვანა გადის სხვა გამოცდებს, რათა რამდენიმე წელიწადში ჩვენ შევძლოთ მათი გადანერგვა. თუმცა, უკვე ნათლად ჩანს, რომ ეს დღე ნამდვილად დადგება. ჩვენ დავამტკიცეთ, რომ შესაძლებელია შექმნა რქოვანისა, რომელიც აბსოლუტურად შეესაბამება პაციენტს.“

ასევე დაგაინტერესებთ:

ქეთევან ნინუაhttp://tiflisnews.ge
საინფორმაციო სააგენტო tiflisnews.ge კონტაქტი- ☎️ 555 100 929

გაგი მოსიაშვილი – ოთარ ფარცხალაძის მიმართ ბრალდებები არის უსაფუძვლო და სამართლებრივ რეალობას მოკლებული, დაცვის მხარე სრულად უარყოფს ბრალდების მხარის მიერ წარმოდგენილ ვერსიას

ოთარ ფარცხალაძის ადვოკატის გაგი მოსიაშვილის განცხადებით, დაცვის მხარეს საქმის მასალები ამ დრომდე არ გადასცემია.მისივე თქმით, ოთარ ფარცხალაძის მიმართ წარდგენილი ბრალდებები არის უსაფუძვლო და სამართლებრივ რეალობას მოკლებული.გაგი მოსიაშვილი აცხადებს, რომ საქმის მასალების გაცნობის, მტკიცებულებების დეტალური ანალიზისა და დამოუკიდებელი სასამართლოს პირობებში, სიმართლე აუცილებლად გამოაშკარავდება.„2025 წლის 29 დეკემბერს ოფიციალურად ჩამბარდა ჩემი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის, ოთარ ფარცხალაძის ბრალდების შესახებ დადგენილება, თუმცა ამ დრომდე დაცვის მხარეს არ გადმოგვცემია საქმის მასალები, რის გარეშეც შეუძლებელია ბრალდების შინაარსის სრულფასოვანი, ობიექტური და სამართლებრივი შეფასება.ამასთან დაკავშირებით საჭიროდ ვთვლი, მკაფიოდ და ცალსახად განვაცხადო:პირველ რიგში, კატეგორიულად ვემიჯნებით აღნიშნული საქმის პოლიტიკურ კონტექსტში გადატანის ნებისმიერ მცდელობას. სამართლებრივი პროცესი არ და ვერ იქნება გამოყენებული პოლიტიკური დღის წესრიგის ან საზოგადოებრივი აზრის მანიპულირების ინსტრუმენტად.მეორე და პრინციპულად მნიშვნელოვანი – ოთარ ფარცხალაძის მიმართ წარდგენილი ბრალდებები არის უსაფუძვლო და სამართლებრივ რეალობას მოკლებული. დაცვის მხარე სრულად უარყოფს ბრალდების მხარის მიერ წარმოდგენილ ვერსიას და აცხადებს, რომ იგი ვერ გაუძლებს სამართლიანი სასამართლო განხილვის სტანდარტებს.დაცვას აქვს  რწმენა, რომ საქმის მასალების გაცნობის, მტკიცებულებების დეტალური ანალიზისა და დამოუკიდებელი, მიუკერძოებელი სასამართლოს პირობებში სიმართლე აუცილებლად გამოაშკარავდება, ხოლო ბრალდების მხარის ყველა უსაფუძვლო ბრალდება მიიღებს სამართლებრივად სწორ პასუხს.დაცვა გამოიყენებს კანონით გათვალისწინებულ ყველა საშუალებას, რათა უზრუნველყოფილი იყოს საქმის ობიექტური განხილვა და სრულად დაცული იყოს ჩემი დაცვის ქვეშ მყოფი პირის უფლებები“, – აცხადებს გაგი მოსიაშვილი.ბიზნესმენ ლევან ჯანგველაძის მკვლელობის ორგანიზატორად შსს-მ საქართველოს ყოფილი მთავარი პროკურორი, ოთარ ფარცხალაძე დაასახელა.შსს-ში განაცხადეს, რომ ჯანგველაძის მკვლელობის საქმე სრულად გახსნილია.

გზების დეპარტამენტის განცხადება

ინფრასტრუქტურის სამინისტროს საავტომობილო გზების დეპარტამენტის ინფორმაციით, რთული მეტეოროლოგიური პირობების (ქარბუქი, ნამქერები, შეზღუდული ხილვადობა) გამო, შიდასახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის კოდა–ფარცხისი–მანგლისი–წალკა-ნინოწმინდის საავტომობილო გზის კმ94-კმ146 (აიაზმა-ნინოწმინდა) მონაკვეთზე, დროებით იზღუდება მისაბმელიანი და ნახევრადმისაბმელიანი ავტოტრანსპორტის მოძრაობა, ხოლო დანარჩენი სახის ავტოტრანსპორტის მოძრაობა თავისუფალია.საავტომობილო გზის კმ1-კმ94 (კოდა-აიაზმა) მონაკვეთზე ავტოტრანსპორტის მოძრაობა თავისუფალია.გარდა ამისა, თოვის და დაბალი ტემპერატურის გამო, საერთაშორისო მნიშვნელობის მცხეთა–სტეფანწმინდა–ლარსის საავტომობილო გზის კმ93-კმ107 მონაკვეთზე (გუდაური(ფოსტა)-კობი) დროებით იზღუდება მისაბმელიანი და ნახევრადმისაბმელიანი ავტოტრანსპორტის მოძრაობა.დანარჩენი სახის ავტოტრანსპორტის გადაადგილება თავისუფალია.

გია ვოლსკი: ბაჩო ახალაიას რა პასუხი აქვს იმ რეალურ ფაქტებზე, რომელიც კომუნიკაციის უშველებელ რაოდენობაზე არსებობს? სასამართლოს დაველოდოთ, რომელიც საბოლოო ვერდიქტს გამოიტანს

ბაჩო ახალაიას რა პასუხი აქვს იმ რეალურ ფაქტებზე, რომელიც კომუნიკაციის უშველებელ რაოდენობაზე არსებობს? პარალელური პროცესი მიმდინარეობდა მის კომუნიკაციასა და რევოლუციურ მოძრაობას შორის? სცენარი თვალსაჩინოა, – ამის შესახებ პარლამენტის პირველმა ვიცე-სპიკერმა, გია ვოლსკიმ განაცხადა.მისი თქმით, თბილისის ქუჩებში რა ხდებოდა და ვისთან იყო კომუნიკაცია, ყველამ ნახა.„კომუნიკაციას კონკრეტული ნაბიჯების გადადგმა მოჰყვებოდა. ეს იმდენად რეალური და თვალსაჩინოა, რომ ეჭვი არ გვეპარება, რასაც ბრალდება ამბობს, თუმცა სასამართლოს დაველოდოთ, რომელიც საბოლოო ვერდიქტს გამოიტანს“, – განაცხადა ვოლსკიმ.

შემოსავლების სამსახური განმარტავს, რომელი სერვისების მიღება იქნება შესაძლებელი 5-6 იანვარს

შემოსავლების სამსახური განცხადებას ავრცელებს და იმ სერვისების ჩამონათვალს აქვეყნებს, რომლის მიღებაც 5 და 6 იანვარს ჩვეულ რეჟიმში იქნება შესაძლებელი.„ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახური გაცნობებთ, რომ საქართველოს მთავრობის 2025 წლის 23 დეკემბრის №563 დადგენილებისა და შემოსავლების სამსახურის შინაგანაწესის გათვალისწინებით, 2026 წლის 5 და 6 იანვარს, გაფორმების ეკონომიკური ზონები, საბაჟო გამშვები პუნქტები, გაფორმების განყოფილებები, საბაჟო ღირებულებისა და საქონლის კლასიფიკაციის სამმართველო, სანიტარიული, ფიტოსანიტარიული და ვეტერინარული კონტროლის სამმართველოს სასაზღვრო ინსპექციის განყოფილებები და საბაჟო ტრანზიტის სამმართველო (სატელეფონო კომუნიკაციის, ჩათის და სხვა დისტანციური არხების მეშვეობით დაინტერესებული პირისათვის საბაჟო პროცედურასთან დაკავშირებულ საბაჟო ფორმალობაზე ინფორმაციის მიწოდებისას/მის გამოყენებაზე კონსულტაციის გაწევისას/საბაჟო პროცედურასთან დაკავშირებულ პროცედურულ საკითხებზე და მიმდინარე პროცესებზე ინფორმირებისას) ჩვეულ რეჟიმში გააგრძელებენ საქმიანობას.აღნიშნულ თარიღებში, 18:00 საათამდე გაწეულ მომსახურებზე, არ გაორმაგდება საქართველოს მთავრობის 2010 წლის 30 მარტის №96 დადგენილებით განსაზღვრული ტარიფები“, – ნათქვამია შემოსავლების სამსახურის განცხადებაში.ამასთან, შემოსავლების სამსახურის ცნობით, 2026 წლის 5 და 6 იანვარს საქართველოს მასშტაბით არ იმუშავებენ ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის მომსახურების დეპარტამენტის სერვისცენტრები და საინფორმაციო სატელეფონო ცენტრი 2 299 299.

გოგა ხაინდრავა აცხადებს, რომ ცილისმწამებლური სიუჟეტის გამო, „ფორმულას“ წინააღმდეგ სასამართლოში სარჩელს შეიტანს

კინორეჟისორ გოგა ხაინდრავას ტელეკომპანია „ფორმულას“ წინააღმდეგ სასამართლოში სარჩელი შეაქვს. მისი განცხადებით, „შაბათის ფორმულას“ ეთერში გავიდა მისი და მისი ოჯახის წინააღმდეგ ცილისმწამებლური რეპორტაჟი, სადაც, ხაინდრავას განმარტებით, ყველა სიტყვა სიცრუესა და უსაფუძვლო ბრალდებებზე იყო დაფუძნებული.ასევე, გოგა ხაინდრავას განცხადებით, დააფუძნებს ფონდს, რომელიც ხელს შეუწყობს „მედიაფაშიზმის მიერ დაზარალებული მოქალაქეების იურიდიული უფლებების აღდგენას“.გოგა ხაინდრავა ამბობს, რომ აღნიშნულ ფაქტთან დაკავშირებით, პარლამენტს მიმართავს ინიციატივით, კანონმდებლობაში ჩაიწეროს ისეთი მუხლი, რომელიც მედიის მხრიდან დეზინფორმაციისა და ცილისწამების გავრცელებაზე რეაგირებას მოახდენს.„21 დეკემბერს „შაბათის ფორმულაში“ გავიდა სიუჟეტი ჩემზე და ჩემს ოჯახზე, სადაც პირველი სიტყვიდან ბოლო სიტყვამდე, აბსოლუტურად ყველაფერი იყო სიცრუე. თექვსმეტი ცილისმწამებლური განცხადება იყო სიუჟეტში ჩემ მიმართ, ჩემი ოჯახის და ჩემი საქმიანობის მიმართ. იყო გაცხადებული იმის შესახებ, რომ მე, როგორც „ქართული ოცნების“ მყარმა და ჩაბეტონებულმა პროპაგანდისტმა, „ქართული ოცნებისგან“ საჩუქრად მივიღე მიწის ნაკვეთები თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტში, სოფელ ქვემო ახალშენში. რეალური სურათი შემდეგია – როდესაც ჩვენ, ჩვენმა კომპანიამ ეს ნაკვეთები შევიძინეთ, ის ადამიანი, ვინც სიუჟეტი გააკეთა, მაშინ დაბადებული არ იყო. 35 წლის წინ მოხდა ეს ამბავი.ყველა სიტყვა, რომელიც არის ტრამპის საჩივარში, ანუ – ცრუ, ცილისმწამებლური, შეცდომაში შემყვანი, ღირსების განზრახ შემლახავი, მაპროვოცირებელი, ბოროტგანზრახული წარმოჩენის გამო – ეს ყველაფერი იყო განხორციელებული ჩემ მიმართ. შებღალული ჩემი ღირსება, ჩემი ოჯახის და ჩემი საქმიანი რეპუტაციის შელახვის მცდელობა.აუცილებლად შევიტანთ სარჩელს სასამართლოში, სადაც მოვითხოვ ყველა ტყუილზე თითო მილიონის გადახდას. მთელ ამ ფულს შევიტან ფონდში, რომელიც უნდა დავაარსო და დღეს ოფიციალურად ვაცხადებ, რომ დაარსდება ფონდი, რომელიც ხელს შეუწყობს მედიატერორისა და მედიაფაშიზმის მიერ დაზარალებულ მოქალაქეებს, მათი იურიდიული უფლებების აღდგენას. დავაყენებთ საკითხს, რომ საქართველოს კანონმდებლობაში იყოს შეტანილი მუხლი, რომლითაც გარანტირებული იქნება ცილისწამებისგან მოქალაქის დაცვა“, – განაცხადა გოგა ხაინდრავამ.

ბოლო სიახლეები